Azərbaycan ilə Ermənistan arasında əməkdaşlıq yalnız işğala son qoyulduqdan sonra baş tuta bilər

Bakı:

14°C

77%

3m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Gündəm / Azərbaycan ilə Ermənistan arasında əməkdaşlıq yalnız işğala son qoyulduqdan sonra baş tuta bilər

Azərbaycan ilə Ermənistan arasında əməkdaşlıq yalnız işğala son qoyulduqdan sonra baş tuta bilər

07.07.2009 [10:45]

Dövlət başçısı İlham Əliyev Azərbaycan və Ermənistanın bir qrup ziyalısını qəbul edib
Xəbər verdiyimiz kimi, iyulun 3-də Azərbaycan və Ermənistanın Rusiya Federasiyasındakı səfirlərinin təşəbbüsü ilə Azərbaycan və Ermənistanın bir qrup ziyalısı ATƏT-in xətti ilə Xankəndidə, Şuşada olub, oradan Ermənistana gedərək Prezident Serj Sarkisyan ilə görüşüblər.
Həmin gün qrupun üzvləri İrəvandan Bakıya gəlib və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin qəbulunda olublar.
Azərbaycan və Ermənistanın Rusiyadakı səfirlərinin təşəbbüsü ilə Azərbaycan və Ermənistanın bir qrup ziyalısı ATƏT-in xətti ilə ilk dəfə 2007-ci il iyunun 28-də əvvəlcə Dağlıq Qarabağda olub, Xankəndi və Şuşa şəhərlərində, sonra İrəvanda, daha sonra isə Bakıda görüşlər keçirib.
İki ildən sonra - 2009-cu il iyulun 3-də yenidən reallaşan təşəbbüs çərçivəsində Azərbaycan və Ermənistan ziyalılarından ibarət heyət gün ərzində Xankəndidə, Şuşada və İrəvanda olub. Azərbaycan tarixində, mədəniyyətində, xalqımızın milli kimlik yaddaşında xüsusi önəmi və yeri olan Şuşa ilə bağlı təəssüratlar iki il bundan öncəkindən heç nə ilə fərqlənmir. Şuşa məscidi məruz qaldığı vandalizm aktının acı nəticələrini hələ də yaşamaqdadır. Şərq-İslam memarlığının incilərindən və bu qədim Azərbaycan şəhərinin rəmzlərindən sayılan məscid demək olar ki, məhv edilib. 1992-ci il mayın 8-də erməni qəsbkarları qədim və tarixi abidələr diyarı olan Şuşanı işğal etdikdən sonra digər tarixi abidələr ilə yanaşı, şəhər məscidi də böyük dağıntılara məruz qalıb. Tariximizdə böyük dəyərə sahib olan bu məscidin minarələri də indi dağılmaq təhlükəsi ilə üz-üzədir. Cıdır düzü də uzun illərdir bu yerlərdən köç edən doğmaların həsrətini yaşayır. O həsrət ki, orada bizim ruhumuz qalıb.
Şuşa həm də Azərbaycan musiqisinin beşiyidir. Məhz bu mənada Şuşaya Şərqin konservatoriyası deyənlər təbii ki, yanılmırlar. Şuşanın Bülbül küçəsi, 3 ünvanında yerləşən Azərbaycan professional vokal sənətinin banisi, SSRİ xalq artisti Bülbülün memorial muzeyi də dağıdılıb. 1992-ci ildə Şuşa ermənilər tərəfindən işğal olunandan sonra muzeyin eksponatları talan olunub və məhv edilib. Bülbülün ev-muzeyinin həyətində qoyulan büstü yararsız hala salınıb.
Daha sonra nümayəndə heyəti Şuşadan İrəvana gedib. Onlar burada Ermənistan prezidenti Serj Sarkisyanla görüşüblər. Serj Sarkisyan deyib: “Mən anlayıram ki, xalqlarımız və dövlətlərimiz arasında bu gün böyük problemlər var. Bununla yanaşı, anlayıram ki, bu problemləri həll etmək lazımdır. Siz məsələnin, problemin mahiyyətini, düşünürəm ki, anlayırsınız. Mən əminəm ki, Azərbaycan əhalisinin 100 faizi məsələnin həll olunmasını istəyir. Əminəm ki, Ermənistanda da istəyirlər.
Mən özümü heç vaxt məhdudlaşdırmamışam. Həm 1993-cü, həm 1995-ci, həm 2000-ci, həm də 2009-cu illərdə deyirdim ki, Ağdam bizim vətənimiz deyil. Mən bunu anlayırdım və indi də anlayıram. Mən başqa məsələni də anlayıram ki, dünyada elə bir erməni tapılmaz ki, Qarabağın Azərbaycanın tərkibində qalmasına razı olsun.
Mən bir daha deyirəm və istəyirəm məni düzgün başa düşəsiniz. Bunu deməklə, mən bugünkü vəziyyəti uzatmaq tərəfdarı deyiləm. Ona görə tərəfdarı deyiləm ki, bu, bütün sahələrdə Ermənistanın inkişafının qarşısını alır. Bütün sahələrdə - iqtisadiyyatdan tutmuş siyasətədək, o cümlədən daxili siyasətədək”.

* * *

Bakıya gələn Ermənistan nümayəndələri paytaxtımızdakı erməni kilsəsinə gedərək buradakı vəziyyətlə tanış olublar. Onlara məlumat verilib ki, kilsə əvvəlki vəziyyətindədir. Kilsənin kitabxanası, buradakı əlyazmalar da indiyədək qorunub saxlanılıb. Göründüyü kimi, Şuşa və şəhər məscidi ilə müqayisədə məhz elə bu fakt azərbaycanlıların və ermənilərin maddi mədəniyyət abidələrinə olan münasibətini ortaya qoyur. Şuşa məscidində törədilənlərlə Bakıdakı erməni kilsəsindəki vəziyyəti müqayisə etdikdə artıq şərhə ehtiyac qalmır. Azərbaycan paytaxtında olan Ermənistan nümayəndə heyəti Bakıda gedən böyük quruculuq-abadlıq işləri, genişmiqyaslı inkişaf prosesləri ilə tanış olublar. Ermənilər öz gözləri ilə görüblər ki, torpaqlarımızın işğalına, Ermənistanın ölkəmizə təcavüzünə baxmayaraq, Azərbaycan böyük inkişaf yolundadır. Ermənistandakı iqtisadi tənəzzüldən, həyat səviyyəsinin günbəgün pisləşməsindən fərqli olaraq, ermənilərin Azərbaycan torpaqlarının işğalını davam etdirməsinə baxmayaraq, ölkəmiz böyük inkişaf yolundadır və getdikcə güclənir. Ermənistan nümayəndələri Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin qəbulunda da olublar. Prezident İlham Əliyev iki səfirlərin 2 il bundan əvvəl irəli sürdüyü təşəbbüsün yenidən özünü doğrultduğunu bildirib. Prezident İlham Əliyev deyib ki, Azərbaycan ilə Ermənistan arasında əməkdaşlıq yalnız işğala son qoyulduqdan sonra baş tuta bilər. Dövlət başçısı bir daha Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı aparılan danışıqlar prosesinə toxunaraq söyləyib: “Danışıqlar prosesi ikitərəfli hərəkət yoluna oxşayır. Buna görə də təbii ki, tərəflərin hər biri maksimum yaxşı şəraitə malik olacaqdır. Lakin, eyni zamanda, təkcə tərəflərin mövqeyini dəqiq başa düşmək kifayət deyildir. Bu cür anlaşma vardır. Lakin bu və ya digər tərəfin qəbul edə bilmədiyini də başa düşmək lazımdır. Necə deyərlər, elə qırmızı xətt ki, onu keçmək olmaz. Bu məsələ müxtəlif formalarda - həm bəyanatlarda, həm də danışıqlar prosesi çərçivəsində dəfələrlə ifadə edilmişdir. Açığını deyim, bu, bizim üçün və yəqin ki, sizin üçün də gözlənilməz olmayacaq - həmin qırmızı xətt Dağlıq Qarabağın müstəqilliyidir. Azərbaycan tərəfi buna razılaşmayacaq. Biz bu mövzunu keçən dəfə də müzakirə etmişdik və təbii ki, bizim mövqelərimizdə heç bir dəyişiklik yoxdur. Beynəlxalq hüququn prinsipləri və bəzi prinsiplərin bir-birinə zidd olması barədə uzun-uzadı danışmaq olar, həmçinin beynəlxalq təşkilatların - BMT-nin, ATƏT-in qərarlarına da istinad etmək olar. Bu qərarlara istinadlar Moskvada Ermənistan prezidentinin və mənim imzaladığım Bəyannamədə öz əksini tapmışdır. Helsinki Yekun Aktına istinad etmək olar. Həmin sənəddə, ümumiyyətlə, beynəlxalq hüququn bütün normaları və onların prioritetliyi, bu prinsiplərin ardıcıllığı və uyğunlaşdırılması əks etdirilmişdir. Buna görə də, mən hüquq mövzusunun dərinliklərinə varmaq istəmirəm. Lakin mahiyyət etibarilə, Azərbaycan Dağlıq Qarabağın ayrılması, onun müstəqilliyi üçün imkan yaradılmasını nəzərdə tutan hər hansı qərarı istər bu gün, istər on ildən sonra, istər yüz ildən sonra qəbul etməyəcəkdir. Sizə onu da deməliyəm ki, Ermənistan ictimaiyyətinə bunun nə dərəcədə məlum olduğunu bilmirəm, lakin bizim bu gün müzakirə etdiyimiz sənədlərdə və təkliflərdə onların bir qismi razılaşdırılmış mövqelərdir, Dağlıq Qarabağın Azərbaycandan hüquqi baxımdan ayrılması üçün mexanizm yoxdur. Bunlar reallıqlardır, bu, həm dünya birliyinin, həm də Minsk qrupu həmsədrlərinin mövqeyidir. Sizə deməliyəm ki, danışıqlar prosesinin bu tezisini tərəflər razılaşdırmışlar. Buna görə də, əlbəttə, mənim dediyim nəzərə alınmaqla, hər iki tərəfi qane edə biləcək həll tapmaq olar. Təhlükəsizliyə zəmanət, Ermənistanla Dağlıq Qarabağ arasında maneəsiz gediş-gəliş, Dağlıq Qarabağda yüksək səviyyəli özünüidarə məsələləri - bütün bunlar asanlıqla həll edilə bilən məsələlərdir. Bu gün danışıqlar prosesində elə vəziyyət yaranmışdır ki, razılığa gəlmək üçün imkan vardır”.

Paylaş:

Baxılıb: 1190 dəfə