“Aİ-95” ucuzlaşdı, avtomobil parkı tədricən “Aİ-92”-dən imtina edəcək

Bakı:

12°C

87%

2m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / İqtisadiyyat / “Aİ-95” ucuzlaşdı, avtomobil parkı tədricən “Aİ-92”-dən imtina edəcək

“Aİ-95” ucuzlaşdı, avtomobil parkı tədricən “Aİ-92”-dən imtina edəcək

16.07.2024 [10:40]

Məlum olduğu kimi iyulun 15-dən etibarən “Avro-5” keyfiyyət göstəricilərinə uyğun daxili istehsal edilən “Aİ-95” markalı avtomobil benzininin 1 litrinin qiyməti 0,40 manat ucuzlaşaraq 1,60 manata endirilib. Yeni qiymət tarifinin tətbiqində əsas məqsəd “Avro-5” standartlarına keçidin təmin edilməsi və buna uyğun olaraq maşın parkının da bu prosesə hazırlanmasıdır. Bu baxımdam “A?-95”-in ucuzlaşması təşviqedici rol oynamaqla nəzərdə tutulan hədəflərə çatmaqda ilk addım kimi səmərəverici rol oynaya bilər, eləcə də növbəti mərhələlərdə aşağı oktanlı yanacaq sərfiyyatından kənarlaşmaların minimallaşdırılmasına yol açmaqla avtomobil bazarında müsbət vərdiş yaradacaq.

“Aİ-95” oktanlı yanacağın bundan sonra birbaşa ölkəmizin yerli sənaye müəssisəsinində istehsalının təmin olunması növbəti mərhələdə bu yanacağın istehsal həcminin də yüksəlməsinə və qiymətlərin hətta bir qədər də ucuzlaşmasına səbəb olacağı gözləniləndir. Belə ki, Azərbaycanda “Aİ-95” və daha yüksək oktanlı premium yanacaq emalının əsas güc bloku olan Heydər

Əliyev adına Neft Emalı Zavodu (NEZ) artıq tam gücü ilə bu yanacağın istehsal və emalını həyata keçirmək iqtidarındadır. Zavod bir neçə il əvvəl təmirə dayandığından həmin yanacaq növü xarici ölkələrdən idxal olunurdu. 10 il idi ki, həmin marka yanacağa olan tələbatı 100 faiz idxal hesabına təmin edilirdi. Rusiya, Bolqarıstan, Rumıniya və Türkmənistan ildə təxminən 150 min ton “Aİ-95” markalı benzin satırdı. Yol-nəqliyyat, daşınma, logistika və sair xərclər, eləcə də dünya bazarında həmin növ benzinin qiymət dəyişmələri ölkəmizdə gətirilən yanacağın bahalaşmasına səbəb olurdu. Ötən illərdə bir neçə dəfə qiymət artımları sayəsində 2 manata çatmışdı.

NEZ-də əsaslı şəkildə yenidən qurma və istehsal gücünün artırılması, sənayenin yüksək keyfiyyətli yanacaqla təmin edilməsi məqsədilə 2014-cü ildən başlanmış əsaslı təmir işləri isə beynəlxalq mütəxəssislərin apardığı qiymətləndirmələrdən sonra əlavə olaraq tamamilə modernizasiyaya açıldı və proses daha da uzandı. NEZ-in keçən əsrin 70-80-cı illərində inşa olunmuş bir neçə əsas qurğunun, o cümlədən neftin ilkin emalı qurğusunun istismar müddətinin sona yaxınlaşması nəzərə alınaraq həmin qurğuların tamamilə yeniləri ilə əvəz edilməsi tövsiyə olundu.

Beləliklə, ötən dövrdə NEZ-də yenidənqurma layihəsi çərçivəsində əhəmiyyətli texnoloji işlər görüldü, istehsal gücünün artırılmasını təmin edəcək dayanıqlı infrastrukturlar quruldu, yeni istehsal qurğuları inşa edildi və zavoddakı qurğular yeni qurğularla əvəz edildi. Əsaslı təmir və yenidən qurma işlərinin 2022-ci ilə başa çatması və NEZ-də “Avro-5” tələblərinə cavab verən yanacağın istehsalına başlanılması nəzərdə tutulsa da, COVID-19 pandemiyası layihənin bir neçə il gecikməsinə səbəb oldu.

Artıq bir neçə aydır ki, “Aİ-95” markalı avtomobil benzini istehsalı tamamilə NEZ-də emal edilir ki, bu da yanacağın ucuzlaşmasına əlverişli zəmin yaradır. Beləliklə, respublikamıza xaricdən idxal edilən “Aİ-95” premium markalı benzinin yerli istehsal hesabına təmin olunması yanacaq bazarında uculaşmalara gətirib çıxarır və bu prosesin növbəti mərhələdə də baş verəcəyi istisna deyil.

“Aİ-95” premium markalı və “Aİ-98” super markalı benzindən sürücülərin az qismi istifadə etsə də, 40 qəpik ucuşlaşmadan sonra bu markalı yanacağa da keçid kifayət qədər artacaq. Əvvəla, “Aİ-95” markalı benzinin qiymətinin ucuzlaşmasından sonra “Aİ-92” markalı benzinlə aradakı qiyməti əmsalı azalacaq ki, bu fərq nəticəsində avtomobil sahiblərinin bir qismi birinci oktanlı yanacağa keçməyə çalışaq. “Aİ-95” markalı benzinin istifadə olunmasına maraq və tələbat artdıqca, müəyyən müddətdən sonra “Aİ-92” markasının sıradan çıxması baş verəcək, Bu stimul sayəsində ölkənin avtomobil parkının tədricən daha keyfiyyətli və ekoloji təmiz yanacağa keçidi sürətlənənəcək.

Məlumdur ki, ətraf mühitin çirklənməsinin böyük bir hissəsini avtomobillərdən müasir standartlara uyğun olmayan yanacaqlardan istifadə nəticəsində ayrılan zəhərli qazlar təşkil edir. Havanın çirklənməsi ilə bağlı dünya ölkələrində əsas hədəf elektromobillərə keçidi sürətləndirməkdir. Əksər ölkələrdə artıq “Aİ-92” markalı benzin istehsal olunmur və satılmır, dizelin daha böyük ekoloji zərəri nəzərə alınaraq istehlakının azaldılması üçün tədbirlər görülür. Bu məqsədlə bir çox ölkələrdə dizelin qiyməti elə tənzimlənir ki, benzinin qiymətindən baha olsun. Ölkəmizdə benzin mühərrikli avtomobillərin idxalı azalsa da, dizel mühərrikli avtomobillərin sayı artır. Dizel mühərrikli avtomobillərin havanı daha çox çirkləndirdiyini nəzərə alaraq, ölkələr onların istifadəsinin azaldılmasına doğru müxtəlif vasitələrdən istifadə edir ki, nəticədə nəqliyyat sektorunda keyfiyyətli yanacağa doğru motivasiya da artır. Bu baxımdan “Avro-5”standartlara uyğun “Aİ-95” və “Aİ-98”-ə keçidi stimullaşdıran tarif siyasəti optimallaşmada xüsusi əhəmiyyət kəsb edəcək.

Beləliklə, ölkəmizin yanacaq sektorunun qarşıya qoyulmuş əsas hədəfə - “Avro-5” standartlarına keçidinin tam bərqərar olunması da öz həllini tapacaq və nəqliyyat sektorunun təmiz ekoloji mühit standartlarına keçidi də yekunlaşmış olacaq.

ELBRUS

Paylaş:

Baxılıb: 540 dəfə