2010-cu ilin büdcə zərfi bütün iqtisadi-sosial hədəfləri özündə əks etdirir

Bakı:

24°C

57%

10m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / İqtisadiyyat / 2010-cu ilin büdcə zərfi bütün iqtisadi-sosial hədəfləri özündə əks etdirir

2010-cu ilin büdcə zərfi bütün iqtisadi-sosial hədəfləri özündə əks etdirir

05.11.2009 [09:51]

Gələn ilin büdcə layihəsini iqtisadi inkişafı özündə ehtiva edən ali maliyyə sənədi kimi dəyərləndirmək olar
2010-cu ilin dövlət büdcəsi nəzərdə tutulan bütün sosial və iqtisadi prioritetləri təmin etməyə imkan verir. Gələn ilin büdcə paketi həm investisiya, həm də sosial layihələrin maliyyələşdirilməsi baxımından kifayət qədər təkmil və real maliyyə sənədi hesab olunur. Maliyyə naziri Samir Şərifov bildirib ki, 2010-cu ilin büdcə zərfinin başlıca istiqamətləri ölkə iqtisadiyyatının inkişaf tempinin qorunub saxlanmasını, sosial-iqtisadi islahatların əvvəlki illərdə olduğu kimi davam etdirilməsini, əhalinin maddi rifahının təmin olunmasını və sosial şəraitinin yaxşılaşmasını, investisiya qoyuluşlarının həyata keçirilməsini, iqtisadiyyatın diversifikasiyasını və digər tədbirləri özündə əks etdirir. Növbəti ilin ali maliyyə sənədi makroiqtisadi parametrlərin qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsi, eyni zamanda, Azərbaycanda davamlı islahatların həyata keçirilməsinin genişləndirilməsi baxımından da mükəmməl konsepsiya kimi qiymətləndirilə bilər.
Xatırladaq ki, 2010-cu ilin büdcə layihəsi artıq parlamentin müvafiq komitələrində müzakirə olunub və sənəd barədə müxtəlif rəy və təkliflər səsləndirilib. Yaxın günlərdə parlamentdə layihənin geniş müzakirəsi başlayacaq. Nazirlər Kabinetinin bir sıra təklifləri əsasında Maliyyə Nazirliyi tərəfindən tərtib olunmuş 2010-cu ilin dövlət büdcəsi layihəsinə əsasən, Azərbaycanın gələn il büdcə gəlirləri 10 milyard 15 milyon manat, xərcləri isə 11 milyard 264 milyon manat həcmində nəzərdə tutulub. Büdcənin gəlirlər bölməsinin formalaşmasında əsas maliyyə mənbələrini Dövlət Neft Fondundan transfertlər (4 milyard 915 milyon manat), Vergilər Nazirliyi və Dövlət Gömrük Komitəsi tərəfindən köçürülən vergi və rüsumlardan daxil olan vəsaitlər (5 milyard manatdan artıq) təşkil edəcək. Büdcənin xərclər bölməsinin strukturunda isə investisiya və sosial xərclərlə bağlı layihələr əsas yer tutacaq. ümumilikdə, büdcə zərfində dövlətəsaslı vəsait qoyuluşlarının həcmi 3 milyard 549 milyon manat, təhsil xərcləri 1 milyard 276,8 milyon manat, müdafiə xərcləri 1 milyard 205,8 milyon manat, sosial müdafiə və sosial təminat xərcləri 1 milyard 192,3 milyon manat həcmində nəzərdə tutulub. Bundan başqa, büdcədən səhiyyə xərclərinə 479,4 milyon manat, məhkəmə hakimiyyəti, hüquq-mühafizə və prokurorluq orqanlarına isə 1 milyard 42,3 milyon manat vəsait ayrılacaq.
2010-cu ilin dövlət büdcəsi layihəsi tərtib edilərkən dünyada baş verən qlobal böhran meyilləri, maliyyə bazarlarındakı sarsıntılar, neftin qiymətinin və aparıcı valyutaların məzənnələrinin gözlənilmədən və sürətlə aşağı düşməsi, həmçinin, digər mənfi tendensiyalar nəzərə alınıb. Bu mənada hökumətin büdcənin formalaşması ilə bağlı mövcud reallığı və gələcəkdə dünya maliyyə bazarlarında baş verə biləcək gözləntiləri təmkinlə nəzərə almasını və respublikamızın milli təhlükəsizliyinə təminat verən mükəmməl ali maliyyə sənədi hazırlamasını yüksək dəyərləndirmək olar. Dünya maliyyə böhranı şəraitində inkişaf etmiş dövlətlərin iqtisadiyyatında inkişaf tempinin zəifləməsinə baxmayaraq, Azərbaycanda artım meyillərinin nəzərə çarpması büdcə gəlirlərinin tam formalaşmasına imkan yaradır.
2010-cu ilin büdcə layihəsində sosialyönümlü xərclərin çəkisi ümumi büdcə xərclərinin 34,4 faizi həcmində (3 milyard 878 milyon manat) proqnozlaşdırılır ki, bu, 2009-cu ilin büdcəsindəki göstəricidən təxminən 1,8 faiz çoxdur. Yeni ilin büdcə zərfində sosial layihələrlə yanaşı, elm, təhsil, səhiyyə və digər bölmələrdə də maliyyə təminatı əhəmiyyətli dərəcədə öz əksini tapıb. 2010-cu ildə dövlət büdcəsi xərclərinin tərkibində sosial müdafiə və sosial təminat xərclərinin xüsusi çəkisi 1,4 faiz artaraq 10,6 faiz, təhsil xərclərinin xüsusi çəkisi 0,3 faiz artaraq 11,3 faiz, səhiyyə xərclərinin xüsusi çəkisi 0,2 faiz artaraq 4,3 faiz, mədəniyyət, incəsənət və kütləvi informasiya vasitələri xərclərinin xüsusi çəkisi 0,1 faiz artaraq 1,5 faiz, kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq xərclərinin xüsusi çəkisi 0,1 faiz artaraq 3,4 faiz, mənzil-kommunal təsərrüfatı xərclərinin xüsusi çəkisi 0,1 faiz artaraq 1,8 faiz təşkil edəcək.
Büdcədə infrastruktur və investisiya layihələrinə də xüsusi diqqət yetirilib. Gələn ilin büdcə zərfində əsaslı xərclər 4 milyard 386,3 milyon manat nəzərdə tutulur ki, bu da məqsədli dövlət proqramlarının və tədbirlərinin maliyyələşdirilməsinə əlverişli zəmin yaradır.
ümumilikdə, gələn ilin büdcə zərfini respublikamızın iqtisadi və sosial inkişaf konsepsiyasını özündə əks etdirən maliyyə sənədi kimi dəyərləndirmək mümkündür. Onu da qeyd edək ki, büdcə paketi ilə yanaşı, gələn ilin sosial-iqtisadi inkişaf göstəricilərinə dair proqnozlar da hazırlanıb. 2010-cu ildə ölkəmizdə əsas makroiqtisadi göstərici olan ümumi Daxili Məhsulun (üDM) artım tempi 6,5 faiz proqnozlaşdırılır ki, bu da bir çox inkişaf etmiş dövlətlərin müvafiq proqnoz göstəriciləri ilə nisbətdə xeyli yüksək rəqəmdir. Göründüyü kimi, 2010-cu ildə üDM-in artımı makroiqtisadi inkişafı təmin etməklə büdcə gəlirlərinin formalaşmasına əhəmiyyətli dərəcədə baza yaradır. Gələn il ölkə iqtisadiyyatına 10 milyard manat həcmində investisiya qoyuluşu gözlənilir ki, bu da MDB və Şərqi Avropa regionu ölkələri içərisində ən böyük sərmayə kimi qiymətləndirilə bilər. 2010-cu ilin makroiqtisadi ssenarisi və dövlət büdcəsi, ümumilikdə bütün iqtisadi-sosial hədəflərə çatmağa imkan verir.
ELBRUS CƏFƏRLİ

Paylaş:

Baxılıb: 1348 dəfə