Prezident İlham Əliyev: Bu, son bir neçə il ərzində ən yüksək göstəricidir və əminəm ki, ilin sonuna qədər bu rəqəm daha da artacaq
Son 15 ildə Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən məqsədyönlü siyasət, dərinməzmunlu islahatlar kursu ölkəmizin inamlı inkişafını təmin edib. Əsas məqamlardan biri də ondan ibarətdir ki, Azərbaycan mütəmadi qaydada uğurların miqyasını genişləndirmək, inkişafın ardıcıllığını təmin etmək əzmi ortaya qoyur. Təsadüfi deyil ki, respublikamız dünyanın bir sıra ölkələrində çox ciddi fəsadlarla müşayiət olunan qlobal iqtisadi böhranın mənfi təsirlərini uğurla dəf etməyə nail olub. 2019-cu ilin birinci rübünün göstəricilərinə istinadən deyə bilərik ki, hazırda milli iqtisadiyyatımız bütünlüklə inkişafa istiqamətlənib. Ölkədə makroiqtisadi sabitlik təmin edilir, inflyasiya cəmi 2,1 faiz səviyyəsindədir. Prezident İlham Əliyev Nazirlər Kabinetinin 2019-cu ilin birinci rübünün sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan iclasındakı nitqində ilin əvvəlindən bəri əldə olunan uğurlardan məmnunluqla söhbət açıb. “İqtisadi və sosial sahədə aparılan siyasət rəqəmlərdə də özünü büruzə verir. Beləliklə, ilin birinci rübündə ümumi daxili məhsul 3 faiz artmışdır. Bu, son bir neçə il ərzində ən yüksək göstəricidir və əminəm ki, ilin sonuna qədər bu rəqəm daha da artacaq”, - deyə dövlət başçısı vurğulayıb.
Sənaye istehsalı 4,4 faiz, qeyri-neft sektorunda sənaye istehsalı isə 15,6 faiz artıb
Hazırda dünya dördüncü sənaye inqilabına doğru irəliləyir. Müasirləşməni strateji hədəf seçən Azərbaycan da özünün geniş imkanlarından - zəngin təbii sərvətlərindən, tarixən formalaşan ənənələrindən, insan resurslarından bəhrələnməklə yüksək sənaye inkişafına, ələlxüsus da qeyri-neft sənayesində istehsal imkanlarının genişləndirilməsinə nail olmağı hədəfləyib. Son illərdə respublikamızda Prezident İlham Əliyevin siyasi iradəsi əsasında uğurla həyata keçirilən yeni nəsil islahatların bir qismi məhz sənaye quruculuğunun təşviq edilməsinə, bu sektora investisiya qoyuluşunun artırılmasına hesablanıb. Bu məqamda onu da vurğulamaq yerinə düşər ki, Azərbaycanda sənaye inkişafının diqqət mərkəzində saxlanılması Davos İqtisadi Forumunda da yüksək dəyərləndirilib. Davosda Prezident İlham Əliyevlə Dünya İqtisadi Forumunun prezidenti Borge Brende arasında keçirilən görüşdə Azərbaycan Hökuməti və Dünya İqtisadi Forumunun Dördüncü Sənaye İnqilabı Mərkəzi arasında ilk dəfə olaraq əməkdaşlığın təməli qoyulub. Bu məqsədlə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Dünya İqtisadi Forumunun prezidenti Borge Brende arasında əməkdaşlıq sazişinin təntənəli mübadiləsi həyata keçirilib. Bəhs olunan görüşdə Dünya İqtisadi Forumunun prezidenti Borge Brende Azərbaycanın dördüncü sənaye inqilabına doğru qətiyyətli addımlar atdığını qeyd edib. Söhbət zamanı Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Hökuməti və Dünya İqtisadi Forumunun Dördüncü Sənaye İnqilabı Mərkəzi arasında əməkdaşlıq sazişinin vacibliyini qeyd edərək deyib ki, bu sənəd bizim tərəfdaşlıq ruhumuzu və qarşılıqlı səylərimizi davam etdirməkdə istəkli olduğumuzu nümayiş etdirir. Dövlətimizin başçısı bildirib ki, Azərbaycan dördüncü sənaye inqilabının hədəflərinin həyata keçirilməsində çox fəal iştirak edəcək.
Ölkəmizdə Prezident İlham Əliyevin siyasi iradəsinə uyğun olaraq sənaye quruculuğuna hərtərəfli dəstək göstərilməsi öz müsbət nəticəsini verir. Hazırda sənaye sektoru milli iqtisadiyyatımızın aparıcı istiqamətlərindən biri qismində çıxış edir. Yeni şəraitdə Azərbaycan iqtisadiyyatında ən yaxşı inkişaf göstəriciləri məhz sənaye sektorunda qeydə alınır. Xüsusilə ölkəmizdə qeyri-neft sənayesinin üstün inkişafının təmin edilməsi məmnunluq doğurur. Bütövlükdə, son illərdə ölkədə metallurgiya, maşınqayırma, kimya, inşaat materiallarının istehsalı, qida və Azərbaycan üçün ənənəvi olan digər sənaye sahələri genişlənib, həmçinin yeni sənaye sahələri də formalaşıb. Qısa müstəqillik tarixində Azərbaycanın dünya kosmos ailəsinin üzvünə çevrilməsi, xarici bazarlara ənənəvi mallarla yanaşı, yüksək rəqabət qabiliyyətinə malik hərbi təyinatlı məhsullar çıxartması son dərəcə qürurverici haldır. Son 15 ildə ölkəmizdə sənaye istehsalı 2,6 dəfə artıb ki, bu da kifayət qədər yaxşı göstəricidir. Sənaye sektorunda, o cümlədən də qeyri-neft sənayesində istehsalın genişlənməsi cari ilin əvvəlindən də davam edib. Prezident İlham Əliyev ilin birinci rübündə sənaye sektorunda əldə olunan uğurları ölkədə aparılan məqsədyönlü siyasətin nəticəsi kimi səciyyələndirərək deyib: “Sənaye istehsalı 4,4 faiz artmışdır. Bu da yaxşı göstəricidir. Amma bundan daha yaxşı göstərici odur ki, qeyri-neft sektorunda sənaye istehsalı 15,6 faiz artmışdır. Bax, gördüyümüz işlərin nəticəsi budur və sənaye istehsalının, xüsusilə qeyri-neft sektorunda sənaye istehsalının artırılması bizim siyasətimizin bariz nümunəsidir”.
Cari ilin birinci rübündə istifadəyə verilən nəhəng müəssisələr hesabına Azərbaycanın sənaye xəritəsi daha da zənginləşib. 2019-cu ilin yanvarında Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ərazisində istifadəyə verilən “SOCAR karbamid” zavodu hazırda ölkədə qeyri-neft sektorunda həyata keçirilmiş ən böyük layihədir və ümumi dəyəri təxminən 800 milyon avro təşkil edir.
Cari il fevralın 18-də respublikamızın çoxsaylı sənaye müəssisələri sırasına daha bir nəhəng istehsalat əlavə olunub. Belə ki, bəhs olunan tarixdə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında “SOCAR Polymer” layihəsi çərçivəsində inşa edilən yüksəksıxlıqlı polietilen zavodu Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə istifadəyə verilib. Xatırladaq ki, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında “SOCAR Polymer” layihəsi çərçivəsində inşa edilən ilk müəssisə - polipropilen zavodu 2018-ci il iyulun 18-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və ölkəmizdə səfərdə olan İtaliya Prezidenti Sercio Mattarellanın iştirakı ilə istifadəyə verilib. Haqqında bəhs olunan layihənin əsas məqsədi idxalın əvəz olunması və ölkənin ixrac potensialının artırılmasıdır.
Azərbaycanda biznes mühiti getdikcə daha da yaxşılaşır
Son illərdə Azərbaycanda müşahidə edilən müsbət reallıqlardan biri də ondan ibarətdir ki, ölkədə iqtisadi fəallığın təmin olunmasında özəl bölmənin rolu getdikcə artır. Bu da ilk növbədə o amillə şərtlənir ki, respublikamızda sahibkarlığın inkişafına dövlət tərəfindən davamlı olaraq dəstək göstərilir.
Yeni şəraitdə sahibkarlığın maliyyə resursları ilə təmin olunması əsas mexanizmlərdəndir. İndiyədək investisiya layihələrinin ümumi dəyəri 5,1 milyard manat olan 35 mindən çox sahibkara 2,3 milyard manat güzəştli kredit verilib. Güzəştli kreditlərin 72 faizi aqrar sektorun, 28 faizi sənaye və digər sahələrin inkişafına yönəldilib. Bu kreditlərin 75 faizi regionların, 25 faizi Bakı qəsəbələrinin payına düşür.
Paralel şəkildə sahibkarlara dəstək mexanizmi getdikcə təkmilləşdirilir. Dövlət başçısının “Azərbaycan Respublikasında sahibkarlığın inkişafına dövlət dəstəyi mexanizminin təkmilləşdirilməsi haqqında” 2018-ci il 31 iyul tarixli Fərmanı ilə Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu ləğv edilərək İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyində Sahibkarlığın İnkişafı Fondu publik hüquqi şəxsi yaradılıb və “Azərbaycan Respublikası Sahibkarlığın İnkişafı Fondunun vəsaitindən istifadə Qaydası” təsdiq edilib. Sənədə əsasən, güzəştli kreditlərdən daha səmərəli istifadə məqsədilə Sahibkarlığın İnkişafı Fondunun kreditlərinin illik faiz dərəcəsi 6 faizdən 5 faizə endirilib. Eyni zamanda, yeni qaydalarda ortahəcmli kreditlərin hədləri dəyişdirilərək 1 000 000 manatadək artırılıb.
Belə genişmiqyaslı dəstək tədbirlərinin nəticəsi olaraq respublikamızda güclü sahibkarlar ordusunun formalaşması məmnunluq doğurur. Qeyd edək ki, son 15 ildə Azərbaycanda fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektlərinin sayı 4,3 dəfə, o cümlədən sahibkarlıq fəaliyyəti göstərən hüquqi şəxslərin sayı 2 dəfə artıb. Bəhs olunan dövrdə respublikamızda hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslərin sayı isə 5,1 dəfə artıb. Ölkəmizdə biznes mühitinin getdikcə daha da yaxşılaşmasından məmnunluğunu bildirən Prezident İlham Əliyev vurğulayıb: “Azərbaycanda biznes mühiti yaxşılaşır, sərmayə qoyuluşu üçün daha yaxşı şərait yaradılır, həm yerli, həm xarici sərmayələr dövlət tərəfindən lazımi səviyyədə qorunur. Beləliklə, biz xarici və daxili sərmayəni cəlb etməklə ölkəmizi inkişaf etdiririk”.
Ölkənin qazandığı əlavə maliyyə vəsaiti imkan verir ki, sosial sahə daha da gücləndirilsin
Diqqəti çəkən əsas məqamlardan biri də ondan ibarətdir ki, dinamik iqtisadi inkişafın, aparılan islahatların, o cümlədən də şəffaflığın yüksək səviyyədə təmin edilməsinin real nəticəsi olaraq 2019-cu ilin birinci rübündə respublikamızda büdcə daxilolmaları ciddi şəkildə - 200 milyon manatdan çox artıb. Bu əlavə gəlirlərin təxminən 150 milyon manatı vergi daxilolmalarının, 50 milyon manatdan çox hissəsi isə gömrük rüsumlarının sayəsində qazanılıb. Sevindirici hal ondan ibarətdir ki, vergi orqanları qeyri-neft sektorundan daha çox - 136 milyon manat vergilər toplamağa müvəffəq olub. Azərbaycanın sosial siyasət strategiyasına uyğun olaraq əlavə gəlirlər ilk növbədə sosial sahəyə yönəldilir. Ölkəmizi fərqləndirən bu cəhətə diqqət çəkən Prezident İlham Əliyev vurğulayıb: “Əsas iqtisadi və sosial göstəricilər müsbətdir, dinamika təmin edilir. Əlavə gəlirlərimiz imkan verir ki, biz sosial məsələlərin həllində daha fəal olaq və daha böyük işlər görək. Bildiyiniz kimi, ilin əvvəlindən çox böyük həcmli sosial paket təqdim edildi, təsdiqləndi, müvafiq fərmanlar imzalandı. Bu prosesə hazırlığı biz keçən ildən başlamışdıq və prezident seçkilərindən sonra andiçmə mərasimində, əslində, görüləcək işlərlə bağlı mənim tərəfimdən göstərişlər verildi, yeni yanaşmanın konturları müəyyən edildi. Əlavə maliyyə vəsaiti imkan verir ki, biz sosial sahəni daha da gücləndirək. Minimum əməkhaqqı və minimum pensiyalar təxminən 40 faiz, sosial müavinətlər orta hesabla 2 dəfə, məcburi köçkünlərə verilən müavinət 50 faiz artmışdır, tələbələrin təqaüdü, şəhid ailələrinə, Qarabağ müharibəsi əlillərinə verilən müavinətlər artmışdır. Nəyin hesabına, əlbəttə ki, islahatların hesabına. Ona görə ki, biz daha səmərəli işləyirik, şəffaflığı təmin edirik, biznes mühiti yaxşılaşır. Bu, bizə imkan verir ki, bu məsələləri həll edək”.
Bütövlükdə, Azərbaycanın yüksək inkişaf göstəricilərinə nail olmasını və özünü dünyaya hər cəhətdən nümunəvi ölkə kimi təqdim etməsini şərtləndirən amillər sırasında respublikamızın maliyyə təminatının möhkəmlənməsinin önəmini xüsusi vurğulamaq lazımdır. Azərbaycan dünyanın azsaylı ölkələrindəndir ki, qlobal çətinliklər şəraitində belə maliyyə imkanlarını genişləndirməyə və özünün strateji valyuta ehtiyatlarını ilbəil artırmağa nail olub. Hazırda respublikamızın strateji valyuta ehtiyatları 45 milyard dollara çatıb ki, bu da kifayət qədər böyük rəqəmdir. Əlamətdar haldır ki, respublikamız adambaşına düşən valyuta ehtiyatlarına görə dünyada öncül mövqelərdən birini bölüşür. Respublikamızın xarici borclanması da kifayət qədər aşağı səviyyədədir.
Mübariz ABDULLAYEV