Qandan nadir gen mutasiyalarını aşkarlayan portativ cihaz hazırlanıb
10.06.2025 [10:54]
Rutgers Universitetinin Nyu-Brunsvik kampusunda mühəndislərdən ibarət bir tədqiqat qrupu nadir genetik mutasiyaların tez və dəqiq aşkarlanması üçün portativ diaqnostik cihaz hazırlayıb. Bu cihaz bir damla qan nümunəsi ilə ürək çatışmazlığına səbəb ola bilən irsi transtiretin amiloidozu (ATTR) kimi xəstəlikləri müəyyən etməyə imkan verir.
AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, araşdırma “Communications Engineering” jurnalında dərc olunub.
Transtiretin genində baş verən spesifik mutasiyalar, xüsusilə Qərbi Afrika mənşəli populyasiyalarda geniş yayılıb və vaxtında aşkar edilmədikdə ciddi ürək problemlərinə yol aça bilər. Cihazın erkən diaqnostik imkanları bu kimi halların qarşısını almaq baxımından əhəmiyyətlidir, çünki ATTR üçün mövcud müalicə üsulları erkən mərhələdə effektiv ola bilər.
Layihənin əsas tədqiqatçısı, Rutgers Mühəndislik Məktəbinin professoru Mehdi Cavanmard qeyd edir ki, mövcud genetik testlərin nəticə verməsi üçün günlər və ya həftələr lazım olur. Yeni cihaz isə daha sürətli, sərfəli və istifadəsi asan olan test üsulu təqdim edir.
Cihazın texnoloji əsasını allele-spesifik polimeraza zəncirvari reaksiya (ASPCR) təşkil edir. Bu üsul mikrofluidik çiplərdə yerləşdirilən DNT nümunələrinin elektrik empedansı üzərində təsirini ölçərək mutasiyaları aşkar edir. ASPCR ənənəvi PCR texnologiyası ilə müqayisədə daha spesifik olub, mutasiyaların hədəflənmiş şəkildə identifikasiyasına imkan verir. İlkin laboratoriya sınaqları altı xəstə nümunəsi üzərində aparılıb və cihaz mutasiyaların mövcudluğunu dəqiqliklə müəyyən edə bilib. Tədqiqatçılar texnikanın həm həssaslığını, həm də spesifikliyini artırmaq istiqamətində işlərini davam etdirir, həmçinin birdən çox mutasiyanın eyni anda aşkarlanması üçün cihazın funksional imkanlarını genişləndirməyə çalışırlarlar. Bu, gələcəkdə tək test vasitəsilə bir sıra genetik xəstəliklərin aşkarlanmasını mümkün edə bilər.
Hazırda ASPCR analiz mərhələsi mikroçipdən kənarda aparılır, lakin gələcək hədəf bu mərhələ ilə yanaşı, elektrik aşkarlama prosesini də birbaşa mikroçip üzərində birləşdirməkdir. Bu, tam inteqrasiya olunmuş, yığcam və istifadəyə hazır diaqnostik sistemin formalaşmasına gətirib çıxara bilər.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Siyasət
11 Noyabr 23:04
Dünya
11 Noyabr 22:02
Siyasət
11 Noyabr 21:18
Dünya
11 Noyabr 20:36
Dünya
11 Noyabr 19:21
Hərbi
11 Noyabr 18:24
Gündəm
11 Noyabr 17:13
Dünya
11 Noyabr 17:13
Sosial
11 Noyabr 17:11
Dünya
11 Noyabr 16:41
Dünya
11 Noyabr 15:27
Dünya
11 Noyabr 14:39
Dünya
11 Noyabr 13:17
İdman
11 Noyabr 12:31
Dünya
11 Noyabr 11:25
Hadisə
11 Noyabr 10:59
İdman
11 Noyabr 10:21
Hadisə
11 Noyabr 09:42
İdman
11 Noyabr 09:17
Dünya
11 Noyabr 08:55
Hadisə
10 Noyabr 23:20
Hadisə
10 Noyabr 22:19
COP29
10 Noyabr 21:32
Dünya
10 Noyabr 20:21
Hadisə
10 Noyabr 19:40
Sosial
10 Noyabr 18:37
Analitik
10 Noyabr 18:11
Dünya
10 Noyabr 17:45
Xəbər lenti
10 Noyabr 16:39
İqtisadiyyat
10 Noyabr 15:28
Dünya
10 Noyabr 14:41
Maraqlı
10 Noyabr 13:24
Dünya
10 Noyabr 12:30
Dünya
10 Noyabr 11:18
Siyasət
10 Noyabr 10:44
Formula 1
10 Noyabr 10:25
Hadisə
10 Noyabr 09:58
Dünya
10 Noyabr 09:32
Sosial
10 Noyabr 08:19
Diaspor
09 Noyabr 23:21
İdman
09 Noyabr 22:19
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
YAP xəbərləri
09 Noyabr 17:56
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
YAP xəbərləri
09 Noyabr 15:58
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Xəbər lenti
09 Noyabr 14:52
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
