Naxçıvan regionda potensial ixracatçıya çevrilir
27.01.2010 [09:34]
“Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın (2004-2008-ci illərə dair) uğurlu icrası respublikamızın bütün bölgələrində olduğu kimi, Naxçıvan Muxtar Respublikasında da dinamik inkişafın yüksəlməsinə və artım meyillərinin əldə edilməsinə səbəb olub. Bunun nəticəsidir ki, Naxçıvan Azərbaycan iqtisadiyyatında artım meyillərinə görə ilk yerdə dayanır. Muxtar Respublikada ümumi daxili məhsulun artım tempi 18 faizi ötərək 1 milyard 212 milyon dollara yaxınlaşıb.
2009-2013-cü illəri əhatə edən regionların inkişafı ilə bağlı yeni proqramın həyata keçirilməsi isə Muxtar Respublikada iqtisadi fəallığın və tarazlı inkişafın daha da sürətlənməsinə əhəmiyyətli dərəcədə zəmin yaradıb. Naxçıvan iqtisadiyyatı çoxşaxəli olması ilə fərqlənir. Sənaye, maşınqayırma, metallurgiya, kənd təsərrüfatı, emal sənayesi, turizm, xidmət, ticarət bölməsi və digər sahələrin inkişafı son illərdə dinamikliyi ilə diqqəti cəlb edir.
MR-nın əlverişli coğrafi mühiti, iqlim şəraiti, zəngin xammal resursları və təbii ehtiyatları bu bölgənin iqtisadi təhlükəsizliyinin möhkəmlənməsində mühüm rol oynayır. Belə ki, Muxtar Respublikanın zəruri istehlak məhsulları ilə təmin olunmasında yerli istehsal malları xüsusi əhəmiyyət kəsb edir və bu faktor Naxçıvanın iqtisadi təhlükəsizliyinə əhəmiyyətli dərəcədə baza yaratmış olur. Bununla yanaşı, MR-nın xarici dövlətlərlə qarşılıqlı siyasi-iqtisadi əməkdaşlıq münasibətlərinin genişlənməsi və birgə layihələrin həyata keçirilməsi intensiv xarakter alıb. Son 6 ildə Naxçıvan iqtisadiyyatına 1 milyard dollardan artıq sərmayə yatırılıb. Sərmayə qoyuluşunda Türkiyə, İran, Latviya, Almaniya, çin və digər ölkələrin investorları aparıcı yer tutur.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ermənistanın işğalçılıq siyasəti nəticəsində Azərbaycanın digər bölgələri ilə, xüsusilə də, paytaxtla, hava nəqliyyatı istisna olmaqla, nəqliyyat-kommunikasiya əlaqələrindən təcrid olunmuş vəziyyətdə olsa belə, pozitiv inkişafını davam etdirməyə qadir olan bölgə kimi diqqəti cəlb edir. MR blokada şəraitində olsa da, quruculuq və inkişaf meyillərini yüksəltməyə nail olub. Amma buna baxmayaraq, Muxtar Respublikanın nəqliyyat imkanlarının məhdud olması xarici bazarlara çıxışına, digər layihələrin həyata keçirilməsinə təsir göstərir. Xüsusilə də, MR-in əlverişli geocoğrafi mövqeyi onun turizm potensialının zənginliyini göstərir. Bu resurslardan və əlverişli imkanlardan istifadə üçün xarici investorların bu bölgəyə cəlb edilməsini təşviq etmək olduqca vacibdir.
Onu da xatırladaq ki, Muxtar Respublikanın investisiya baxımdan cəlbediciliyi və yaradılmış əlverişli sərmayə mühiti son illərdə Türkiyə və İran investorlarının marağının artmasına səbəb olub və bu dinamizm özünü sərmayə qoyuluşlarında göstərir. Türkiyə Naxçıvanda potensial sərmayəçi kimi xüsusi paya malikdir. Qardaş ölkə bu bölgədə ən mühüm layihələri həyata keçirməyə nail olub. Türkiyə Naxçıvanda energetika, maşınqayırma, yüngül və yeyinti sənayesi, kənd təsərrüfatı, xidmət və digər sahələrdə təmsil olunub. Qars-Naxçıvan dəmiryolunun, Ərzurum-Naxçıvan qaz kəmərinin çəkilişi və Naxçıvan-İstanbul aviareysinin açılması Naxçıvanın regionda tranzit məkana çevrilməsinə səbəb olacaq.
ötən il Naxçıvanda Türkdilli ölkələrin dövlət başçılarının IX zirvə görüşünün keçirilməsi isə Muxtar Respublikaya olan diqqətin güclənməsinə imkan verəcək. Türkdilli dövlətlər Naxçıvanın iqtisadi və turizm potensialı ilə daha yaxından tanış olaraq MR-nın iqtisadiyyatının müxtəlif sektorlarına kapital yatırmaq niyyətlərini bəyan ediblər. Türk dilli ölkələrin dövlət başçılarının Muxtar Respublikanın bir sıra obyektlərində, o cümlədən, bütün regionda ən məşhur turizm və sanatoriya mərkəzi kimi tanınan “Duzdağ” mərkəzində olması bu bölgəyə marağın daha da artması üçün stimul verir. Naxçıvanın iqtisadi resurslarından faydalanması bu ölkələrin sərmayədar kimi imkanlarının artmasına səbəb ola bilər.
Muxtar Respublikada maşınqayırma sahəsinin inkişafı ilə bağlı proqramların həyata keçirilməsi xarici investorların da bu sahəyə marağının artmasına səbəb olub. Naxçıvanda geniş maşınqayırma kompleksinin yaradılması və “Lifan” markalı avtomobillərin istehsalına başlanılması iqtisadiyyatın inkişafına stimul verməklə yanaşı, bu bölgədə yeni iş yerlərinin açılması strategiyasının dərinləşməsinə impuls verəcək. Eyni zamanda, həyata keçirilən siyasət MR-nın özünün potensial ixracatçıya çevrilməsinə səbəb olacaq. Bu gün bu bölgədə istehsal olunan 35 növdə sənaye məhsulunun xarici ölkələrə ixrac olunması ixracın miqyasının daha da genişlənməsinə və Muxtar Respublikanın dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyasının dərinləşməsinə təkan verəcək.
Elbrus CƏFƏRLİ
Xəbər lenti
Hamısına baxDünya
10 Noyabr 20:21
Hadisə
10 Noyabr 19:40
Sosial
10 Noyabr 18:37
Analitik
10 Noyabr 18:11
Dünya
10 Noyabr 17:45
Xəbər lenti
10 Noyabr 16:39
İqtisadiyyat
10 Noyabr 15:28
Dünya
10 Noyabr 14:41
Maraqlı
10 Noyabr 13:24
Dünya
10 Noyabr 12:30
Dünya
10 Noyabr 11:18
Siyasət
10 Noyabr 10:44
Formula 1
10 Noyabr 10:25
Hadisə
10 Noyabr 09:58
Dünya
10 Noyabr 09:32
Sosial
10 Noyabr 08:19
Diaspor
09 Noyabr 23:21
İdman
09 Noyabr 22:19
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
YAP xəbərləri
09 Noyabr 17:56
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
YAP xəbərləri
09 Noyabr 15:58
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Xəbər lenti
09 Noyabr 14:52
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42

