Kənd təsərrüfatının inkişaf dinamikası ilbəil artmaqdadır
18.08.2010 [09:31]
ötən əsrin sonlarında dövlət müstəqilliyini bərpa etmiş keçmiş sovet respublikalarının bir çoxunda bazar iqtisadiyyatının təmin olunması və iqtisadi islahatların həyata keçirilməsi sahəsində hələ də ciddi problemlərin yaşanmasına baxmayaraq, Azərbaycan həmin çətinlikləri çoxdan arxada qoyub və XXI əsrə yeni inkişaf templəri ilə daxil olub. Respublikamız davamlı və kompleks islahatlar strategiyasını dərinləşdirərək yeni əsrin ən inkişaf etmiş və islahatçı ölkəsi kimi tanınıb. ölkəmizin iqtisadiyyatının çoxşaxəli inkişafı bütün bölmələrdə dinamizmin təmin olunmasına əhəmiyyətli dərəcədə baza yaradıb. Xüsusilə də, qeyri-neft sektorunun, həmin sektorun aparıcı sahələrindən biri olan kənd təsərrüfatının inkişaf dinamikası ilbəil artmaqdadır.
Torpaq islahatlarının həyata keçirilməsi kənd təsərrüfatının inkişafında yeni mərhələ açdı...
Keçid iqtisadiyyatı yaşayan dövlətlərin əksəriyyətinin təcrübəsi göstərir ki, aqrar sahədə davamlı islahatlar həyata keçirmədən kənd təsərrüfatı məhsullarının artımına və ərzaq təhlükəsizliyinə nail olmaq mümkün deyil. Mülkiyyətçilər torpağın tam sahibi olmadığı halda özəl təsərrüfatların formalaşdırılması da mümkün olmur və eyni zamanda, məhsul istehsalını artırmaq böyük çətinliklər törədir. Keçid iqtisadiyyatını başa vuran Azərbaycanda 15 ilə yaxındır ki, torpağın həqiqi mülkiyyətçisinə çevrilən kəndli-fermer təsərrüfatları respublikamızın zəruri ərzaq məhsulları ilə təmin olunmasında başlıca rol oynayırlar.
Qeyd etdiyimiz kimi, kənd təsərrüfatının inkişafına torpaq islahatlarının həyata keçirilməsi mühüm təsir göstərib. 1996-cı ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin birbaşa təşəbbüsü ilə torpaq islahatı proqramı hazırlandı və bu proqram əsasında torpaq islahatlarının həyata keçirilməsini təmin edən hüquqi baza yaradıldı. Azərbaycan MDB-də torpaq islahatlarına start verən ilk ölkə oldu. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Ulu öndər Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi strategiyaya əsasən, digər ölkələrdən fərqli olaraq respublikamızda torpaqlar vətəndaşlara pulsuz olaraq əvəzsiz verildi. MDB-nin digər ölkələrindən fərqli olaraq Azərbaycan vətəndaşları yararsız və ya az yararlı torpaqlarla deyil, keçmiş kolxoz və sovxozların ən yararlı və münbit torpaqları ilə təmin olundular. Nəticədə 3 milyon 500 minə qədər insan torpaq mülkiyyətçisinə çevrildi. Bununla yanaşı, ölkəmizdə fiziki və hüquqi şəxslərə öz mülkiyyətlərindəki torpaq sahələri üzərində müstəsna hüquqlar, alqı-satqı, bağışlama, icarəyə və ya istifadəyə vermə, vərəsəlik, girov qoyma və digər hüquqlar verildi ki, bu da Azərbaycanda torpaq islahatlarının keçmiş SSRİ-nin digər respublikalarında olduğu kimi formal deyil, əsaslı zəmində və fundamental şəkildə həyata keçirildiyini sübut etdi.
İslahatlar nəticəsində respublikamızda güclü mülkiyyətçilər sinfi yaranıb...
Torpaq islahatları respublikamızda güclü mülkiyyətçilər sinfi yaratmaqla, yeni torpaq-əkinçi münasibətləri formalaşdıraraq torpaqdan səmərəli və məhsuldar istifadəetməni şərtləndirdi, torpağa qayğı və doğma münasibəti zəruri etdi. Həyata keçirilən aqrar siyasət qısa müddətdə öz mühüm nəticələrini göstərdi və ölkəmizdə kənd təsərrüfatı məhsullarının inkişaf dövrü başlandı. 1998-2002-ci illərdə kənd təsərrüfatında məhsul istehsalı 10 faizdən yüksək oldu ki, bu da mühüm iqtisadi göstərici kimi səciyyələndirilə bilər. Təkcə 2002-ci ildə kəndli-fermer təsərrüfatları və digər özəl aqrar qurumlar tərəfindən 2,2 mln. ton taxıl, 973,4 min ton tərəvəz, 329,3 min ton bostan məhsulları, 694,4 min ton kartof, 511,6 min ton meyvə, 80,2 min ton tütün, 1440 ton çay yarpağı, 223,6 min ton ət (diri çəkidə), 1 mln. 198,6 min ton süd, 561,6 mln. ədəd yumuta, 11,8 min ton yun, 148,3 ton barama istehsal edildi.
Hökumət aqrar sahədə istehsalın stimullaşdırılması üçün davamlı addımlar atır...
Bu gün ölkəmizdə fəaliyyət göstərən 2600-dən çox kəndli-fermer təsərrüfatları aqrar bölmədə xüsusi paya malikdirlər. Hazırda ölkə üzrə istehsal edilən kənd təsərrüfatı məhsullarının 99, 1 faizi məhz onların payına düşür. Onu da qeyd edək ki, bir neçə il əvvəl bəzi kənd təsərrüfatı məhsullarını xarici ölkələrdən idxal edən Azərbaycan indi əksinə, xarici dövlətlərə məhsul ixrac edir. Bu da sözsüz ki, məhsul istehsalının intensiv artımı nəticəsində mümkün olub.
Azərbaycan hökumətinin aqrar sahəyə diqqət və qayğısının güclənməsi və kənd təsərrüfatı mülkiyyətçilərinə göstərilən güzəştli yardımların miqyasının artması bu sahədə inkişaf tempinə mühüm stimul verməkdədir. Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən siyasət nəticəsində aqrar bölmədə istehsalın artırılması üçün ən mühüm layihələr həyata keçirilib. Respublikamızın ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasını iqtisadi strategiyanın əsas hədəflərindən biri hesab edən hökumət aqrar sahədə istehsal imkanlarının daha da yaxşılaşdırılması üçün davamlı addımlar atır.
Vətəndaşlar bütün növ kənd təsərrüfatı məhsulları ilə təmin olunacaqlar...
Bu gün ölkəmizdə əhalinin zəruri qida məhsulları və kənd təsərrüfatı malları ilə təmin etmək üçün güclü potensial mövcuddur. Dünyada baş verən iqlim dəyişiklikləri və təbii fəlakətlərlə əlaqədar bir çox dövlətlərin ərzaq təhlükəsizliyində problemlərin yaranmasına baxmayaraq, Azərbaycanda əhalinin kənd təsərrüfatı məhsulları ilə etibarlı təminatı üçün bütün lazımi tədbirlər görülüb. Bir nömrəli ərzaq məhsulu olan taxıl yerli tələbatı ödəməyə imkan verəcək. Dövlət Taxıl Fonduna məxsus anbarlarda və taxılçılıq dəyirmanlarında yığılan ehtiyat taxıl hesabına bu məhsula olan tələbat tam ödəniləcək.
2010-cu ildə istehsalı proqnozlaşdırılan digər kənd təsərrüfatı məhsullarının hesabına yerli tələbatın ödənilməsində problemlər yaranmayacaq. Təbii fəlakətin vurduğu zərərlərə baxmayaraq, ümumilikdə ölkə üzrə əkin sahələrinin artması hesabına bir sıra kənd təsərrüfatı məhsullarının artımı gözlənilir. Bu il daha çox heyvandarlıq məhsullarının həcmində artım proqnozlaşdırılır. ümumiyyətlə, ölkəmizdə istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının həcmi yerli tələbatdan artıq olacaq ki, bu da bir sıra malların xarici ölkələrə ixracına imkan verəcək.
Elbrus CƏFƏRLİ
Xəbər lenti
Hamısına bax
Gündəm
13 Sentyabr 11:59

Gündəm
13 Sentyabr 11:23

İqtisadiyyat
13 Sentyabr 10:54

Analitik
13 Sentyabr 10:46

İqtisadiyyat
13 Sentyabr 10:32

İdman
13 Sentyabr 10:16

Analitik
13 Sentyabr 09:56

Analitik
13 Sentyabr 09:45

Dünya
13 Sentyabr 09:25

Analitik
13 Sentyabr 09:11

MEDİA
13 Sentyabr 08:51

Ədəbiyyat
13 Sentyabr 08:28

Dünya
13 Sentyabr 08:23

Dünya
12 Sentyabr 23:39

İdman
12 Sentyabr 23:12

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 22:57

Sosial
12 Sentyabr 22:26

Sosial
12 Sentyabr 21:45

Dünya
12 Sentyabr 21:30

Dünya
12 Sentyabr 21:19

Siyasət
12 Sentyabr 20:57

İdman
12 Sentyabr 20:42

Dünya
12 Sentyabr 20:14

Hadisə
12 Sentyabr 19:56

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 19:25

Dünya
12 Sentyabr 18:23

COP29
12 Sentyabr 17:20

Sosial
12 Sentyabr 16:59

Sosial
12 Sentyabr 16:40

Mədəniyyət
12 Sentyabr 16:29

Sosial
12 Sentyabr 15:29

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 13:28

YAP xəbərləri
12 Sentyabr 12:58

Dünya
12 Sentyabr 12:28

Gündəm
12 Sentyabr 12:27

Dünya
12 Sentyabr 12:27

Sosial
12 Sentyabr 12:23

Hadisə
12 Sentyabr 12:22

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 12:21

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 12:20

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 12:15

Elm
12 Sentyabr 12:15

Elm
12 Sentyabr 12:11

Mədəniyyət
12 Sentyabr 11:58

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 11:46

Siyasət
12 Sentyabr 11:36

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 11:21

İqtisadiyyat
12 Sentyabr 11:15

Sosial
12 Sentyabr 11:07

Analitik
12 Sentyabr 10:58

Siyasət
12 Sentyabr 10:44

Analitik
12 Sentyabr 10:29

Analitik
12 Sentyabr 10:16

Analitik
12 Sentyabr 09:50

Analitik
12 Sentyabr 09:35

Ədəbiyyat
12 Sentyabr 09:14

MEDİA
12 Sentyabr 08:59

Sosial
12 Sentyabr 08:32

Dünya
11 Sentyabr 23:30

Dünya
11 Sentyabr 23:14

İdman
11 Sentyabr 22:48

Dünya
11 Sentyabr 22:36

Sosial
11 Sentyabr 22:15

Elm
11 Sentyabr 21:49

Dünya
11 Sentyabr 21:26

İdman
11 Sentyabr 21:12

Dünya
11 Sentyabr 20:53

İqtisadiyyat
11 Sentyabr 20:21

Dünya
11 Sentyabr 20:06

Dünya
11 Sentyabr 19:45
