Nəyə görə “Qara Cümə”?

Bakı:

12°C

87%

0m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Maraqlı / Nəyə görə “Qara Cümə”?

Nəyə görə “Qara Cümə”?

22.11.2022 [10:42]

Noyabr ayı il ərzində böyük endirimləri ilə məşhur olan bir aydır. Bu ayda həm Beynəlxalq Shopping Günü, həm də “Black Friday” adlandırılan “Qara Cümə” günü münasibətilə dünya ölkələrinin əksəriyyətində böyük endirimlər tətbiq olunur. İnsanlar bu endirimlərdən maksimum dərəcədə yararlanırlar. Bunun nəticəsində də İslam dünyasında problemə çevrilən “Qara Cümə” günü dünya miqyasında daha da məşhurlaşır. Dinimizdə müqəddəs olan cümə gününün belə adlandırılması müsəlmanlara heç də xoş gəlmir, başqa sözlə, birmənalı qarşılanmır.

Bəs “Qara Cümə” nəyə görə belə adlandırılır? Bunun İslama zidd bir mövqeyi varmı?

Bildiyimiz kimi, cümə günü İslamda mübarək bir gündür, müsəlmanlar üçün həftənin ən müqəddəs günüdür. Bir çox islam ölkəsində cümə günü qeyri-iş günü sayılır və insanlar bu gündə vaxtlarını məscidlərdə namaz qılaraq, dualar edərək keçirirlər. Biz də həmişə belə müqəddəs gündə dini ibadətlərimizi qaçırmamağa və xeyirxah işlər görməyə çalışırıq. Qara rəng dinimizdə günah və şərlə əlaqələndirilir. Buna görə də İslam aləmində “Qara Cümə” ifadəsi xoşagəlməzdir. Hətta islam ölkələrinin çoxunda bu günün qeyd olunması günah hesab edilir. Bəzi müsəlmanlar “Qara Cümə” günü münasibətilə edilən endirimlərdən yararlanmaqda tərəddüd edirlər. Lakin araşdıran zaman bu adın heç bir dini və ya mədəni məzmuna malik olmadığını, yalnız ticarətlə əlaqədər bu şəkildə adlandırıldığını görə bilərik.

Hər il ABŞ-da noyabr ayının dördüncü cümə axşamı günü Şükran günü olaraq qeyd olunur. Bu gündən sonrakı cümə günü isə 1952-ci ildən bəri Amerikanın Milad alış-veriş mövsümünün başlanğıcı olaraq qəbul edilir. “Qara Cümə” bayram alış-veriş festivalı olaraq bilinən bu günə verilmiş qeyri-rəsmi bir addır. “Qara Cümə” termini son onilliklərdə daha geniş yayılmağa başladı. Bunun əsas səbəbi isə, başqa ölkələrin də bu festival münasibətilə böyük endirimlər etməsi və fürsətlərdən yararlanmağa çalışan insanların sayının hər il daha da artmasıdır.

Bu günün məhz “Qara Cümə” adlandırılması ilə bağlı müxtəlif fərziyyələr var. Amerikada mağaza sahibləri üçün qırmızı rəng - zərəri, qara rəng isə mənfəəti simvolizə edir. Endirimlər günündə satışların artdığını və mağazaların xeyli mənfəət əldə etdiklərini nəzərə alsaq, bu səbəbdən “Qara Cümə” adlandırılması xeyli məntiqlidir. Digər tərəfdən, böyük endirimlər səbəbindən mağazalarda izdihamlar olur, insanlar bayram alış-verişi üçün küçələrə axışır və bu, qəzalarla nəticələnə bilir. İzdihamı fürsətə çevirən oğruların da sayı artır. Buna görə də, belə bir günün polislər tərəfindən “Qara Cümə” adlandırıldığını güman edənlər də var. Gördüyümüz kimi, bu adın yaranması ilə bağlı irəli sürülən heç bir fərziyyədə müsəlmanlığa əks hansısa bir məsələ yoxdur. Buna görə də müsəlmanlar üçün bu günlərdə olunan endirimlərdən yararlanmağa heç bir maneə yoxdur.

Doğrudur, ad bizlər üçün xoşagəlməzdir və altında yatan gizli mənalar ola bilər. Lakin bizlərə zidd hər hansı bir məna ifadə etdiyinə dair sübutlar yoxdur və yaranması ilə bağlı olan fərziyyələr məntiqlidir. Dini və ya mədəni mövzularla əlaqəli olmayan hər hansı bir məsələylə bağlı yaranan bu ad adət halını alaraq günümüzə qədər gəlib.

Səidə RƏHİMLİ

Paylaş:

Baxılıb: 657 dəfə