İlk “yaş yağışı”...
05.04.2023 [11:21]
Şəhəri silkələyən səs hər kəsi vahiməyə saldı. Bu, Şotlandiyada qeydə alınan ilk meteorit “yağışı” idi. Hadisə ilə bağlı şahidlərin dedikləri baş verənlərlə bağlı müəyyən təsvirin yaranmasına kömək edirdi. Böyük Possil meteoriti 5 aprel 1804-cü ildə Qlazqonun şimalında yerləşən kəndlərin birindəki karxanaya düşüb. Yerli sakinləri heyrətə gətirən bu səs yerə enən “alov topunun” düşməsi ilə müşayiət olundu. “Daş yağışının” şahidi olan karxanaçılar 18 düyüm dərinlikdə və 15 düyüm enində bir çuxur, çuxurun içində isə daş parçası olduğunu dedilər. Bu qaya indi, “Böyük Possil” meteoriti kimi tanınır.
Meteroitin əvvəlcə dolerit (iri və orta dənəli aydın kristal bazalt) olduğu güman edilib. Amma karxana işçiləri bilmirdilər ki, bu qeyri-adi qaya Günəşi əhatə edən cisimlərdən bir parçadır. “High Possil” meteoritinin tarixi geokimyəvi üsullarla müəyyən edilib və onun 4 milyard yarım il yaşı olduğu güman edilir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, hazırda Yerdəki ən qədim süxurların 4,2 milyard il yaşı var.
Xoşbəxtlikdən, bu obyektin hekayəsi bəzi yerli alimlərin qulağına gəlib çatıb. Belə ki, onlar dərhal bu cismlə maraqlanmağa başlayıblar. Alimlər anlayıblar ki, bu qayanın doleritlə yaxından uzaqdan əlaqəsi yoxdur. Onlar “qaya”nın bəzi parçalarını götürə biliblər. 4,5 kq düşünülən meteroiddən yalnız 380 qrama yaxını bərpa edilib. Ən böyük parça isə Ovçular Muzeyinə hədiyyə edilənə qədər karxananın sahibi Robert Kroufordun dul arvadının “nəzarətində” qalıb.
Meteoritlər haqqında bildiyimiz hər şey “High Possil” meteoritinin Şotlandiyada həyəcana səbəb olduğu gündən qaynaqlanır. Nümunənin özü Hunterian Muzeyində və digər elmi institutlarda təhlükəsiz şəkildə saxlansa da, Possil Marsh Vəhşi Təbiət Qoruğuna da bir xatirə daşı qoyulub.
Qeyd edək ki, Azərbaycan ərazisində Qazax rayonu, Ağcabədi rayonunun Hindarx bölməsinə və Yardımlı rayonu ərazisinə də müxtəlif çəkili meteroidlər düşüb.
Şahanə XANKİŞİYEVA
Xəbər lenti
Hamısına bax
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10
YAP xəbərləri
07 Noyabr 21:08
Gündəm
07 Noyabr 20:24
YAP xəbərləri
07 Noyabr 18:30
Sosial
07 Noyabr 18:22
Dünya
07 Noyabr 17:51
Elanlar
07 Noyabr 16:51
Xəbər lenti
07 Noyabr 16:48
