Fridrix: Kral, yoxsa filosof?
25.08.2023 [12:07]
Şahanə
“İnsanlar işığın ətrafında toplanarlar - daha yaxşı görmək üçün yox, daha yaxşı parıldamaq üçün”, deyən Fridrix Nitsşe dünyada fəlsəfə elminin görkəmli nümayəndələrindən biridir. Nitsşe kitabları, həyata fərqli yanaşması, aforizmləri ilə nəinki siravi vətəndaşın, həm də yazarların, tarixşünasların, filosofların yoluna hər zaman işıq olub.
Ailəsi Prussiya kralı IV Fridrix Vilhelmin anadan olmasının 49-cü ildönümüylə əlaqədar Nitsşeyə onun adını veriblər. Mənbələrdə onun çalışqan olması, antik ədəbiyyatla maraqlanması, şeir yazması, musiqi bəstələməsi qeyd olunub. Onun tamamilə yazarlığı başlaması isə 1870- ci ilə təsadüf edir. Belə ki, alman-fransız döyüşündə keçirdiyi xəstəliklərin xeyli artmasıyla, universitetdəki vəzifəsindən təqaüdə çıxaraq, İtaliya sahillərində, yayları İsveçrə dağlarında yaşayaraq, özünü tamamilə yazılarına verib.
Deyilənə görə onun xeyli problemi olub: ailəsi ilə yola getmir, qadınlar onu rədd edirdilər. O, bəlkə də bu səbəbdən «Mən anamı sevmirəm və bacımın səsini eşitmək belə mənə işgəncədir» deyib.
Başqa bir problem isə onun kitablarının ilk əvvəllər satılmaması idi. 44 yaşında isə Türin küçəsində öz sürücüsü tərəfindən vurulan atı gördükdə dəli olur, qaçaraq onu qucaqlayıb, «mən səni başa düşürəm» deyə bağırır. O hadisədən sonra heç vaxt özünə gələ bilmir və 11 kədərli ilin ardınca vəfat edir. Yeri gəlmişkən bu gün Fridrix Nitsşenin anım günüdür.
O inanırdı ki, universitetlər insanlığı öldürür, onları quru akademik çalışanlara çevirir. O, yunanların tragedik dramaları necə praktiki və terapevtik (müalicəvi) şəkildə mənəvi təhsil və arınma əsasında işlətməklərinə heyranlıq duyur və öz dövrünün də təxminən bu cür olmasını arzulayırdı. «Hər dövrün özünəməxsus spesifik psixoloji məsələsi var», - deyən Nitsşe əlavə edib:" filosofun vəzifəsi bunları aşkar etmək və həllinə kömək etməkdir".
Xəbər lenti
Hamısına bax
Sosial
10 Noyabr 08:19
Diaspor
09 Noyabr 23:21
İdman
09 Noyabr 22:19
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10
YAP xəbərləri
07 Noyabr 21:08
Gündəm
07 Noyabr 20:24
YAP xəbərləri
07 Noyabr 18:30
Sosial
07 Noyabr 18:22
