İslam dini toy və yas mərasimlərində israfçılığa yol verilməsinin əleyhinədir
14.07.2011 [06:57]
Dünən Qafqaz Müsəlmanları İdarəsində (QMİ) toy və yas mərasimlərinin təşkili və keçirilməsi qaydaları, vəqf olunmuş qəbiristanlıq ərazilərində məzar yerlərinin satılması, dəbdəbəli qəbirüstü abidələrin ucaldılması və günümüzün reallığına aid olan bu kimi digər problemlərlə bağlı “dəyirmi masa” keçirilib.
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, şeyxülislam Allahşükür Paşazadə mövzunun əhəmiyyətindən, bir sıra problemlərin həlli yollarından danışıb. Bildirib ki, dinimiz toy və yas mərasimlərində israfçılığa yol verilməsinin əleyhinədir: “Bununla bağlı dəfələrlə müraciət etmişik. Bu məsələ təkcə din xadimlərinin vasitəsilə deyil, həm də ağsaqqalların iştirakı, maarifləndirmə, təbliğat yolu ilə həllini tapmalıdır. Mövcud problemlərin həll olunmasında KİV-lərin də rolu mühümdür”.
Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə bildirib ki, qəbir yerlərinin satılması haramdır. Qəbiristanlıq ərazisi xalq üçün ayrılıb. Xalqa vəqf olunan yeri satmaq olmaz. QMİ sədri deyib ki, pul verib qəbir yeri almaq özü də haram sayılır: “Həm də qəbir almaq üçün pul vermək, rüşvət vermək deməkdir”.
A.Paşazadə məscidlərdə ölü yuyulması barədə qiymətlərin müəyyənləşdirilməsinə, bunun elan şəklində verilməsinə də münasibət bildirib: “QMİ məscidlərdə ölü yuyulması ilə məşğul olanlara hər ay 500 manat pul verir. Hər bir şəxs öz ölüsünü özü yumalıdır. ölüyə qüsul verilməsi vacibdir. Hər bir şəxs bunu öz ölüsü üçün özü etməlidir. Biz məscidlərdə bunun üçün şərait yaratmışıq. Amma insanlar bunu etmir, ölülərini kiməsə yudurdurlar. Buna görə də, haqq ödənilir. Kiməsə “mənim atamın ölüsünü yu” deyirsənsə, əlbəttə ki, ona haqq verməlisən. Amma hər bir şəxs öz ölüsünü özü yusa, daha yaxşı olar”.
Sonra Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin qazılar və elmi-dini şuralarının müraciəti oxunub.
Müraciətdə deyilir ki, insanların şənlik və ya matəmlərdə iştirakı dini baxımdan münasib sayılır. Lakin istər toy, istərsə də yas mərasimlərində israfçılıq və ifrat dəbdəbə Allah tərəfindən bəyənilməyən bir əməldir. Mərasimlərin təşkili zamanı israfçılıq hallarının qarşısının alınmasında cəmiyyətimizin birgə səyləri, ictimai qınaq olduqca vacibdir. Dəfn mərasimlərində təmtəraqlı ehsan verilməsinin dini baxımdan heç bir əsası yoxdur. İslam qənaət, sadəlik və mötədillik dinidir. Bahalı məzar daşlarının düzəldilməsi İslam normalarına ziddir. Qəbiristan torpaqları vəqf ərazisi hesab olunur, onların satışı dinimizə görə haramdır. Həmçinin, bildirilir ki, vahid dini-mənəvi dəyərlər konsepsiyasının tərtibi və təsdiqi zamanı mülahizələrimizin nəzərə alınacağına, cəmiyyətimizdə fikirlərimizin rəğbətlə qarşılanacağına ümid bəsləyirik. Əminik ki, toy və yas məclislərində israfçılığın qarşısını almaq, ifrata varmağın yolverilməzliyi ilə bağlı qərarımız cəmiyyətimizin mənəvi tərbiyəsində müstəsna rol oynayacaq, müsbət ictimai fikrin formalaşmasına xidmət edəcək.
Sonra ictimai əhəmiyyət kəsb edən məsələ ətrafında müzakirələr başlayıb.
çıxış edən Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri, akademik Budaq Budaqov QMİ-nin təşəbbüsünü alqışlayıb və bu cür ictimai müzakirələrin davamlı şəkildə keçirilməsinin vacibliyini qeyd edib.
Şura sədrinin müavini, millət vəkili Fəttah Heydərov bildirib ki, bu müraciət vaxtında edilib. O qeyd edib ki, toy və yas mərasimləri ilə bağlı problemlər daim müxtəlif tədbirlərdə müzakirə olunsa da, indiyədək konkret addım atılmayıb.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA) Tarix İnstitutunun direktoru, millət vəkili Yaqub Mahmudov çıxış edərək deyib ki, Azərbaycanda islam dininə ibadət edənləri, İslamı özünə iman seçənləri öz dinlərindən döndərmə təbliğatı aparılır. Bu, əslində dövlətin əleyhinə çevrilmiş bir təbliğatdır və Azərbaycan dövlətinin əsaslarına zərbə vurur.
O, qeyd etdiyi təbliğata qarşı maarifləndirici mübarizə aparılmasının vacibliyini bildirib: “Xalq İslamı sevməlidir. İslamın bərabərlik prinsipi bu məsələdə nəzərə alınmalıdır. çox arzu edirəm ki, bizim məscidlərimiz bütün bu prinsiplərlə bağlı maarifçilik məkanına çevrilsin. Maarifçilik baxımından cümə namazlarının rolu artırılmalıdır”.
Y.Mahmudovun sözlərinə görə, bir sıra xarici ölkələr din adından istifadə edərək Azərbaycanın daxili işlərinə müdaxilə edirlər: “Bu isə məni çox narahat edir. Biz kürək-kürəyə verib bunun qarşısını almalıyıq. Hansı ölkə olur-olsun, biz bunun qarşısını almalıyıq. Biz dini cəhətdən də müstəqilik”.
Yaqub Mahmudov Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri, Şeyxülislam Allahşükür Paşazadəyə mətbuatda olan hücumları da pisləyib. Y.Mahmudov QMİ-də keçirilən “dəyirmi masa”da bir neçə il əvvəl jurnallardan birində A.Paşazadə haqqında nalayiq ifadələr işləndiyini xatırladıb.
Y.Mahmudov toy və yas mərasimlərində ifratçılığa yol verilməsini, həmçinin VİP çadırlardan istifadə olunmasını da pisləyib: “Lazım gələrsə, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi bununla bağlı fətva verməlidir”.
Xalq şairi Zəlimxan Yaqub deyib ki, bugünkü yas və toy mərasimlərində ifratçılıq həddindən artıqdır: “Bu isə İslama da ziddir. Yas mərasimlərindəki ehsanlarda bircə araq çatmır. Yasa gedirsən, bilmirsən toydur, yoxsa yas”.
O, qəbir daşlarının dəbdəbəli olmasını da tənqid edib: “Qəbiristanlığa gedəndə məlum olur ki, bircə telefon yoxdur, ölüylə danışasan. Toylarla bağlı da vəziyyət ürəkaçan deyil. Məsələn, gedirəm şadlıq sarayına ki, toy danışım. Deyirəm, mənə beş növ qida lazımdır. Orda deyirlər ki, yox e, beş növ olmaz, gərək əlli beş növ qida ola”.
Z.Yaqub da QMİ sədrinə qarşı mətbuatda olan hücumlara kəskin reaksiya verib.
Millət vəkili Fazil Mustafa isə deyib ki, mərasimlərlə bağlı məsələdə fətva həlledici rol oynaya bilməz: “Ən yaxşısı o olardı ki, tanınmış adamlar sadə insanlara nümunə göstərsin. Fətva çıxış yolu deyil”.
Milli Məclisin İqtisadi siyasət komitəsinin sədri, akademik Ziyad Səmədzadə də birmənalı olaraq toy və yas mərasimlərində israfçılığı pisləyib: “Artıq toy və yas mərasimlərində yol verilən israfçılığın aradan qaldırılması vacib amilə çevrilib. çünki, bu faktor İslam dini ilə uzlaşmır”.
AMEA-nın müxbir üzvü Səlahəddin Xəlilov isə vurğulayıb ki, yas və toy məclislərindəki ifratçılığı aradan qaldırmaq üçün ictimai müzakirələrin təşkili ilə yanaşı, dini-fəlsəfi maarifləndirmələrə də yol açmaq lazımdır: “Biz çalışmalıyıq ki, insanların beynində intibah edək. Bundan sonra hər kəs anlamalıdır ki, dinimizin tələblərinə görə yol verilən ifratçılıq qəbuledilməzdir”.
Tədbirdə çıxış edən digər iştirakçılar mövzunun əhəmiyyətindən, mövcud problemlərin həlli yollarından danışıb, təkliflərini bildirib, bu sahədə təbliğatın və maarifləndirmənin ardıcıl aparılmasının vacibliyini vurğulayıblar. QMİ-nin bu təşəbbüslə çıxış etməsi təqdirəlayiq hal kimi qiymətləndirilib.
Tədbirdən sonra jurnalistlərə açıqlamasında “bu, hələ başlanğıcdır”, - deyən QMİ Sədri A.Paşazadə bu tip tədbirlərin davam etdiriləcəyini bildirib.
Ramil VƏLİBƏYOV
Xəbər lenti
Hamısına baxSosial
14 Noyabr 08:02
Sosial
14 Noyabr 08:01
Dünya
14 Noyabr 07:56
Sosial
14 Noyabr 07:54
Dünya
13 Noyabr 23:30
Sosial
13 Noyabr 23:19
Sosial
13 Noyabr 22:53
YAP xəbərləri
13 Noyabr 22:35
Hadisə
13 Noyabr 22:17
Siyasət
13 Noyabr 22:12
Siyasət
13 Noyabr 22:04
İdman
13 Noyabr 21:56
Dünya
13 Noyabr 21:32
Sosial
13 Noyabr 21:15
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:58
YAP xəbərləri
13 Noyabr 20:31
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:12
Dünya
13 Noyabr 19:51
Dünya
13 Noyabr 19:32
İqtisadiyyat
13 Noyabr 19:16
YAP xəbərləri
13 Noyabr 18:30
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:34
Dünya
13 Noyabr 17:20
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:14
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:44
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:16
Gündəm
13 Noyabr 16:11
Sosial
13 Noyabr 15:35
Elanlar
13 Noyabr 15:28
YAP xəbərləri
13 Noyabr 15:27
YAP xəbərləri
13 Noyabr 14:15
Siyasət
13 Noyabr 14:09
Siyasət
13 Noyabr 14:05
Sosial
13 Noyabr 12:49
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:48
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:47
Hadisə
13 Noyabr 12:46
Sosial
13 Noyabr 12:41
Siyasət
13 Noyabr 12:40
MEDİA
13 Noyabr 12:39
Dünya
13 Noyabr 12:17
Siyasət
13 Noyabr 11:52
Siyasət
13 Noyabr 11:26
İqtisadiyyat
13 Noyabr 10:55
Mədəniyyət
13 Noyabr 10:55
Siyasət
13 Noyabr 10:32
MEDİA
13 Noyabr 10:15
Gündəm
13 Noyabr 10:13
Analitik
13 Noyabr 09:58
Ədəbiyyat
13 Noyabr 09:30
Analitik
13 Noyabr 09:14
Siyasət
13 Noyabr 09:05
Sosial
13 Noyabr 08:51
Sosial
13 Noyabr 08:23
YAP xəbərləri
12 Noyabr 23:15
Xəbər lenti
12 Noyabr 23:01
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:55
İqtisadiyyat
12 Noyabr 22:51
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:50
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:32
Hadisə
12 Noyabr 22:19
Dünya
12 Noyabr 21:57
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:38
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:16
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:40
Dünya
12 Noyabr 20:34
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:12
Dünya
12 Noyabr 19:54
YAP xəbərləri
12 Noyabr 19:30
Elm
12 Noyabr 19:22

