Qərbi Azərbaycan abidələri: erməniləşdirilməyə cəhd edilən Tauz-qala
02.12.2024 [13:14]
Abidə Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistanın) Tovuz mərzi deyilən ərazisində yerləşir. 1995-ci ildə ermənilər tarixi saxtakarlığa yol verərək ərazinin adını dəyişib “Tavuş” adlandırdılar. Tavuş Ermənistan Respublikasının 10 mərzindən biri hesab olunur. Tavuş Ermənistanın şimal-şərqində Azərbaycan və Gürcüstanla sərhəddə yerləşir. Tavuş daha öncə Azərbaycanın Qazax qəzasının tərkibində olub.
Bu barədə AZƏRTAC-a AMEA Tarix və Etnologiya İnstitutunun əməkdaşı Faiq İsmayılov bildirib. Onun sözlərinə görə, abidənin yerləşdiyi ərazinin adı qədim türkcədən tərcümədə dağ üstündə qala mənasını verir - "Tau ust qala". Qalanın adı ərazinin adından götürülərək Tavus adlandırılıb. Bəzi mənbələrdə Qalanı III əsrdə əraziyə köç edən hunlar tərəfindən tikdikləri bildirilir.
“Tauz-qalanın yerləşdiyi coğrafi ərazi keçmiş Şəmsəddil Sultanlığının ərazisi olub. Şəmsəddil sultanlığı 1747-ci ildə yaranmışdı. Ərazisi 4200 verst, əhalisi qızılbaş türk tayfalarından olan zülqədərlərdən ibarət idi. Sultan Allahverdi Zülqədər ilk Şəmsəddil sultanı olub (1747-1761-ci illər). Şəmsəddilin ən qüdrətli sultanı Nəsib sultan olmuşdur (1797-1819). Sultanlığın mərkəzi indiki Tovuz rayonu ərazisindəki Öksüzlü obası olub. Şəmsəddil sultanlığı zaman-zaman Gəncə xanlığına və Kartli çarlığına tabe olsa da, müstəqil siyasət yürüdürdü. Tarixdə Şəmsəddin sultanlığı (mahalı) da adlandırılan Şəmsəddil sultanlığı 1801-ci ildə ləğv edilərək zorla Rusiyanın tərkibinə qatılmışdı”, - deyə o əlavə edib.
Alim vurğulayıb ki, qala strateji əhəmiyyətli ərazidə yerləşir, ətrafı qülləli mühafizə divarları və sıldırım qayalarla əhatələnib. Qalanın daxilində bir neçə inzibati bina və yaşayış evləri olsa da, hamısı ermənilər tərəfindən dağıdılaraq xarabalığa çevrilib. Binaların üzərlərindəki divar yazıları, loqolar və digər bədii daş nümunələri ermənilər tərəfindən çıxarılaraq ya məhv edilib, ya da naməlum istiqamətə daşınıb.
Xəbər lenti
Hamısına baxYAP xəbərləri
14 Noyabr 18:28
YAP xəbərləri
14 Noyabr 18:21
YAP xəbərləri
14 Noyabr 17:33
İqtisadiyyat
14 Noyabr 17:10
YAP xəbərləri
14 Noyabr 16:41
Dünya
14 Noyabr 16:28
Siyasət
14 Noyabr 16:01
YAP xəbərləri
14 Noyabr 15:39
Hadisə
14 Noyabr 15:38
Dünya
14 Noyabr 15:37
Dünya
14 Noyabr 15:31
Siyasət
14 Noyabr 15:16
YAP xəbərləri
14 Noyabr 14:57
Dünya
14 Noyabr 14:55
YAP xəbərləri
14 Noyabr 14:48
YAP xəbərləri
14 Noyabr 14:38
Sosial
14 Noyabr 14:36
Dünya
14 Noyabr 14:22
Dünya
14 Noyabr 13:58
Dünya
14 Noyabr 13:20
YAP xəbərləri
14 Noyabr 13:05
YAP xəbərləri
14 Noyabr 13:04
Dünya
14 Noyabr 12:43
Sosial
14 Noyabr 12:41
İqtisadiyyat
14 Noyabr 12:40
İqtisadiyyat
14 Noyabr 12:35
Hadisə
14 Noyabr 12:34
İdman
14 Noyabr 12:19
Siyasət
14 Noyabr 11:49
Gündəm
14 Noyabr 11:44
Siyasət
14 Noyabr 11:25
YAP xəbərləri
14 Noyabr 11:02
Siyasət
14 Noyabr 10:54
İqtisadiyyat
14 Noyabr 10:33
Analitik
14 Noyabr 10:19
Analitik
14 Noyabr 09:58
Analitik
14 Noyabr 09:31
Ədəbiyyat
14 Noyabr 09:15
Maraqlı
14 Noyabr 08:52
MEDİA
14 Noyabr 08:26
Sosial
14 Noyabr 08:02
Sosial
14 Noyabr 08:01
Dünya
14 Noyabr 07:56
Sosial
14 Noyabr 07:54
Dünya
13 Noyabr 23:30
Sosial
13 Noyabr 23:19
Sosial
13 Noyabr 22:53
YAP xəbərləri
13 Noyabr 22:35
Hadisə
13 Noyabr 22:17
Siyasət
13 Noyabr 22:12
Siyasət
13 Noyabr 22:04
İdman
13 Noyabr 21:56
Dünya
13 Noyabr 21:32
Sosial
13 Noyabr 21:15
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:58
YAP xəbərləri
13 Noyabr 20:31
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:12
Dünya
13 Noyabr 19:51
Dünya
13 Noyabr 19:32
İqtisadiyyat
13 Noyabr 19:16
YAP xəbərləri
13 Noyabr 18:30
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:34
Dünya
13 Noyabr 17:20
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:14
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:44
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:16
Gündəm
13 Noyabr 16:11
Sosial
13 Noyabr 15:35
Elanlar
13 Noyabr 15:28
YAP xəbərləri
13 Noyabr 15:27

