QDİƏT-in 30 yaşı tamam olur...

Bakı:

15°C

77%

4m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Xəbər lenti / QDİƏT-in 30 yaşı tamam olur...

QDİƏT-in 30 yaşı tamam olur...

25.06.2022 [10:22]

Qara dəniz hövzəsində baş verən hadisələr təşkilatın fəaliyyətinə də mühüm təsirlər göstərməkdədir

SADİQ

1992-ci ilin 25 iyun tarixində İstanbulda Türkiyə Respublikasının təklifi və Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlığı üzrə Zirvə Bəyannaməsinin imzalanması ilə yaradılan Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (QDİƏT) fəaliyyətinin 30-cu ili tamam olur. Təşkilat həmin dövrdə Azərbaycan, Albaniya, Ermənistan, Bolqarıstan, Gürcüstan, Yunanıstan, Moldova, Rumıniya, Rusiya, Türkiyə və Ukraynanın dövlət və hökumət başçıları tərəfindən imzalanan İstanbul Bəyannaməsi ilə ərsəyə gəlsə də, onun əsas fəaliyyəti 6 ildən sonraya təsadüf etdi. Belə ki, 1998-ci ilin 5 iyun tarixində Yalta şəhərində iştirakçı dövlət və hökumət başçıları tərəfindən Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Nizamnaməsinin imzalanması və sənədin 1999-cu ilin 1 may tarixində qüvvəyə minməsi ilə sözügedən əməkdaşlıq mexanizmi təşkilat statusunu aldı. Hazırda 13 üzvün - Azərbaycan, Albaniya, Ermənistan, Bolqarıstan, Yunanıstan, Gürcüstan, Moldova, Rusiya, Rumıniya, Serbiya, Şimali Makedoniya, Türkiyə və Ukraynanın təmsil olunduğu təşkilatın Daimi Beynəlxalq Katibliyi İstanbulda yerləşir.

Qeyd edilməlidir ki, Qara Dəniz Regionunda uzunmüddətli və sıx əməkdaşlığın təşviq edilməsi, eləcə də bir sıra müvafiq istiqamətlər üzrə iqtisadi aktivliyin artırılması vasitəsilə regionda sülhün, sabitliyin və inkişafın təmin edilməsi QDİƏT-in əsas prioritetlərindəndir. 2001-ci ildə qəbul edilmiş və 2012-ci ildə yenilənmiş “QDİƏT-in Gələcək üçün İqtisadi Gündəliyi: güclənən QDİƏT tərəfdaşlığına doğru” sənədinə əsasən, təşkilat çərçivəsində prioritet əməkdaşlıq sahələri kimi, ticarət və investisiyalar, gömrük, energetika, nəqliyyat, ətraf mühitin mühafizəsi, elm və texnologiyalar, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları, təhsilə investisiyalar, kənd təsərrüfatı və ərzaq təhlükəsizliyi, turizm, kiçik və orta müəssisələrin inkişafı müəyyən edilib. Bundan başqa, təşkilat üzvləri bank işi və maliyyə, o cümlədən mütəşəkkil cinayətkarlıq, narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsi, silah və radioaktiv materialların dövriyyəsi, terror aktları və qeyri-qanuni miqrasiya ilə mübarizə sahələrində də yaxından əməkdaşlıq edirlər.

Təşkilatın nizamnaməsinə uyğun olaraq, QDİƏT çərçivəsində əməkdaşlıq Xarici İşlər Nazirləri Şurası, Yüksək Vəzifəli Şəxslər Komitəsi və Katiblik müstəvisində aparılır. QDİƏT çərçivəsində əməkdaşlıq sahələri üzrə fəaliyyət 20 işçi qrup vasitəsilə həyata keçirilir. Ümumi əlaqələndirmə təşkilatın İstanbul şəhərində yerləşən katibliyi tərəfindən aparılır.

Azərbaycan da QDİƏT-in təsisçi üzvlərindən biri kimi təşkilat çərçivəsində fəal əməkdaşlığı ilə seçilir və səmərəliliyin artırılmasına yönəldilmiş təşəbbüsləri dəstəkləyir. Ölkəmiz QDİƏT çərçivəsində bir sıra prioritet sahələr, o cümlədən ticarət, gömrük, nəqliyyat, enerji, ətraf mühit, informasiya texnologiyaları, elm və texnologiyalar və sair sahələr üzrə qarşılıqlı maraqlar əsasında əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsinə önəm verir. İndiyədək Azərbaycan QDİƏT-də 4 dəfə (2003, 2004, 2009, 2018) sədrlik və təşkilatın 20-dən çox müxtəlif səviyyəli tədbirlərinə ev sahibliyi edib. Azərbaycan Respublikasının İstanbul şəhərində baş konsulu, eyni zamanda, QDİƏT yanında daimi nümayəndəsidir.

Müasir dövrdə Qara dəniz hövzəsində baş verən hərbi kataklizmlər isə təşkilatın fəaliyyətinə də təsirsiz ötüşmür. Təşkilatın əsas ana coğrafiyasında baş verən h?rbi əməliyyatlar QDİƏT daxilindəki əməkdaşlığın inkişafına mane olur. Üzv dövlətlər arasında yaşanan gərginlik təşkilatın da aktiv fəaliyyətinə təsir etməkdədir. Təşkilat üzvü olan dövlətlərin əksəriyyəti problemin sülh və danışıqlar yolu ilə tənzimlənməsinin tərəfdarı qismində çıxış edir. Hətta QDİƏT üzvü olaraq Azərbaycan və Türkiyə bununla bağlı öz təkliflərini də irəli sürüb.

Paylaş:

Baxılıb: 534 dəfə