Qaraciyər toxumasını inkişaf etdirən qurğu hazırlanıb
19.10.2024 [14:38]
ABŞ alimləri çəkisizlik şəraitində tam avtomatlaşdırılmış rejimdə qaraciyər toxumasını və digər mürəkkəb orqanları inkişaf etdirməyə imkan verən qurğu hazırlayıblar.
AZƏRTAC TASS agentliyinə istinadla xəbər verir ki, bioreaktor 2025-ci ilin fevralında Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya (BKS) göndəriləcək. San-Fransiskodakı Kaliforniya Universitetinin professoru Tammi Çanq bu kəşflə bağlı deyib: “Əvvəlki təcrübələrimiz göstərir ki, mikroqravitasiya Yer kürəsində tamhüquqlu qaraciyər toxumasının böyüməsinə mane olan məhdudiyyətləri və maneələri aşmağa imkan verir. Bu bioreaktorun yaradılması transplantasiya edilmiş qaraciyərə alternativ ola biləcək həyat qabiliyyətli bioimplantların əldə edilməsi istiqamətində mühüm addımdır”.
Alimlər uzun illərdir ki, yenidən proqramlaşdırılmış kök hüceyrələrdən bədən toxumalarının formalaşması ilə bağlı prosesləri tədqiq edirlər. Yer üzündə oxşar reaksiyaların baş verməsi üçün kök hüceyrələri bu orqanların miqrasiyasına kömək edən mürəkkəb yaşayış yerləri və zülal karkaslarına yerləşdirmək lazımdır. Son təcrübələr göstərir ki, çəkisizlik şəraitində belə toxumaların böyüməsi avtomatik baş verir ki, bu da orqanların bərpası prosesini xeyli asanlaşdırır. Bu mülahizələri rəhbər tutan alimlər kök hüceyrələrin artmasını dəstəkləyən və qaraciyər toxumasının, habelə bədənin digər orqanlarının böyüməsini stimullaşdıran tam avtomatlaşdırılmış bioreaktor hazırlayıblar. Onlar bu məqsədlə qurğuda insan qan damarlarının analoqları dəstini yaradıblar, həmçinin orqan toxumasının böyüməsi üçün əlverişli olan qida mühitini qoruyan bir sıra alqoritmlər kəşf ediblər.
2025-ci ilin əvvəlində dörd bioreaktordan ibarət komplekt BKS-ə göndəriləcək. Orada bu cihazların içərisində qanı toksinlərdən təmizləməyə və digər fizioloji funksiyaları yerinə yetirməyə qadir olan qaraciyərin miniatür versiyaları yetişdiriləcək. Əgər bu təcrübə uğurla başa çatarsa, alimlər süni qaraciyərin sonradan xəstələrin orqanizminə implantasiyası üçün Yerə çatdırılmasına imkan verən sistemlər, o cümlədən ixtisaslaşmış soyuducular hazırlamağa başlayacaqlar.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Sosial
14 Noyabr 19:14
YAP xəbərləri
14 Noyabr 19:08
Sosial
14 Noyabr 18:55
YAP xəbərləri
14 Noyabr 18:28
YAP xəbərləri
14 Noyabr 18:21
YAP xəbərləri
14 Noyabr 17:33
İqtisadiyyat
14 Noyabr 17:10
YAP xəbərləri
14 Noyabr 16:41
Dünya
14 Noyabr 16:28
Siyasət
14 Noyabr 16:01
YAP xəbərləri
14 Noyabr 15:39
Hadisə
14 Noyabr 15:38
Dünya
14 Noyabr 15:37
Dünya
14 Noyabr 15:31
Siyasət
14 Noyabr 15:16
YAP xəbərləri
14 Noyabr 14:57
Dünya
14 Noyabr 14:55
YAP xəbərləri
14 Noyabr 14:48
YAP xəbərləri
14 Noyabr 14:38
Sosial
14 Noyabr 14:36
Dünya
14 Noyabr 14:22
Dünya
14 Noyabr 13:58
Dünya
14 Noyabr 13:20
YAP xəbərləri
14 Noyabr 13:05
YAP xəbərləri
14 Noyabr 13:04
Dünya
14 Noyabr 12:43
Sosial
14 Noyabr 12:41
İqtisadiyyat
14 Noyabr 12:40
İqtisadiyyat
14 Noyabr 12:35
Hadisə
14 Noyabr 12:34
İdman
14 Noyabr 12:19
Siyasət
14 Noyabr 11:49
Gündəm
14 Noyabr 11:44
Siyasət
14 Noyabr 11:25
YAP xəbərləri
14 Noyabr 11:02
Siyasət
14 Noyabr 10:54
İqtisadiyyat
14 Noyabr 10:33
Analitik
14 Noyabr 10:19
Analitik
14 Noyabr 09:58
Analitik
14 Noyabr 09:31
Ədəbiyyat
14 Noyabr 09:15
Maraqlı
14 Noyabr 08:52
MEDİA
14 Noyabr 08:26
Sosial
14 Noyabr 08:02
Sosial
14 Noyabr 08:01
Dünya
14 Noyabr 07:56
Sosial
14 Noyabr 07:54
Dünya
13 Noyabr 23:30
Sosial
13 Noyabr 23:19
Sosial
13 Noyabr 22:53
YAP xəbərləri
13 Noyabr 22:35
Hadisə
13 Noyabr 22:17
Siyasət
13 Noyabr 22:12
Siyasət
13 Noyabr 22:04
İdman
13 Noyabr 21:56
Dünya
13 Noyabr 21:32
Sosial
13 Noyabr 21:15
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:58
YAP xəbərləri
13 Noyabr 20:31
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:12
Dünya
13 Noyabr 19:51
Dünya
13 Noyabr 19:32
İqtisadiyyat
13 Noyabr 19:16
YAP xəbərləri
13 Noyabr 18:30
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:34
Dünya
13 Noyabr 17:20
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:14
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:44
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:16
Gündəm
13 Noyabr 16:11
