Kişi və qadınların stres reaksiyalarındakı fərqlərin səbəbi araşdırılıb - TƏDQİQAT
15.02.2025 [21:20]
ABŞ-ın Florida Universitetinin (UF Health) tədqiqatçılarının yeni araşdırması kişilərin və qadınların stresə fərqli reaksiya verməsinin bioloji əsaslarını üzə çıxarıb. Alimlər beynin kəskin stress zamanı necə uyğunlaşdığını araşdıraraq bu prosesdə rol oynayan neyrosteroidlər və fermentlər haqqında yeni məlumatlar əldə ediblər.
AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, beyin kəskin stres vəziyyətində allopreqnanolon (AP) adlı neyrosteroid sintez edir. Bu maddə insanın qəfil təhlükə və ya çağırışlara uyğunlaşmasına kömək edir. AP səviyyəsinin yüksəlməsi stresə sürətli və effektiv reaksiya verməyi asanlaşdırır. Məsələn, insan təhlükə ilə üzləşdikdə bu neyrosteroid diqqəti artırır və düzgün qərar verməyə kömək edir. AP istehsalı 5α-reduktaza (5αR) fermenti tərəfindən idarə olunur. Bu fermentin 5αR1 və 5αR2 olmaqla iki əsas forması var.
Tədqiqatçılar kişi və qadınlarda bu fermentlərin fərqli işlədiyini müəyyən ediblər. Araşdırmaya görə, kişilər stresə daha çox aqressiv və zahiri reaksiya verir, qadınlar isə stresi daxililəşdirməyə meyllidirlər. Bu fərqin qadınlarda narahatlıq və depressiyanın daha çox yayılmasına təsir etdiyi düşünülür. Tədqiqatın nəticələri göstərib ki, erkək siçovullarda kəskin stres zamanı beynin ön hissəsində 5αR2 səviyyəsi artır, lakin 5αR1 səviyyəsi dəyişmir. Dişi siçovullarda isə belə bir dəyişiklik müşahidə olunmayıb. Bu tapıntılar stres reaksiyalarında cinsə xas bioloji fərqləri vurğulayır. Tədqiqatçılar müəyyənləşdiriblər ki, 5αR2 fermenti stress zamanı AP sintezi üçün vacibdir; 5αR1 fermenti isə AP-nin normal səviyyədə qalmasına kömək edir.
Tədqiqatın bir hissəsində alimlər erkək siçovullarda 5αR2 fermentinin fəaliyyətini azaltdıqda onların stres və mükafatlandırıcı stimullara reaksiyasının zəiflədiyini müşahidə ediblər. Lakin AP tətbiq edildikdə bu reaksiyalar bərpa olunub.
Bu araşdırma stress reaksiyalarının bioloji əsaslarını daha yaxşı başa düşməyə kömək edir və gələcəkdə stres və depressiya ilə mübarizədə yeni, effektiv müalicə üsullarının inkişafına töhfə verə bilər.
Xəbər lenti
Hamısına bax
YAP xəbərləri
13 Noyabr 18:30
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:34
Dünya
13 Noyabr 17:20
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:14
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:44
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:16
Gündəm
13 Noyabr 16:11
Sosial
13 Noyabr 15:35
Elanlar
13 Noyabr 15:28
YAP xəbərləri
13 Noyabr 15:27
YAP xəbərləri
13 Noyabr 14:15
Siyasət
13 Noyabr 14:09
Siyasət
13 Noyabr 14:05
Sosial
13 Noyabr 12:49
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:48
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:47
Hadisə
13 Noyabr 12:46
Sosial
13 Noyabr 12:41
Siyasət
13 Noyabr 12:40
MEDİA
13 Noyabr 12:39
Dünya
13 Noyabr 12:17
Siyasət
13 Noyabr 11:52
Siyasət
13 Noyabr 11:26
İqtisadiyyat
13 Noyabr 10:55
Mədəniyyət
13 Noyabr 10:55
Siyasət
13 Noyabr 10:32
MEDİA
13 Noyabr 10:15
Gündəm
13 Noyabr 10:13
Analitik
13 Noyabr 09:58
Ədəbiyyat
13 Noyabr 09:30
Analitik
13 Noyabr 09:14
Siyasət
13 Noyabr 09:05
Sosial
13 Noyabr 08:51
Sosial
13 Noyabr 08:23
YAP xəbərləri
12 Noyabr 23:15
Xəbər lenti
12 Noyabr 23:01
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:55
İqtisadiyyat
12 Noyabr 22:51
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:50
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:32
Hadisə
12 Noyabr 22:19
Dünya
12 Noyabr 21:57
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:38
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:16
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:40
Dünya
12 Noyabr 20:34
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:12
Dünya
12 Noyabr 19:54
YAP xəbərləri
12 Noyabr 19:30
Elm
12 Noyabr 19:22
YAP xəbərləri
12 Noyabr 18:22
YAP xəbərləri
12 Noyabr 17:52
YAP xəbərləri
12 Noyabr 17:48
YAP xəbərləri
12 Noyabr 16:36
YAP xəbərləri
12 Noyabr 16:19
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:44
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:31
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:29
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:24
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:17
Siyasət
12 Noyabr 14:57
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:56
Gündəm
12 Noyabr 14:52
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:23
Gündəm
12 Noyabr 14:01
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:01
Sosial
12 Noyabr 14:00
Gündəm
12 Noyabr 13:59
Gündəm
12 Noyabr 13:59
Sosial
12 Noyabr 13:58
