Azərbaycanda kimya sənayesinin inkişafı ilə bağlı davamlı tədbirlər həyata keçirilməkdədir
06.04.2010 [10:04]
Azərbaycanın keçid iqtisadiyyatını başa vuraraq yeni inkişaf dövrünün tələblərinə uyğun kompleks islahatlar həyata keçirməsi son dövrlər daha geniş vüsət alıb. ölkəmizdə sənayeləşmənin inkişaf baxımından yeni mərhələyə qədəm qoyması isə bir sıra sahələrdə, xüsusilə də kimya sənayesində daha kompleks tədbirlərin və funksional idarəetmə sisteminin həyata keçirilməsini zəruri edir. Kimya sənayesinin neft və enerji sektoru ilə sıx bağlılığı isə bu sektorun vahid idarəetmə sisteminə uyğun tənzimlənməsini şərtləndirir. Bu, həm də kimya sənayesinə xarici investisiyaların cəlb edilməsi və istehsal olunan məhsulun rəqabət qabiliyyətinin gücləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Prezident İlham Əliyev qeyd olunan zəruri tədbirləri nəzərə alaraq, neft-kimya sənayesində idarəetmə mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı Sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, “Azərikimya” Dövlət Şirkəti Dövlət Neft Şirkətinin tabeçiliyinə verilib. Onu da xatırladaq ki, dövlət başçısının ötən ilin sentyabr ayında imzaladığı müvafiq Sərəncama əsasən, ölkəmizdə neft-qaz emalı və neft-kimya sənayesinin strateji inkişafı ilə bağlı mühüm proqram və layihələrin hazırlanması nəzərdə tutulub. Yəni, Prezident İlham Əliyev son illərdə neft-qaz emalı və neft-kimya müəssisələrinin əsaslı şəkildə yenidən qurulması ilə bağlı kompleks tədbirlərin həyata keçirilməsinə əsaslı zəmin yaradan addımlar atmaqdadır və “Azərikimya”nın Dövlət Neft Şirkətinin tabeçiliyinə verilməsini də bu islahatların tərkib hissəsi kimi qiymətləndirmək olar.
ümumiyyətlə, son illərdə respublikamızda neft-kimya sənayesi məhsullarının keyfiyyətinin dünya standartlarına çatdırılması üçün zəruri tədbirlər həyata keçirilməkdədir. Neft-kimya sahəsinin perspektiv inkişaf yolları ilə bağlı təkliflər hazırlanıb və bu sahədə işlər daha da sürətlənib. “Azərikimya”nın tərkibində olan sənaye müəssisələri ölkəmizin sənaye potensialının “onurğa sütunu” hesab olunur. Kimya sektorunda aparılan funksional islahatların məqsədi də qeyd olunan strateji bölmələrin inkişaf etdirilməsi üçün mühüm dövlət proqramlarının həyata keçirilməsinə nail olmaqdan ibarətdir.
Xatırladaq ki, son beş ildə Azərbaycanın neft emalı və kimya sənayesi müəssisələrinin inkişafı ilə əlaqədar mühüm layihələr həyata keçirilib. Layihələrin əsas istiqamətləri strateji əhəmiyyətə malik neft emalı, maşınqayırma, metallurgiya və kimya sənayesi müəssisələrinin yenidən qurulmasını əhatə edib və bu sahədə aparılan tədbirlər nəticəsində mühüm dəyişikliklər baş verib. Məlum olduğu kimi, respublikamız neft və qazla yanaşı, emal olunmuş neft məhsullarının ixracatçısı kimi regionda aparıcı mövqeyə malikdir. Azərbaycanın neft məhsulları Fransa, İtaliya, Rumıniya, Yunanıstan, Albaniya, Bolqarıstan, Malta, Türkiyə, Ukrayna, İran, İraq, Qazaxıstan, Gürcüstan və digər ölkələrə ixrac edilir. Hazırda ölkəmizdə emal olunmuş məhsulların həcmi 7,5 milyon tona bərabərdir. Buna görə də, qeyd olunan emal sənayesi kompleksinin yenidən qurulması və emal zavodlarında məhsulun keyfiyyətinin yüksəldilməsi üçün işlər gücləndirilib. Məsələn, emal müəssisələrində İtaliyanın “Qlitc” və Rusiyanın “NPT Corp. LTD” şirkətlərinin istehsalı olan ED-AVT-6 qurğusu tətbiq olunur. Bu cür modernləşdirmə məhsulun keyfiyyətinin artması ilə bərabər, onun maya dəyərinin aşağı salınmasına imkan verib. Eləcə də, digər neft emalı və kimya müəssisələrində ən modern emal qurğuları, Alkilen OksiPro və AVT-2 texnologiyaları tətbiq olunmaqdadır. Bütün bu işlərin həyata keçirilməsinə baxmayaraq, emal müəssisələrində modernləşdirilmə işlərinin davam etdirilməsi zəruridir.
Azərbaycanda “Yanacaq-Energetika Kompleksinin İnkişafı (2005-2015-ci illər) üzrə Dövlət Proqramı”nın həyata keçirilməsi isə sözügedən sahədə dinamizm elementlərinin daha da dərinləşməsinə impuls verməkdədir. “Azərikimya”nın tərkibində olan sənaye müəssisələrinin yenidən qurulması hökumətin diqqət mərkəzindədir. Azərbaycan ən qabaqcıl texnologiyaları tətbiq etməklə yaxın illərdə istehsal edilən benzinin və digər neft məhsullarının keyfiyyətini Avropa bazarlarına uyğun “Avro-2” və “Avro-3” standartlarına çatdırmağa nail olacaq. Respublikamızda neft-kimya sənayesinin inkişafı ilə bağlı həyata keçirilən strategiyanın əsas hədəfləri alüminium, polad, maşınqayırma, yeyinti və yüngül sənaye obyektlərinin yaradılmasından ibarətdir. Hökumət yerli xammal bazası əsasında ən mütərəqqi texnologiyalara əsaslanan yeni zavodların tikintisini planlaşdırır. Eyni zamanda, Sumqayıtdakı müəssisələrin bazasında sənaye şəhərciyinin yaradılması da prioritetlərdən hesab olunur. Onu da qeyd edək ki, Sumqayıtdakı neft-kimya kompleksinə xarici sərmayəçilər böyük maraq göstərirlər. Xarici investorlardan Rusiya şirkətlərinin kimya kompleksi ilə yaxından tanış olmaq niyyətləri son bir ildə daha çox artıb. Hətta Rusiyanın “Qazprom” şirkətinin də investisiya planlarının olması istisna deyil. “Qazprom” 4 il əvvəl Sumqayıtdakı Sintetik-Kauçuk zavodunun yeni istehsalat bölməsinin əsaslı təmirinə kapital xərcləyib. Rusları cəlb edən strateji müəssisələr sırasında Superfosfat zavodu dayanır. Bu müəssisə ilə xammal mübadiləsi aparan Rusiya şirkətləri son dövrlər sulfat turşusunun və superfosfatın dünya bazarında yaxşı satılmasını nəzərə alaraq, müəssisənin özəlləşdirilməsinə də cəhd göstərir. Bir müddət əvvəl Türkiyənin “Sabançı” şirkətlər qrupunun bu bölgə ilə maraqlandığını gizlətməyən hökumət üzvləri həmin məsələnin yenidən müzakirə ediləcəyinə inanırlar. Fransanın “Technik” şirkəti də araşdırmalara başlayıb. Eləcə də, çin və İranın iş adamları Sumqayıtda gübrə istehsalı müəssisəsinin yenidən qurulmasına maraq göstərirlər.
Onu da xatırladaq ki, kimya sənayesində istehsal olunan məhsulların xarici bazarlara ixracı da geniş vüsət almaqdadır. Hazırda “Azərikimya”nın istehsal məhsulları ABŞ, Almaniya, İngiltərə, İsveçrə, Rusiya, Türkiyə, Polşa, Rumıniya, İran, Ukrayna, Gürcüstan, Qazaxıstan, özbəkistan və s. ölkələrə ixrac edilir. Neft-kimya kompleksinin inkişafı ilə bağlı davamlı tədbirlərin həyata keçirilməsi isə Azərbaycanın sənayesinə çox güclü təkan verəcək və ölkəmiz ən yüksək dünya standartlarına cavab verən məhsulları dünya bazarına ixrac edəcək.
Elbrus CƏFƏRLİ
Xəbər lenti
Hamısına baxDünya
11 Noyabr 13:17
İdman
11 Noyabr 12:31
Dünya
11 Noyabr 11:25
Hadisə
11 Noyabr 10:59
İdman
11 Noyabr 10:21
Hadisə
11 Noyabr 09:42
İdman
11 Noyabr 09:17
Dünya
11 Noyabr 08:55
Hadisə
10 Noyabr 23:20
Hadisə
10 Noyabr 22:19
COP29
10 Noyabr 21:32
Dünya
10 Noyabr 20:21
Hadisə
10 Noyabr 19:40
Sosial
10 Noyabr 18:37
Analitik
10 Noyabr 18:11
Dünya
10 Noyabr 17:45
Xəbər lenti
10 Noyabr 16:39
İqtisadiyyat
10 Noyabr 15:28
Dünya
10 Noyabr 14:41
Maraqlı
10 Noyabr 13:24
Dünya
10 Noyabr 12:30
Dünya
10 Noyabr 11:18
Siyasət
10 Noyabr 10:44
Formula 1
10 Noyabr 10:25
Hadisə
10 Noyabr 09:58
Dünya
10 Noyabr 09:32
Sosial
10 Noyabr 08:19
Diaspor
09 Noyabr 23:21
İdman
09 Noyabr 22:19
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
YAP xəbərləri
09 Noyabr 17:56
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
YAP xəbərləri
09 Noyabr 15:58
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Xəbər lenti
09 Noyabr 14:52
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30

