Vergi borcu olan ölkədən çıxa bilməz!

Bakı:

13°C

88%

4m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / İqtisadiyyat / Vergi borcu olan ölkədən çıxa bilməz!

Vergi borcu olan ölkədən çıxa bilməz!

09.08.2022 [10:30]

Hansı halda təzminat tələb edə bilər?

M.BAYRAMLI

Düşünün ki, hava limanına gedibsiniz. Uzun zamandır ki, xəyallarını qurduğunuz səyahətin bir addımlığındasınız. Bu zaman sərhəd buraxılış məntəqəsində sizə səyahət qadağası qoyulduğu deyilir. Zamanla aydın olur ki, səbəb vergi borcu imiş. Amma sizə qoyulmuş qadağa ilə bağlı heç bir xəbərdarlıq edilməyib. Bu zaman vətəndaş nə etməlidir?

Eyni hadisə ilə nəinki biz, bir çox dünya ölkələrinin vətəndaşları da qarşılaşıb. Məsələn, ABŞ-da 2017-ci ilin yanvar ayında qüvvəyə minən qanunla (Fixing America’s Surface Transportation (FAST) Act) 52 min dollardan çox vergi borcu olanların ölkəni tərk etməsi qadağandır. Vergi, cərimə və faiz borcu olan şəxslər pasportlarından məhrum edilirlər. Pasportu olmayan şəxslər ölkə xaricinə çıxa bilmirlər. Qanun xaricdə müvəqqəti və ya daimi əsaslarla yaşayan amerikalılara da şamil edilir. Pasport olmadan xaricdə yaşayan ABŞ vətəndaşları bank əməliyyatlarını həyata keçirə, mehmanxanalarda qeydiyyatdan keçə, uşaqlarını xarici ölkələrə təhsil üçün göndərə bilmirlər.

Vergi verməyən 977 nəfərin taleyi...

Ölkəmizdə də şərtlər olduqca bəsitdir. Vergini ödəyə bilməyən şəxslərin Azərbaycandan çıxması qadağandır. Elə 2020-ci ilin statistikasına görə, 594 nəfər vergi borcuna görə Azərbaycan sərhədlərini tərk edə bilməyib. Ümumilikdə, sözügedən səbəbdən Azərbaycandan çıxışına icazə verilməyən şəxslərin ümumi sayı 942-dən 977-yə çatıb. Bu kimi hallar vergi borcu vergi ödəyicisi tərəfindən vergi öhdəliyinin Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş müddətdə və ya tam həcmdə yerinə yetirilməməsi nəticəsində yaranır. Vergi borcları vaxtında ödənilmədikdə, bu vergi ödəyicisi üçün məsuliyyətə səbəb olmamaqla yanaşı, vergi orqanları tərəfindən bir sıra inzibati tədbirlərin həyata keçirilməsi ilə müşayiət olunur. Zamanla ödənilməmiş vergi məbləğləri faizlərin hesablanmasına gətirib çıxarır. Əgər məlumatınız yoxdursa...

Qəzetimizə açıqlama verən iqtisadçı ekspert Elbrus Cəfərov deyir ki, Vergi Məcəlləsinin 23-cü maddəsinə görə, 3 ildən artıqdır ki, vergi borcları olan vətəndaşların xaricə çıxışında məhdudiyyətlər qoyulur. Bu problemlər ilə əsasən sahibkarlar qarşılaşırlar. Söhbət təbii ki, 40-50 manatlıq borcdan deyil, iri məbləğlərdən gedir. Onun sözlərinə görə, vergi borclarının olması ilə bağlı vətəndaşlara rəsmi xəbərdarlıq edilməlidir: “2019-cu ildən bəri Vergilər Nazirliyi tərəfindən sahibkarlara vergilərin zamanında ödənilməsi ilə bağlı maarifləndirici və tövsiyə xarakterli məlumatlar verilir. Problem odur ki, həmin şəxlərə rəsmi şəkildə xəbərdarlıq olunmur. Mən düşünürəm ki, sürücülərin cəriməsi ünvana yollanıldığı kimi vergi borcları da rəsmi şəkildə məktub və yaxud sms vasitəsilə göndərilməlidir. Əgər vətəndaşın məlumatı yoxdursa, bu zaman məsələni başa düşəcək. Buna görə də ölkədən kənara çıxmadan öncə şəxsiyyət vəsiqəsinin FİN kodu ilə Vergilər Nazirliyinin rəsmi internet səhifəsində borclarının olub-olmamasını yoxlamalıdılar. İstənilən halda qadağanı gözləmədən vergi ödənilməlidir. Mənim xəbərim yoxdur demək bəhanədir”.

Şəxsin ölkədən getmək hüququnun müvəqqəti məhdudlaşdırılması haqqında müvafiq qətnamə qəbul olunduqdan sonra məhdudlaşdırılmaya səbəb olmuş əsaslar aradan qalxdıqda, yəni vergi ödəyicisinin artıq vergi borcu qalmadıqda, vergi orqanı 2 iş günü ərzində müvafiq ərizə ilə aidiyyəti məhkəməyə müraciət edir və məhkəmə tərəfindən də 2 iş günü ərzində həmin məhdudlaşdırmanın götürülməsi barədə qətnamə qəbul edilir.

“Əgər borcu yoxdursa, bu zaman vətəndaşın məhkəməyə müaraciət etmək hüququ var. Məhkəmədə özünün haqlı olduğunu sübut edərsə, kompensasiya tələb edə bilər”, - deyə ekspert söyləyib.

Paylaş:

Baxılıb: 885 dəfə