Heydər Əliyev
yeni azerbaycan logo

Ana səhifə / Maraqlı / Kariyesə qarşı necə tədbir görək?

Kariyesə qarşı necə tədbir görək?

15.02.2024 [09:17]

Kariyes – diş toxumalarında qüsurların əmələ gəlməsi ilə təzahür olunan stomatoloji xəstəlikdir. Müalicə olunmadıqda diş toxumalarının dağılmasına gətirib çıxarır. Kariyes çox təhlükəli bir xəstəlikdir. O yalnız dişin dağılmasına və sonda itirilməsinə səbəb olmur. Kariyesli diş daim infeksiya mənbəyi olub son nəticədə ağız-udlağın, həmçinin daxili orqanların da iltihab xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Bundan başqa, kariyesin özünün digər daha ağır fəsadları ilə də qorxuludur. Çünki iltihab prosesi diş köküətrafı sümük toxumasına keçərək periodontit xəstəliyinə, çənə sümüklərinə keçdikdə isə daha qorxulu hesab edilən osteomielit xəstəliyinə səbəb ola bilər. Buna görə də kariesli dişləri mütləq müalicə etmək lazımdır.

Karies ən çox yayılmış xəstəlikdir – hər bir yetkin yaşlı insan həyatında heç olmasa bir dəfə diş “dəliyi” ilə qarşılaşıb. Uşaqlarda da o digər xroniki patologiyalar arasında birinci yeri tutur. Kariyesdən ən az ekvatorial ölkələrdə yaşayan insanlar əziyyət çəkir.

Kariyesin növləri

İnfeksion (patogen mikroorqanizmlər tərəfindən törədilir);

Distrofik (diş toxumalarında mübadilə proseslərinin pozuntuları nəticəsində yaranır).

Stomatoloqlar kariyesin yaranmasının iki əsas səbəbini qeyd edirlər:

Diş minasına patogen mikroorqanizmlərin mənfi təsiri. İnsanın ağız boşluğunda çoxlu sayda mikroorqanizmlər var, lakin kariogen aktivliyə yalnız laktobakteriyalar və turşu yaradan streptokoklar malikdirlər. Öz həyat fəaliyyətləri zamanı onlar diş toxumalarına dağıdıcı təsir göstərən turş parçalanma məhsullarını ifraz edirlər. Laktobakteriyaların və streptokokların çoxalmaları üçün substrat kimi karbohidratlar xidmət edirlər.

Karbohidratların parçalanma məhsulları ilə minanın dağıdılması. Qidalanma məhsulları ilə birlikdə qəbul edilən şəkər ağızda seliyin köməyi ilə fermentasiya olunur. Nəticədə turşular– yağ, propion, qarışqa turşuları əmələ gəlir. Onlar diş minasına və dentinə mənfi təsir göstərir.

Kariyesin inkişafının qarşısını almaq üçün aşağıdakıları etmək tövsiyə olunur:

İldə bir dəfə stomatoloqu ziyarət etmək;

Dişləri yaxşı yumaq;

Keyfiyyətli diş məcunu və fırçalarından istifadə etmək;

Dişlərin gigiyenik təmizlənməsini flossla (diş sapını) tamamlamaq;

Rasional şəkildə qidalanmaq, daha çox meyvə və tərəvəzlər yemək;

Kurslar şəklində vitamin və mineral komplekslərini qəbul etmək;

Yeməkdən sonra şəkərsiz saqqızdan istifadə etmək.

Kariyesə ağız içindəki bakteriyalar səbəb olur. Bakteriyaları zərərsiz hala gətirmək üçün ev şəraitində bəzi bitki çaylarından ( adaçayı, darçın və s.)istifadə etmək lazımdır.

Mikayıl

Paylaş:
Baxılıb: 493 dəfə

Xəbər lenti

Hamısına bax

Xəbər lenti

YAP xəbərləri

MEDİA

Siyasət

Gündəm

İqtisadiyyat

MEDİA

44 günün dastanı...

08 Noyabr 09:34

Analitik

Siyasət

Ədəbiyyat

ZƏFƏR NƏĞMƏLƏRİ

08 Noyabr 08:28

Arxiv
B Be Ça Ç Ca C Ş
1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30