BMT-nin 18-ci İqlim Dəyişikliyi Konfransı
30.03.2024 [10:55]
COP18 harada keçirilib?
Günel ABBAS
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 18-ci İqlim Dəyişikliyi Konfransı 1992-ci il 26 Noyabr-8 Dekabr tarixləri arasında Dohada Qətər Milli Konqres Mərkəzində keçirilib. Konfransda 2012-ci ilin sonunda başa çatmalı olan Kyoto Protokolunun ömrünün 2020-ci ilə qədər uzadılması və 2011-ci il Durban Platformasının təsdiqlənməsi razılaşdırılıb. Bu o deməkdir ki, Protokolun varisi 2015-ci ilə qədər hazırlanacaq və 2020-ci ilə qədər həyata keçiriləcəkdi. Konfran?da qəbul edilən bəyanatlarda ilk dəfə olaraq zəngin ölkələrin karbon emissiyalarını azaltmadıqlarına görə digər ölkələr qarşısında maliyyə məsuliyyəti daşıya biləcəkləri haqqında prinsipial razılaşma daxil edilib.
Konfransda iqlim dəyişikliyinin beş aspekti müzakirə olunub:
1) Adaptasiya - iqlim dəyişikliyinə uğurla uyğunlaşmaq üçün edilməli olan sosial və digər dəyişikliklər. Uyğunlaşma kənd təsərrüfatında və şəhərsalmada dəyişiklikləri əhatə edə bilər, lakin bununla məhdudlaşmır;
2) Maliyyələşdirmə - dövlət və ya özəl qurumların iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşması, təsirlərin azaldılmasını ölkələr necə maliyyələşdirəcək;
3) Təsirlərin azaldılması - dünya ölkələrinin iqlim dəyişikliyinin təsirlərini yumşaltmaq üçün ata biləcəyi addımlar və tədbirlər:
4) Texnologiya - iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşmaq və ya azaldılması üçün lazım olan texnologiyalar, inkişaf etmiş ölkələrin inkişaf etməkdə olan ölkələrə bu texnologiyaların tətbiqində dəstək ola biləcəyi üsullar;
5) İtki və zərər - ilk dəfə 2012-ci il konfransında qeyd edilib və qismən 2010-cu ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Kankunda İqlim Dəyişikliyi Konfransında imzalanmış sazişə əsaslanır. Bu ifadə iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə qarşı həssas olan ölkələrin karbon emissiyalarını azaltmayan ölkələr tərəfindən gələcəkdə maliyyə kompensasiyasına malik ola biləcəyi prinsipini təqdim edir.
Konfrans çərçivəsində Rusiya və digər ölkələrin etirazları ilə bağlı “Doha İqlim Gateway” adlı sənədlər paketi hazırlandı. Ümumilikdə sənədlərə aşağıdakılar daxildir:
1) 2020-ci ilə qədər əhatə dairəsini səkkiz il müddətinə genişləndirən protokol qlobal karbon qazı emissiyalarını yalnız 15 faiz endirməklə məhdudlaşır;
2) İlk dəfə olaraq konfrans sənədlərində itki və zərərlə bağlı ifadə rəsmiləşdirilib;
3) Konfrans Yaşıl İqlim Fondunun maliyyələşdirilməsi istiqamətində az irəliləyiş əldə etdi.
Sessiyanın sonunda Rusiya, Belarus və Ukrayna sessiyanın qaydalarına uyğun olaraq öz üzərlərinə qoyulan məsələlərə etiraz ediblər.
Xəbər lenti
Hamısına bax
YAP xəbərləri
12 Noyabr 23:15
Xəbər lenti
12 Noyabr 23:01
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:55
İqtisadiyyat
12 Noyabr 22:51
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:50
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:32
Hadisə
12 Noyabr 22:19
Dünya
12 Noyabr 21:57
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:38
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:16
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:40
Dünya
12 Noyabr 20:34
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:12
Dünya
12 Noyabr 19:54
YAP xəbərləri
12 Noyabr 19:30
Elm
12 Noyabr 19:22
YAP xəbərləri
12 Noyabr 18:22
YAP xəbərləri
12 Noyabr 17:52
YAP xəbərləri
12 Noyabr 17:48
YAP xəbərləri
12 Noyabr 16:36
YAP xəbərləri
12 Noyabr 16:19
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:44
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:31
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:29
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:24
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:17
Siyasət
12 Noyabr 14:57
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:56
Gündəm
12 Noyabr 14:52
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:23
Gündəm
12 Noyabr 14:01
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:01
Sosial
12 Noyabr 14:00
Gündəm
12 Noyabr 13:59
Gündəm
12 Noyabr 13:59
Sosial
12 Noyabr 13:58
Sosial
12 Noyabr 13:57
Gündəm
12 Noyabr 13:56
YAP xəbərləri
12 Noyabr 13:10
Gündəm
12 Noyabr 13:02
Gündəm
12 Noyabr 13:01
Sosial
12 Noyabr 12:47
YAP xəbərləri
12 Noyabr 12:42
Sosial
12 Noyabr 12:39
İqtisadiyyat
12 Noyabr 12:38
İqtisadiyyat
12 Noyabr 12:38
COP29
12 Noyabr 12:37
Hadisə
12 Noyabr 12:37
Gündəm
12 Noyabr 12:36
YAP xəbərləri
12 Noyabr 11:48
YAP xəbərləri
12 Noyabr 11:29
Siyasət
12 Noyabr 11:28
YAP xəbərləri
12 Noyabr 10:49
Dünya
12 Noyabr 10:42
Siyasət
12 Noyabr 09:35
Siyasət
12 Noyabr 09:32
Siyasət
12 Noyabr 09:32
Dünya
12 Noyabr 08:24
İdman
12 Noyabr 08:15
Gündəm
12 Noyabr 08:04
Dünya
12 Noyabr 08:03
Siyasət
11 Noyabr 23:04
Dünya
11 Noyabr 22:02
Siyasət
11 Noyabr 21:18
Dünya
11 Noyabr 20:36
Dünya
11 Noyabr 19:21
Hərbi
11 Noyabr 18:24
Gündəm
11 Noyabr 17:13
Dünya
11 Noyabr 17:13
Sosial
11 Noyabr 17:11
