Dağıntılardan dirçəlişə aparan şanlı yol

Bakı:

13 °C

82 %

4 m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Arxiv / Dağıntılardan dirçəlişə aparan şanlı yol

Dağıntılardan dirçəlişə aparan şanlı yol

19.11.2025 [16:59]

İlqar İlyasov

YAP Laçın rayon təşkilatının sədri

20 Noyabr – Ağdam şəhəri günü Azərbaycan tarixində işıqlı yaddaşın, qayıdışın, dirçəlişin və milli qürurun rəmzinə çevrilmiş əlamətdar bir gündür. Bu gün təkcə bir şəhərin təqvimdə qeyd olunması deyil, həm də uzun illər işğal altında qalmış, dağıdılmış, lakin yenə də ruhunu itirməyən Ağdamın azadlığa qovuşmasının və yenidən doğuluşunun simvoludur. Zəngin maddi-mədəni irsi, Qarabağın sosial-siyasi həyatında mühüm rolu, incəsənətə, sənətkarlığa verdiyi töhfələr ilə tanınan Ağdam, 1993-cü il işğalından sonra xarabalığa çevrilsə də, xalqın yaddaşından silinmədi və “ruhlar şəhəri” kimi deyil, gələcəyə qayıdacağı günün ümidi ilə yaşadı. 2020-ci il 20 noyabr tarixində Ağdamın düşmən tapdağından azad olunması tarixi ədalətin bərpası, Azərbaycan dövlətinin gücünün və xalqın birliyinin təntənəsi oldu. Bu səbəbdən də 20 Noyabr Ağdamın tarixində növbəti bir dönüş nöqtəsini, dağıntılardan quruculuğa keçidi, qaranlıqdan işığa çıxışı təcəssüm etdirir. Ağdam hər zaman Qarabağın iqtisadi, sənaye və mədəni mərkəzlərindən biri kimi seçilib. Şəhərin tarixi inkişafı boyunca burada sənaye müəssisələri, iqlimə uyğun kənd təsərrüfatı sahələri, məşhur çörək muzeyi, teatr və musiqi ənənələri formalaşmış, xüsusilə muğam sənəti və “Qarabağ məktəbi”nin inkişafı Ağdamın adını bütün ölkədə tanıtmışdır. İşğaldan əvvəl 50 mindən çox əhalisi olan şəhər öz iqtisadi potensialı, mədəni həyatı və elmi mühitinin zənginliyi ilə regionun aparıcı mərkəzlərindən birinə çevrilmişdi. Lakin 1993-cü ilin iyulunda Ağdamın işğalı təkcə bir şəhərin dağıdılması deyil, həm də mədəni irsinə yönəlmiş vandalizm idi. Çörək muzeyi, tarixi abidələr, qəbiristanlıqlar, məktəblər, sənaye obyektləri dağıdıldı, evlər yerlə-yeksan edildi və minlərlə insan məcburi köçkünə çevrildi. Ən çətin olan isə illər keçdikcə bu dağıntıların “şəhərin taleyi belə olacaq” kimi təqdim edilməyə çalışılması idi. Lakin Azərbaycan xalqı və dövləti heç vaxt Ağdamın taleyini unudulmuş şəhər kimi qəbul etmədi. Hər bir məcburi köçkün Ağdamı ürəyində daşıdı, el arasında “Şəhidlər şəhəri”, “Qayıdışa hazır şəhər” kimi adlarla anılan Ağdam Azərbaycanın milli yaddaşının mühüm parçası olaraq qaldı. 2020-ci il Vətən müharibəsində qazanılan möhtəşəm Qələbə nəticəsində Ağdamın 20 noyabrda Azərbaycana təhvil verilməsi və rəsmi şəkildə azad olunması uzun illərin həsrətinə son qoydu. Kəndləri, şəhər mərkəzi, infrastruktur baxımından tamamilə dağıdılmış Ağdam bu dəfə sıfırdan qurulmalı idi və bu missiya dövlətin genişmiqyaslı “Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində həyata keçirildi. Ağdam üçün hazırlanmış baş plan bu şəhəri gələcəyin innovativ, ekoloji təmiz və müasir urbanizasiya nümunəsinə çevirməyi hədəfləyir. Artıq yeni yollar, geniş bulvar və parklar, yaşayış massivləri, sənaye parkı, “Ağıllı şəhər” konsepsiyası üzrə qurulan kommunikasiya sistemləri sürətlə reallaşdırılır. Ağdamın bərpası təkcə tikinti prosesi deyil, həm də tarixi ədalətin və milli özünüdərkin yenidən təcəssümüdür. Bu torpaqlara qayıdan hər bir vətəndaş keçdiyi yollarda həm kədər, həm də qürur hissini eyni anda yaşayır; çünki dağıdılmış torpaqlarda bu gün yeni həyatın nəfəsi duyulur. 20 Noyabr – Ağdam şəhəri günü həm də şəhidlərin xatirəsinə ehtiramın, onların canı bahasına qorunan torpaqlara sahib çıxmağın rəmzidir. Bu gün bütün Azərbaycan üçün həm qələbə yaddaşı, həm də tikinti-iradə günüdür. Yenidən qurulan Ağdam bir vaxtlar olduğu kimi, Qarabağın mədəni və iqtisadi mərkəzlərindən birinə çevrilmək yolundadır. Şəhərdə həyata keçirilən layihələr, salınan məktəblər, mədəniyyət və incəsənət ocaqları, məscidlərin bərpası, tarixi abidələrin rekonstruksiyası bu torpaqların sahibinə qayıtdığını hər kəsə nümayiş etdirir. Artıq Ağdam təkcə keçmişin simvolu deyil, gələcəyin parlaq inkişaf xəritəsinin mərkəzində duran bir şəhərdir. 20 Noyabrın Ağdam şəhəri günü kimi qeyd olunması bu şəhərin tarixinin ən mühüm səhifələrindən birinin yaddaşlara köçürülməsi, gələcək nəsillərə çatdırılması və xalqın birlik ruhunun yaşadılması məqsədinə xidmət edir. Ağdam bu gün yenidən doğulan, yenidən nəfəs alan, yenidən ayağa qalxan bir şəhərdir. Onun hər daşında bir tarix, hər küçəsində bir iz, hər tikinti layihəsində bir arzu, bir ümid var. Bu günün qeyd olunması Ağdamın inkişaf yolunda yeni səhifə açan bir rəmzdir və Azərbaycan xalqının iradəsinin, dözümünün və birlik ruhunun canlı təcəssümüdür. 20 Noyabr təkcə bir şəhərin azad edildiyi gün deyil, həm də basılmaz ruhun, dirçəlişin, qayıdışın və gələcəyə inamın bayramıdır.

Paylaş:

Baxılıb: 128 dəfə