İtaliya alimləri işığı super bərk maddəyə çevirməyə nail olublar
10.03.2025 [11:27]
İtaliya Milli Tədqiqat Şurasının fizikləri işığı super bərk maddə vəziyyətinə çevirməyə müvəffəq olublar. AZƏRTAC “New Scientist” elmi nəşrinə istinadən xəbər verir ki, bu unikal maddə həm bərk, həm də həddindən artıq maye xüsusiyyətlərini nümayiş etdirir.
Bu nailiyyət təxminən on il əvvəl işığın maye xüsusiyyətlərini nümayiş etdirən fiziklərin əvvəlki tədqiqatlarının məntiqi davamı idi. İndi alimlər işıqdan super bərk vəziyyətdə maddə yaradaraq növbəti addımı atıblar.
Alimlərin izah etdiyi kimi, fövqəladə materialların özlülüyü sıfırdır və bu, sürtünməni tamamilə aradan qaldırır, eyni zamanda, onun forma sabitliyini təmin edən kristal quruluşunu qoruyur. İndiyədək belə xassələri yalnız atomlarla son dərəcə aşağı temperaturda, kvant effektləri meydana çıxanda aparılan təcrübələrdə müşahidə etmək olardı.
Tədqiqatçılar bu təcrübədə qeyri-ənənəvi bir yanaşma üsulu tətbiq ediblər. Atomların əvəzinə elektronikada geniş istifadə olunan yarımkeçirici alüminium qallium turşusundan istifadə edilib. Dar silsilələrin relyef nümunəsi olan materialın səthinə lazer şüası yönəldilib, işıq dalğalarının yarımkeçirici ilə qarşılıqlı təsiri nəticəsində çıxıntılar arasındakı boşluqda polaritonlar - super sərt quruluş yarada bilən hibrid hissəcikləri yaradılıb.
Sonrakı tədqiqatlar təsdiqləyib ki, alimlər həqiqətən də işıqdan super bərk maddə vəziyyəti yaratmağa müvəffəq olublar. Bu, elm tarixində ilk analoji kəşfdir. Bununla belə, tədqiqatçıların hələ də bu qeyri-adi materialın xüsusiyyətlərini ətraflı şəkildə öyrənmək üçün görəcəyi çox iş var. Mütəxəssislərin fikrincə, sonrakı təcrübələr maddənin yeni, hələ az öyrənilmiş formalarının xüsusiyyətlərini daha yaxşı anlamağa kömək edəcək.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Sosial
13 Noyabr 12:49
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:48
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:47
Hadisə
13 Noyabr 12:46
Sosial
13 Noyabr 12:41
Siyasət
13 Noyabr 12:40
MEDİA
13 Noyabr 12:39
Dünya
13 Noyabr 12:17
Siyasət
13 Noyabr 11:52
Siyasət
13 Noyabr 11:26
İqtisadiyyat
13 Noyabr 10:55
Mədəniyyət
13 Noyabr 10:55
Siyasət
13 Noyabr 10:32
MEDİA
13 Noyabr 10:15
Gündəm
13 Noyabr 10:13
Analitik
13 Noyabr 09:58
Ədəbiyyat
13 Noyabr 09:30
Analitik
13 Noyabr 09:14
Siyasət
13 Noyabr 09:05
Sosial
13 Noyabr 08:51
Sosial
13 Noyabr 08:23
YAP xəbərləri
12 Noyabr 23:15
Xəbər lenti
12 Noyabr 23:01
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:55
İqtisadiyyat
12 Noyabr 22:51
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:50
YAP xəbərləri
12 Noyabr 22:32
Hadisə
12 Noyabr 22:19
Dünya
12 Noyabr 21:57
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:38
YAP xəbərləri
12 Noyabr 21:16
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:40
Dünya
12 Noyabr 20:34
YAP xəbərləri
12 Noyabr 20:12
Dünya
12 Noyabr 19:54
YAP xəbərləri
12 Noyabr 19:30
Elm
12 Noyabr 19:22
YAP xəbərləri
12 Noyabr 18:22
YAP xəbərləri
12 Noyabr 17:52
YAP xəbərləri
12 Noyabr 17:48
YAP xəbərləri
12 Noyabr 16:36
YAP xəbərləri
12 Noyabr 16:19
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:44
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:31
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:29
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:24
YAP xəbərləri
12 Noyabr 15:17
Siyasət
12 Noyabr 14:57
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:56
Gündəm
12 Noyabr 14:52
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:23
Gündəm
12 Noyabr 14:01
YAP xəbərləri
12 Noyabr 14:01
Sosial
12 Noyabr 14:00
Gündəm
12 Noyabr 13:59
Gündəm
12 Noyabr 13:59
Sosial
12 Noyabr 13:58
Sosial
12 Noyabr 13:57
Gündəm
12 Noyabr 13:56
YAP xəbərləri
12 Noyabr 13:10
Gündəm
12 Noyabr 13:02
Gündəm
12 Noyabr 13:01
Sosial
12 Noyabr 12:47
YAP xəbərləri
12 Noyabr 12:42
Sosial
12 Noyabr 12:39
İqtisadiyyat
12 Noyabr 12:38
İqtisadiyyat
12 Noyabr 12:38
COP29
12 Noyabr 12:37
Hadisə
12 Noyabr 12:37
Gündəm
12 Noyabr 12:36
