Fiziki və mənəvi inkişaf harmoniyası!
10.09.2025 [08:29]
Uşaqlarda bədənin və ruhun uğurlu inteqrasiyasının sirri...
Uşaqlıq dövrü həyatın ən həssas, eyni zamanda qayğısız mərhələsidir. Bu dövrdə fiziki və mənəvi inkişaf bir-birini tamamlayan və qarşılıqlı təsir göstərən proseslər sayılır. Uşaqların həm bədən, həm də ruhən sağlam inkişaf etməsi, onların gələcəyini, həyat keyfiyyətini və cəmiyyətə töhfələrini müəyyən edir.
Mənəvi inkişaf sadəcə bir insanın dünyagörüşünü deyil, onun daxili aləmini, əxlaqını, dəyərlərini və başqalarına qarşı münasibətini formalaşdırır. Bu proses uşağın özünü necə dərk etməsindən, ətrafındakı dünyaya necə yanaşmasından, başqalarına qarşı necə bir davranış sərgiləməsindən başlayır və həyat boyu davam edir. Mənəvi inkişafın uşaqlar üçün əhəmiyyəti, onların gələcəkdə sağlam və məsuliyyətli fərdlər olmaları ilə birbaşa əlaqəlidir.
Mövzuya dair “Yeni Azərbaycan”a açıqlama verən uşaq psixologiyası və inkişafı üzrə mütəxəssis, nevroloq Leyla Əliyeva bildirib ki, uşaqların fiziki və mənəvi inkişafının sintezi onların yalnız sağlam böyüməsi üçün deyil, həm də gələcəkdəki sosial və emosional rifahını təmin etmək üçün çox əhəmiyyətlidir. Onun sözlərinə görə, fiziki inkişaf və mənəvi inkişaf bir-birindən ayrı deyil, onlar bir-birini tamamlayır və uşağın sağlam şəxsiyyət kimi yetişməsində eyni dərəcədə vacibdirlər: “Uşaqların bədən sağlamlığını qorumaq onların özünə inamını gücləndirir və bu, mənəvi inkişaflara müsbət təsir edir. Beləliklə, fiziki sağlamlıq uşağın ruhunu da inkişaf etdirir. Bir uşaq yaxşı qidalanarsa, kifayət qədər yuxu alarsa və fiziki fəaliyyətlə məşğul olarsa, bu yalnız onun bədənini gücləndirmir, həm də onun emosional vəziyyətini, davranışlarını və ümumiyyətlə, dünyaya baxışını müsbət yöndə dəyişir. Yaxşı fiziki vəziyyətdə olan bir uşaq, özünə daha çox güvənir, mənəvi böhranlardan daha asan keçir və çətinliklərlə mübarizə aparmaq üçün daha çox enerji və davamlılıq sərf edir”.
Nevroloq uşaqların mənəvi inkişafı məsələsinə də toxunub: “Mənəvi inkişaf uşaqların emosional və sosial keyfiyyətlərinin, məsələn, dostluq, sevgi və qarşılıqlı hörmət kimi dəyərlərin inkişafıdır. Mənəvi baxımdan sağlam bir uşaq bədəninə yaxşı qulluq etməyi, başqalarını qorumağı, hörmət etməyi və ədalətli olmağı öyrənir. Bir məqamı xüsusilə vurğulamaq lazımdır. Uşaqların və gənclərin hərtərəfli inkişafı yalnız ailə və məktəb mühiti ilə məhdudlaşmamalıdır, cəmiyyətin də bu prosesdəki rolunu önə çəkmək lazımdır. Çünki uşaqlar, yaşadıqları mühitdən çox şey öyrənirlər. Cəmiyyət uşaqlara sağlam həyat tərzini necə qəbul etməyi, necə hörmət etməyi və özlərini necə inkişaf etdirməyi öyrətməlidir. İdman imkanları, təhsil proqramları, sosial fəaliyyətlər və sağlam qidalanma təşviqləri uşaqların həm fiziki, həm də mənəvi inkişafını dəstəkləyir.
Məsələn, bir şəhərdə sağlam yaşam mədəniyyətini təşviq edən idman salonları, parklar və icma mərkəzləri varsa, uşaqlar bu mühitlərdən istifadə edərək həm fiziki, həm də mənəvi inkişaflarını inkişaf etdirə bilərlər. Cəmiyyətin uşaqlara verdiyi müsbət stimul, onların şəxsiyyətlərini daha da inkişaf etdirir və onlara gələcəkdə cəmiyyətə faydalı fərdlər olma imkanı yaradır”.
Göründüyü kimi, uşaqların, həmçinin gənclərin mənəvi inkişafı yalnız onlar üçün deyil, cəmiyyətin gələcəyi üçün də böyük əhəmiyyət kəsb edir. Mənəvi dəyərlərin və əxlaqın öyrədilməsi, uşaqların sağlam, məsuliyyətli, vicdanlı fərdlər olmalarını təmin edir. Bu proses onlara həyatın çətinlikləri ilə başa çıxmağı, başqalarını anlamağı və özlərini düzgün idarə etməyi öyrədir. Gənc nəslə bu dəyərləri aşılamaq yalnız xoşbəxt bir həyat təqdim etmək deyil, həm də güclü, sabit və ədalətli bir cəmiyyət yaratmaq deməkdir.
Bir sözlə, uşaqların mənəvi inkişafını dəstəkləyərək, onlara gələcəkdə cəmiyyətə faydalı olan, məsuliyyətli, vicdanlı və liderlik keyfiyyətlərinə malik insanlara çevrilmək imkanı veririk. Bu, sadəcə, onların həyatı üçün deyil, həm də bütün insanlıq üçün böyük bir hədiyyədir.
Səlim
Məqalə “Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi”nin maliyyə dəstəyi ilə “Uşaq və gənclərin fiziki və mənəvi inkişafı” istiqaməti üzrə hazırlanmışdır.
Xəbər lenti
Hamısına baxDünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10
YAP xəbərləri
07 Noyabr 21:08
Gündəm
07 Noyabr 20:24
YAP xəbərləri
07 Noyabr 18:30
Sosial
07 Noyabr 18:22
Dünya
07 Noyabr 17:51
Elanlar
07 Noyabr 16:51
Xəbər lenti
07 Noyabr 16:48
Hərbi
07 Noyabr 16:23
Hərbi
07 Noyabr 16:23
Hərbi
07 Noyabr 16:21
Sosial
07 Noyabr 16:20
Gündəm
07 Noyabr 16:18
Hərbi
07 Noyabr 16:18
Siyasət
07 Noyabr 16:11

