Qocalmaya qarşı qoruyucu zülallar aşkarlanıb - TƏDQİQAT
02.03.2025 [14:28]
Siçanlar üzərində aparılan araşdırma beynin qan damarlarını əhatə edən zülalların yaşlanmaya qarşı qoruyucu rol oynaya biləcəyini göstərib. Stenford Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, bu selikli baryer zəiflədikdə beyin toxumasına zərərli molekulların daxil olmasına imkan yaradır və iltihabi reaksiyalara səbəb olur. Tədqiqatın nəticələri “Nature” jurnalında dərc olunub.
AZƏRTAC xəbər verir ki, tədqiqat qan damarlarının daxili səthini örtən və “mucinlər” (bədən mayelərində və toxumalarda sürüşkən və qoruyucu sədd yaradan, əsasən karbohidratlarla zəngin olan böyük zülal ailəsi) adlanan böyük zülalların yaşla birlikdə dəyişdiyini aşkar edib. Mucinlər su ilə dolu gelə bənzər təbəqə yaradır və qan-beyin baryerinin bütövlüyünü qorumaqda mühüm rol oynayır. Lakin insan yaşlandıqca bu baryerin zəiflədiyi müşahidə olunur.
Nobel mükafatlı kimyaçı və tədqiqatın aparıcı müəllifi Karolin Bertozzi mucinlərin funksiyasına diqqət çəkərək onların bədəndə mühüm, lakin az öyrənilmiş bir sistemin tərkib hissəsi olduğunu vurğulayıb.
Araşdırmanı aparan Stenford Universitetinin tədqiqatçıları siçanlarda beyindəki glikokalikslə zəngin təbəqəni müşahidə ediblər. Cavan siçanların beyin damarlarını əhatə edən mucinlər qalın və bütöv halda olsa da, yaşlı siçanlarda təbəqənin seyrəkləşdiyi və struktur bütövlüyünü itirdiyi müəyyənləşib. Bununla yanaşı, mucinlərin sintezi üçün lazımi fermentlərin aktivliyinin yaşlı siçanlarda azaldığı aşkar olunub. Əldə edilən nəticələr göstərib ki, bu fermentlərin fəaliyyətinin gen terapiyası vasitəsilə gücləndirilməsi qan-beyin baryerində sızmanı azaldıb, yaşlı siçanların yaddaş və öyrənmə testlərində daha yaxşı nəticə göstərməsinə səbəb olub.
Bu tapıntılar qocalma ilə əlaqəli beyin xəstəliklərinin müalicəsində yeni strategiyaların inkişafına töhfə verə bilər. Alzheymer və digər sinir sistemi xəstəliklərinin müalicəsi üçün qan-beyin baryerinin qorunmasının vacibliyi məlumdur. Yeni araşdırma isə mucinlərin bu baryerin bütövlüyünün qorunmasında oynadığı rolu vurğulayaraq gələcəkdə potensial terapevtik yanaşmaların təkmilləşməsinə zəmin yaradır.
Tədqiqatçılar gələcək işlərdə mucinlərin insan beynindəki rolu və onların qoruyucu təsirlərinin neyrodegenerativ xəstəliklərin qarşısının alınması və müalicəsində necə istifadə edilə biləcəyini araşdırmağı planlaşdırırlar.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Sosial
10 Noyabr 08:19
Diaspor
09 Noyabr 23:21
İdman
09 Noyabr 22:19
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10
YAP xəbərləri
07 Noyabr 21:08
Gündəm
07 Noyabr 20:24
YAP xəbərləri
07 Noyabr 18:30
Sosial
07 Noyabr 18:22
