Taxılın artan qiyməti Azərbaycana təsir edəcəkmi?

Bakı:

14°C

82%

3m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / İqtisadiyyat / Taxılın artan qiyməti Azərbaycana təsir edəcəkmi?

Taxılın artan qiyməti Azərbaycana təsir edəcəkmi?

05.03.2022 [10:11]

Taleh AĞAVERDİYEV

Ukrayna ətrafında vəziyyət qlobal iqtisadiyyata öz mənfi təsirini göstərməkdə davam edir: neft, qaz və digər yanacaq növlərinin qiymətləri qalxır, qlobal maliyyə bazarları qeyri-stabildir. Bu vəziyyət buğdanın qiymətinə də təsir edib.

Belə ki, hazırda buğdanın qiyməti son 14 ilin ən yüksək səviyyəsinə çatıb. Çərşənbə günü buğda fyuçersləri bir buşel üçün 10,59 dollar səviyyəsində qərarlaşıb. Dünyada taxılın qiymətinin bir ton üçün 400 dollara çatacağı və ərzaq inflyasiyasını rekord həddə çatdıracağı proqnozlaşdırılır.

Bu qiymət artımı Rusiya və Ukraynanın əsas taxıl ixracatçıları olması ilə əlaqədardır. Beynəlxalq buğda ticarətinin təxminən 30 faizi bu iki ölkənin payına düşür və onların arasında müharibə qlobal taxıl tədarükü ilə bağlı narahatlıqlar yaradır.

Davam edən hərbi əməliyyatlar şəraitində ukraynalı fermerlər yaz əkinini və məhsul yığımını həyata keçirə bilməyəcəklər. Rusiyaya qarşı artıq sərt sanksiyalar tətbiq edilib. Müharibə uzanarsa və Rusiya qarşıdakı həftələrdə öz məqsədlərinə çatarsa belə, dünya Rusiya taxılının satılmasına imkan verməyəcək. Bundan əlavə, beynəlxalq vəziyyəti nəzərə alsaq, Rusiya daha çox daxili bazara diqqət ayıracaq və Rusiya taxılının ixracı çox güman ki, ya bahalaşacaq, ya da məhdudlaşdırılacaq.

Bütün bunlar çörək, makaron, yarma, bişinti və buğdadan asılı olan digər məhsulların qiymətlərinə təsir göstərə bilər.

Bu tendensiya azərbaycanlı istehlakçıları narahat etməyə bilməz, çünki biz buğdanı əsasən Rusiyadan idxal edirik. Ötən il dünya bazarında buğdanın qiymətinin artması artıq öz təsirini göstərib: nəticədə bu ilin əvvəlində ölkəmizdə unun qiyməti qalxdı, bu da çörək və digər un məmulatlarının bahalaşmasına səbəb olub.

Azərbaycanın buğdaya illik tələbatı təqribən 3,3-3,4 milyon ton olduğu halda, hazırda ölkədə 2 milyon tona yaxın məhsul istehsal olunur. Azərbaycan taxıl əkmək üçün Ukraynada torpaq icarəyə götürüb, lakin bu il məlum səbəblərdən bu layihə hələ həyata keçirilməyəcək. Bununla belə, hazırda ölkənin ixracdan asılılığını azaltmaq üçün tədbirlər görülür. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin məlumatına görə, buğda əkini sahələri 2025-ci ilə qədər 660 min hektara, 2030-cu ilə qədər isə təxminən 690 min hektara çatdırılacaq. Bundan əlavə, məhsuldarlığın artırılmasını və buğda səpinində iştirak edən fermerlərə subsidiyaların ayrılmasını nəzərdə tutur.

Azərbaycanda yaxın doqquz ay üçün taxıl ehtiyatı var. Mövsümi faktoru nəzərə alsaq, yeni məhsulla əlaqədar may-iyun aylarında qiymətlər sabitləşməyə başlayacaq. Cüzi qiymət artımı olsa belə, lakin ümumilikdə vəziyyət nəzarətdə qalacaq.

Paylaş:

Baxılıb: 1016 dəfə