Psixoloq: Yuxu ilə bağlı yanlış inanclar sağlamlığa mənfi təsir göstərir
01.01.2025 [13:26]
Yuxu insan həyatının vacib bir hissəsini təşkil edir. Lakin bu sahədə geniş yayılan yanlış inanclar sağlamlığımız üzərində mənfi təsir göstərə bilər.
AZƏRTAC “The İndependent” nəşrinə istinadla xəbər verir ki, psixoloq Ceremi Din yuxu ilə bağlı geniş yayılan yanlış inancları və onların elmi izahını təqdim edib.
1. Xoruldamaq. Xoruldamaq adi hal kimi qəbul edilsə də, xroniki xoruldama yuxu apnesinin göstəricisi ola bilər. Bu, arterial təzyiq, ürək xəstəlikləri və gündəlik yorğunluğa səbəb ola bilər. Xüsusən tıxanma və boğulma səsləri müşahidə edilirsə, mütləq həkimə müraciət olunmalıdır.
2. Yuxunun bərpa edilə biləcəyi inancı. Həftə ərzində az yatıb, həftə sonları uzun müddət yatmaqla bu fərqi bağlamaq “mümkündür” düşüncəsi yanlışdır. Yuxu rejimindəki qeyri-sabitlik xroniki yorğunluğun mənfi təsirlərini aradan qaldıra bilmir. Sağlam həyat tərzi üçün yuxu rejimində müntəzəmlik vacibdir.
3. Yaşlıların daha az yuxuya ehtiyacı olduğu fikri. Yaşlıların yuxuya daha az ehtiyac duyduğu inancı elmi əsaslara söykənmir. Hər yaşdan insanın gecə ən 7-9 saat yuxuya ehtiyacı var. Yaşlıların daha erkən oyanması, yuxu ehtiyaclarının azalması anlamına gəlmir.
4. Yatmazdan əvvəl alkoqolun rahatladıcı olduğu düşüncəsi. Alkoqol yuxuya getməyi asanlaşdırmaq təsiri bağışlasa da, emosional və zehni istirahəti təmin edən yuxu mərhələsinə zərər verir. Bu, yorğun və narahat oyanmağa səbəb olur. Daha sağlam yuxu üçün bitki çayları kimi alternativlər tövsiyə edilir.
5. İşıqlı otaqda yuxunun zərərsiz olması fikri. İşıq yuxu dövrünü tənzimləyən melatonin hormonunun sintezini azaldır. Yatmaq üçün tam qaranlıq mühit tövsiyə olunur. Televizor, kompüter və telefonların yaydığı işıqlar da yuxuya getməyi çətinləşdirir.
6. Az yatmağa alışmağın mümkün olması. Az yatmağa alışdığını düşünən insanlar, idrak performansı, əhval-ruhiyyə və ümumi sağlamlıq baxımından mənfi təsirlərə məruz qalırlar. Keyfiyyətli və kifayət qədər yuxu həm fiziki, həm də zehni sağlamlıq üçün vacibdir.
7. Günorta yuxusunun gecə yuxusunun yerini tuta biləcəyi inancı. Qısa müddətli günorta yuxusu performansı artıra bilər. Lakin bu, gecə yuxusunun yerini tuta bilməz. Yuxu rejiminin təbii ritmini qorumaq üçün günorta yuxularının müddətinə və vaxtına diqqət yetirilməlidir.
8. İstənilən vaxt və yerdə yuxuya getməyin sağlamlıq göstəricisi olması düşüncəsi. Tez yuxuya getmək, əslində, yuxusuzluğun və ya yuxu pozğunluğunun əlaməti ola bilər. Sağlam şəkildə yuxuya getmə müddəti adətən 10-20 dəqiqə arasında olmalıdır.
9. Gecə idmanının yuxuya təsir etmədiyi barədə yanlış düşüncə. İdman ümumilikdə yuxu keyfiyyətini artırsa da, gec saatlarda edilən intensiv məşqlər yuxuya getməyi çətinləşdirə bilər. Daha erkən saatlarda yüngül fiziki fəaliyyət yuxuya müsbət təsir edir.
10. Həddindən artıq yatmağın faydalı olduğu inancı. Normadan artıq yuxu depressiya, şəkərli diabet və ürək-damar xəstəlikləri riskini artırır. Yaş, genetik faktorlar və həyat tərzi yuxu ehtiyacını fərqləndirsə də, balans qorunmalıdır. Böyümə dövründə olan uşaqlar üçün təxminən 10 saat, böyüklər üçün isə 7-9 saat yuxu kifayət edir.
Yuxu yalnız istirahət üçün deyil, ümumi sağlamlıq və həyat keyfiyyətinin qorunması üçün vacibdir. Yanlış inanclardan uzaq duraraq yuxu rejimini elmi məlumatlara əsasən tənzimləmək həyata müsbət təsir göstərə bilər. Unutmamaq lazımdır ki, keyfiyyətli yuxu lüks deyil, zərurətdir.
Xəbər lenti
Hamısına baxSiyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10
YAP xəbərləri
07 Noyabr 21:08
Gündəm
07 Noyabr 20:24
YAP xəbərləri
07 Noyabr 18:30
Sosial
07 Noyabr 18:22
Dünya
07 Noyabr 17:51
Elanlar
07 Noyabr 16:51
Xəbər lenti
07 Noyabr 16:48

