/ / Tədqiqat: İstiləşmə qlobal qida şəbəkələrini təhdid etdiyi üçün kritik okean mikrobları məhv olma təhlükəsi ilə üzləşir
Tədqiqat: İstiləşmə qlobal qida şəbəkələrini təhdid etdiyi üçün kritik okean mikrobları məhv olma təhlükəsi ilə üzləşir
09.09.2025 [23:16]
Okeanların istiləşməsi bütün qlobal fotosintezin 5%-ni təşkil edən mikroskopik orqanizmlər olan Prochlorococcus (fotosintetik dəniz siyanobakteriyaları) populyasiyalarını məhv etmək təhlükəsi yaradır və onların məhsuldarlığı ağır iqlim ssenariləri altında bütün dünyada potensial olaraq 37% azalır.
AZƏRTAC xəbər verir ki, “Nature Microbiology” jurnalında dərc olunan yeni araşdırmaya görə, bu kiçik dəniz mikroblarının çoxalma sürəti kəskin şəkildə düşməzdən əvvəl yalnız 30 dərəcə Selsiyə qədər su temperaturuna dözə bilir.
Vaşinqton Universiteti tərəfindən aparılan araşdırma bu orqanizmlərin 18-28 dərəcə Selsi arasında suda ən səmərəli şəkildə çoxaldığını, lakin 30 dərəcədən yuxarı temperaturda hüceyrələrin bölünmə sürətinin optimal səviyyələrin yalnız üçdəbirinə endiyini göstərir.
İqlim modelləri tropik və subtropik okeanların temperaturunun 75 il ərzində bu həddi keçəcəyini proqnozlaşdırır. Orta istiləşmə ssenariləri altında Prochlorococcus məhsuldarlığı tropiklərdə 17%, qlobal miqyasda isə 10% azala bilər. Həmçinin yüksək istiləşmə ssenariləri 51% tropik azalmaya səbəb ola bilər.
Təxminən 10 il ərzində aparılan 100-ə yaxın tədqiqat səfəri zamanı 241.401 kilometr məsafədə 800 milyard hüceyrəni təhlil edən araşdırmaya rəhbərlik edən Fransua Ribalet deyib: “Onların tükənmə temperaturu düşündüyümüzdən çox aşağıdır”.
Tədqiqatçılar bildiriblər ki, Prochlorococcus okean səthi sularının 75%-dən çoxunda kiçik dəniz canlılarından tutmuş balinalara qədər bütün sualtı faunanı dəstəkləyən dəniz qida şəbəkələrinin əsasını təşkil edir. Bu siyanobakteriyalar mikroskopik ölçülərinə baxmayaraq, dəniz qida zəncirləri boyunca canlıları qida maddələri ilə təmin edir.
Ribalet bildirib: “Uzun müddətdir ki, alimlər Prochlorococcus mikrobunun gələcəkdə böyük işlər görəcəyini düşünürdülər, lakin ən isti bölgələrdə bu kiçik bakteriyalar bunu yaxşı bacarmırlar. Bu o deməkdir ki, dəniz qida şəbəkəsinin qalan hissəsi üçün daha az karbon - daha az qida olacaq”.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10
YAP xəbərləri
07 Noyabr 21:08
Gündəm
07 Noyabr 20:24
YAP xəbərləri
07 Noyabr 18:30
Sosial
07 Noyabr 18:22
Dünya
07 Noyabr 17:51
Elanlar
07 Noyabr 16:51
Xəbər lenti
07 Noyabr 16:48
Hərbi
07 Noyabr 16:23
