Hansı ölkələrdə iş saatı uzundur?
03.09.2022 [12:16]
Cənubi koreyalılar təkcə keçən il orta hesabla 2069 saat işləyiblər
Cənubi Koreya parlamenti həftəlik iş müddətinin maksimum həddini 68-dən 52-yə endirən qanunu qəbul edib. İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatına (OECD) görə, inkişaf etmiş ölkələr arasında Cənubi Koreya ən uzun iş saatlarına sahibdir.
İyul ayında qüvvəyə minəcək bu yeni qanun, ilk mərhələ üçün sadəcə böyük şirkətlərdə tətbiq olunacaq. İş dünyası isə vəziyyətdən heç də razı deyil.
Cənubi Koreya hökuməti isə qanunun yaşayış standartlarını yüksəldəcəyi, yeni iş imkanları açacağı və işçilərin məhsuldarlığını artıracağını söyləyir.
Son 10 ildə mühüm azalma ilə müşayiət olunan doğuş dərəcəsinin də yüksələcəyinə ümid edilir.
Meksika ən çox işləyən ölkədir, Rusiya 5-ci, Türkiyə 14-cü yerdə gəlir.
OECD-nin 2017-ci ildə nəşr etdiyi Məşğulluq Hesabatına əsasən, 38 OECD ölkəsi arasında ən uzun iş saatı olanların ilk beşliyi belədir: Meksika, Kosta Rika, Cənubi Koreya, Yunanıstan və Rusiya.
İş Qanununa görə, həftəlik iş saatının qanuni həddi 45 saatdır.
Beynəlxalq Əmək Təşkilatının (ILO) apardığı araşdırmada müəyyənləşib ki, aşağı və orta gəlirli ölkələrin iş saatlarının uzunluğu digərlərinə nisbətən daha çoxdur. Ölkələr arasındakı fərqləri yaradan əsas səbəblərə az maaşlı iş, özünə işləyən insanların ümumi nisbəti, iş təhlükəsizliyi və o ölkənin mədəni quruluşu daxildir.
İş saatları uzun olan yeganə “zəngin” ölkə Cənubi Koreya deyil.
Karoşi
Yaponiyada statistika ilə təsdiqlənmiş “çox işləməkdən ölmək” problemi mövcuddur. Yapon dilində bunun adı da var: Karoşi.
Karoşi kəlməsi iş təzyiqi nəticəsində yaranan stresdən ürəktutması və iflic kimi xəstəliklər keçirib, həyatını itirənlər və intihar edənlər üçün istifadə olunur.
Orta hesabla illik iş vaxtı 1713 saat olan Yaponiyada vəziyyət digər OECD ölkələrinə nisbətən daha yaxşıdır. Ancaq ölkədəki rəqəmlərdən əlavə bir ictimai həqiqət də var.
Yapon qanunları həftəlik iş saatı ilə bağlı bir hədd təyin etməyib.
Yapon hökumətinin məlumatlarına əsasən, 2015-2016 maliyyə ili ərzində karoşi hadisələrinin sayı 1456-ya çatıb.
Qeyri-hökumət təşkilatları rəqəmlərin tam şəkildə qeydə alınmadığı və bu sayın daha çox olduğunu irəli sürür.
ILO-nun cari məlumatlarına görə, Asiya iş saatlarının ən uzun olduğu qitədir.
Asiya ölkələrinin 32 faizində həftəlik iş saatları ilə bağlı bir maksimum hədd yoxdur. 29 faizində isə maksimum hədd həftəlik 60 saat və ya daha çoxdur. Qitədə sadəcə ölkələrin 4%-i ILO və digər beynəlxalq təşkilatların iş saatını maksimum 48 kimi müəyyənləşdirdiyi standartlara cavab verir.
Amerika və Karib ölkələrinin 34 faizində heç bir həftəlik saat həddi yoxdur. ABŞ da “həddin” olmadığı ölkələrdəndir.
Amerikalı işçilərə illik icazə limiti tətbiq olunmur
Məşğulluq qaydalarının dəyişkən olduğu Yaxın Şərqdə 10 ölkədən səkkizində həftəlik iş saatının 60-dan çox olması problem sayılmır.
Avropa ölkələrinin hamısında iş saatları qanunlarla müəyyənləşdirilsə də, Belçika və Türkiyədə həftəlik orta iş saatı 48-i keçə bilir.
İşholik şəhərlər
Afrikada hər işçidən üçünün həftədə 48 saatdan uzun işlədiyi ölkələrin sayı, digər qitələrə nisbətən daha çoxdur.
Məsələn? Tanzaniyada 48 saatdan çox işləyənlərin sayı 60 faizdir.
Bəzi şəhərlərsə iş saatları mövzusunda bir-bir?ləri ilə yarışırlar.
Dünyanın ən böyük maliyyə şirkətlərindən biri olan İsveçrənin UBS-inin 71 şəhər arasında apardığı araşdırmaya görə, həftəlik 50.1 saatla Honkonq siyahıda ilk yeri tutur. Onu həftəlik 43.7 saatla Mumbay, 43.5 saatla Mexiko, 42.6 saatla Yeni Delhi və 42.1 saatla Banqkok izləyir.
Honkonq həftəlik orta iş saatının ən uzun olduğu şəhərdir
Meksika həftəlik iş saatları ilə yanaşı, dünyanın ən qəddar icazə siyasəti ilə də tanınır. Qanuni olaraq ödənişli illik məzuniyyətin aşağı həddi 10 gündən də azdır. Nigeriya, Yaponiya və Çindəki vəziyyət də bundan fərqli deyil.
Braziliya isə işçilərinə ən az 20-23 gün illik məzuniyyət haqqı verir.
Daha pis hallar da az deyil.
Misal üçün Hindistanda iş saatlarının maksimum həddi olmadığı kimi, illik icazə haqqının da qanuni bir minimum limiti yoxdur.
Uzunmüddətli iş rejimi bu xəstəliyə səbəb olur
Uzunmüddətli iş rejimində çalışanlarla bağlı yeni araşdırma aparılıb.
ABŞ-da aparılan araşdırma zamanı məlum olub ki, uzunmüddətli iş saatları hipertoniya riskini artırır.
ABŞ Ürək Cəmiyyətinin “Hipertoniya” jurnalında araşdırma nəticələri barədə dərc olunan məqalədə göstərilib ki, uzun zaman işləyənlərdə gizli inkişaf edən yüksək təzyiq, hipertoniya riski artır.
Mütəxəssislər araşdırma zamanı belə iş rejimində çalışan 3500-dən çox şəxsi izləyiblər. Həftədə 49 saat və daha çox çalışanlarda gizli təzyiqin inkişafı 70 faiz, hipe?toniyanın inkişafı riskinin isə 66 faiz artdığı məlum olub.
Həftədə 41-48 saat çalışanlarda gizli hipertoniya 54, hipertoniya riski isə 42 faiz artır.
Araşdırma zamanı izlənilən şəxslərin iş rejimləri ilə yanaşı yaşları, cinsiyyətləri, peşələri, siqaret istifadəsi, bədən kütlə indeksi və sağlamlığa təsir edən digər amillər də nəzərdən keçirilib.
Araşdırmaçılar bildiriblər ki, uzunmüddətli iş saatında çalışanlar mütləq təzyiqlərini nəzarətdə saxlamalıdırlar.
Hazırda dünyada 1 milyarddan çox hipertoniya xəstəsinin olduğu bildirilir.
Xəbər lenti
Hamısına baxSiyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10
YAP xəbərləri
07 Noyabr 21:08
Gündəm
07 Noyabr 20:24
YAP xəbərləri
07 Noyabr 18:30
Sosial
07 Noyabr 18:22
Dünya
07 Noyabr 17:51
Elanlar
07 Noyabr 16:51
Xəbər lenti
07 Noyabr 16:48

