Sevginin günü olmaz...
14.02.2024 [11:15]
“Müqəddəs Valentin günü”nün tarixçəsi
Yeganə BAYRAMOVA
Fevralın 14-ü dünyanın bir çox ölkələrində “Sevgililər günü” kimi qeyd olunur. Bəzən bu günü “Müqəddəs Valentin günü” adlandıranlar da var. Etiraf edək ki, bu günü əksər dünya ölkələrində, həmçinin Azərbaycanda qeyd edənlərin sayı çoxdur. Ancaq insanların böyük əksəriyyəti bayramın yaranma tarixi və nə üçün “Müqəddəs Valentin günü” adlandırılmasından xəbərsizdir.
Qədim Roma Luperkaliyası...
Qədim Romada 14 fevral xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. Həmin dövrün inancına görə, bu gün Roma “Tanrı” və “Tanrıçaları”nın kraliçası olan Junoya duyulan sayğıdan dolayı bayram kimi qeyd olunurdu. Səhəri gün isə Luperkaliya bayramı başlayırdı. Valentin günü Roma imperiyasında üç gün qeyd edilən Luperkaliya bayramından qaynaqlanan çox qədim ənənədir. Münbitlik və məhsuldarlıq allahına həsr olunmuş bu bayram fevralın ortalarına təsadüf edərdi və rəsmən baharın başlanğıcı sayılırdı. Bayramda oğlanlar qutudan qızların adlarını çıxarardılar. Beləliklə, bayram günlərində oğlan adını qutudan çıxardığı qızla sevgili olardı.
Valentin kimdir?
Mənbələrin birinə görə, Roma imperatoru ölkəsini öz qanunları ilə idarə edən imperator ll Kladius ordu üçün savaşan əsgər tapmaqdan ötrü evliliklərə qadağa qoyur. Səbəb isə romalı kişilərin sevdiklərini və ailələrini tərk etməmək istəyi ilə bağlı olub.
Həmin dövrlərdə Valentin Romada rahib idi. Ancaq kimliyi və ölümü barədə müxtəlif fərziyələr var. Bunlardan ən geniş yayılmış olanı budur ki, həmin keşiş imperatorun evlənməyi qadağa etməsinə baxmayaraq, əsgərləri qızlarla gizlin görüşdürür. İmperator onun bu əməllərindən xəbər tutduqdan sonra Valentini zindana atdırır və 14 fevralda-məhz romalıların əxlaqsızlığının tüğyan etdiyi bir gündə döydürərək öldürtdürür. Bununla da fevralın 14-ü “Müqəddəs Valentin günü” kimi tarixdə qalır.
Digər bir versiya...
Başqa mənbələrdə isə qeyd edilib ki, Valentin həbsxana rəisinin qızına aşiq olubmuş, ona görə də edam edilib. Katoliklər də iddia edir ki, Valentin xristianlığı təbliğ etdiyi üçün öldürülüb.
Ancaq görünəni odur ki, Valentinin Roma tərəfindən müqəddəsləşdirilməsi belə onun əməllərinin üstünü örtə bilməyib.
“Sevgililər günü”nün ləğv olunduğu ölkələr...
Artıq uzun illərdir ki, bir çox Qərb ölkələri “Müqəddəs Valentin günü”nü keçirmir və yaxud səthi yanaşır. Məsələn, hər il bu bayramda Rusiyada millətçilər, xristianlığın bəzi məzhəblərinin davamçıları ilə bu günü daha təntənəli keçirən cinsi azlıqlarının nümayəndələri arasında dava-dalaş düşür. Rusiyada bu bayram demək olar ki, sıradan çıxarılıb. Universitetlərdə tələbələrin fevralın 14-də təşkil olunacaq şənliklərdə, diskotekalarda iştirakı qadağan edilib. Beləliklə, Valentin günü rus milli dəyərlərinə zidd adlandırılıb.
Almaniyada isə bu tarix psixi cəhətdən sağlam olmayanların günü kimi qeyd edilir. İordaniya da “Sevgililər günü”nün qadağan olunduğu ölkələr sırasındadır.
İslam əxlaqlarına uyğun olmadığı üçün Malayziyada da bu gün qadağan edilib. İslamabad Ali Məhkəməsi də Pakistan ərazisində Müqəddəs Valentin Gününü qadağan edib. Məhkəmə bu qərarı “Sevgililər günü”nün İslam ənənələri ilə heç bir əlaqəsinin olmadığını əsas gətirərək qəbul edib. Qərara əsasən, həm rəsmi səviyyədə, həm də əhali arasında istənilən şəkildə həmin günü qeyd etmək qadağandır. Bununla bərabər bu bayramın KİV-də təşviqi və ya reklamı da qadağan olunub.
Özbəkistanda və Türkmənistanda da bu günün qeyd olunması qadağandır. İranda isə bu gün ilə bağlı bütün hədiyyəlik əşyaların satışı və reklamları qadağan edilib.
Səudiyyə Ərəbistanda 2004-c? ildə verilən fitvada “Sevgililər günü”nü Allaha və Qiyamət gününə iman gətirən müsəlmanların qeyd etməmələri söylənib. Fitvada Allahın qəzəbindən qorxanlar üçün bunun bir vəzifə olduğu vurğulanıb.
Azərbaycanda “Sevgililər günü”
Azərbaycanda “Sevgililər günü” kütləvi şəkildə qeyd edilmir. Amma qeyd edənlərin də sayı az deyil. Paytaxtın bəzi kafelərində, gül dükanlarında, küçə ticarətçilərinin piştaxtasında əlvan çiçəklər, müxtəlif suvenirlər və başqa hədiyyə alanlara rast gəlmək olur.
Dəfələrlə bu günün Azərbaycan xalqına və İslama xas olmayan bir bayram olduğu təbliğ olunub. Hər il fevral ayı gələndə cəmiyyətdə bir canlanma olur. Fevralın ilk ongünlüyündən başlayaraq hədiyyə mağazalarında nəzərə çarpan canlanma 14 fevraladək davam edir.
Əslində isə sevənlərin günü olmur. Bütün günlər, saatlar sevənlərindir. Hansısa günü Sevgililər günü kimi qəbul etdirmək yanlışdır. Belə günlər sadəcə hədiyyə və gül satanların işinə yaraya bilər. Qoy sevənlər üçün hər gün Sevgililər günü olsun. Onu 1 günlə məhdudlaşdırmayın...
Xəbər lenti
Hamısına baxDünya
14 Noyabr 12:43
Sosial
14 Noyabr 12:41
İqtisadiyyat
14 Noyabr 12:40
İqtisadiyyat
14 Noyabr 12:35
Hadisə
14 Noyabr 12:34
İdman
14 Noyabr 12:19
Siyasət
14 Noyabr 11:49
Gündəm
14 Noyabr 11:44
Siyasət
14 Noyabr 11:25
YAP xəbərləri
14 Noyabr 11:02
Siyasət
14 Noyabr 10:54
İqtisadiyyat
14 Noyabr 10:33
Analitik
14 Noyabr 10:19
Analitik
14 Noyabr 09:58
Analitik
14 Noyabr 09:31
Ədəbiyyat
14 Noyabr 09:15
Maraqlı
14 Noyabr 08:52
MEDİA
14 Noyabr 08:26
Sosial
14 Noyabr 08:02
Sosial
14 Noyabr 08:01
Dünya
14 Noyabr 07:56
Sosial
14 Noyabr 07:54
Dünya
13 Noyabr 23:30
Sosial
13 Noyabr 23:19
Sosial
13 Noyabr 22:53
YAP xəbərləri
13 Noyabr 22:35
Hadisə
13 Noyabr 22:17
Siyasət
13 Noyabr 22:12
Siyasət
13 Noyabr 22:04
İdman
13 Noyabr 21:56
Dünya
13 Noyabr 21:32
Sosial
13 Noyabr 21:15
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:58
YAP xəbərləri
13 Noyabr 20:31
İqtisadiyyat
13 Noyabr 20:12
Dünya
13 Noyabr 19:51
Dünya
13 Noyabr 19:32
İqtisadiyyat
13 Noyabr 19:16
YAP xəbərləri
13 Noyabr 18:30
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:34
Dünya
13 Noyabr 17:20
YAP xəbərləri
13 Noyabr 17:14
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:44
YAP xəbərləri
13 Noyabr 16:16
Gündəm
13 Noyabr 16:11
Sosial
13 Noyabr 15:35
Elanlar
13 Noyabr 15:28
YAP xəbərləri
13 Noyabr 15:27
YAP xəbərləri
13 Noyabr 14:15
Siyasət
13 Noyabr 14:09
Siyasət
13 Noyabr 14:05
Sosial
13 Noyabr 12:49
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:48
İqtisadiyyat
13 Noyabr 12:47
Hadisə
13 Noyabr 12:46
Sosial
13 Noyabr 12:41
Siyasət
13 Noyabr 12:40
MEDİA
13 Noyabr 12:39
Dünya
13 Noyabr 12:17
Siyasət
13 Noyabr 11:52
Siyasət
13 Noyabr 11:26
İqtisadiyyat
13 Noyabr 10:55
Mədəniyyət
13 Noyabr 10:55
Siyasət
13 Noyabr 10:32
MEDİA
13 Noyabr 10:15
Gündəm
13 Noyabr 10:13
Analitik
13 Noyabr 09:58
Ədəbiyyat
13 Noyabr 09:30
Analitik
13 Noyabr 09:14
Siyasət
13 Noyabr 09:05

