Milli dəyərlərimiz kimliyimizdir...
09.08.2023 [11:30]
Milli-mənəvi dəyərlər xalqımızın mövcudluğunun vacib atributlarından biridir. Bu dəyərlər Azərbaycan mədəniyyətinin zənginliyindən, qədim köklərə sahib olmasından xəbər verən başlıca meyarlardandır. Bayramlar, yığıncaqlar, xeyir və şər mərasimləri adət-ənənələri təbliğ edən, onları gənclərə və gələcək nəsillərə aşılayan əvəzolunmaz vasitəçilərdir. Əsrdən-əsrə keçən, nəsildən-nəslə ötürülən bu dəyərləri qoruyub saxlamaq, yaşadıb inkişaf etdirmək hər kəsin xalqı qarşısında mənəvi borcu, müqəddəs vəzifəsidir. Təqdirəlayiqdir ki, Azərbaycan xalqı öz milli-mənəvi dəyərlərinə, qədim adət-ənənələrinə sadiqdir. Xalqımızın keçib gəldiyi tarixi yol, minilliklərlə formalaşmış bir çox ənənələrimiz bu gün də davam etdirilir.
Azərbaycanda adət və ənənələrin qorunub saxlanılması və bu müstəvidə daha güclü və dövlət quruculuğu istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər günümüzdə də davam etdirilir. Təsadüfi deyil ki, Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın milli-mənəvi dəyərlərinə, adət və ənənələrinə sadiq olmasına diqqəti cəlb edərək deyib: “Azərbaycan xalqı daim öz milli köklərinə, adət və ənənələrinə bağlı olub. Bizim gələcək uğurlarımız da məhz bu amillərlə bağlıdır. Biz tarixi irsimizin, zəngin mədəni irsimizin əsasında müasir, güclü Azərbaycan qururuq”.
Tarixi faktların öyrənilməsi vacibdir
Folklorşünas Məhəmməd Məmmədlinin “Yeni Azərbaycan”a açıqlamasına görə, milli adət və ənənələrimiz xalqımızın əsas sərvətidir. Onları öyrənmək, öz əməli fəaliyyətlərində ləyaqətlə yaşatmaq hər bir tədris tərbiyə müəssisəsinin, hər bir azərbaycanlının müqəddəs borcudur: “Müasir dövrdə milli adət-ənənələrimizdə bədii-estetik duyumu aşkar edən tarixi faktların və mənəvi-emosional materialların öyrənilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Eyni zamanda, bədii-estetik dəyərlərlə milli-ənənəvi təkamülün vəhdətinin araşdırılması, mədəni varisliyin davam etməsində incəsənət sahəsindəki tarixi təcrübənin rolunun dəqiqləşdirilməsi əsas yer tutur. Bu məqsədlə Azərbaycanın musiqi, teatr, təsviri incəsənət tarixinə, dünya muzeylərində mühafizə olunan milli sənət nümunələrimizə istinad edilir. İncəsənətin müxtəlif sahələrinə aid olan kitablar, qəzet və jurnal məqalələri, muzey eksponatları təhlil olunur və araşdırılır”.
Elimizin toy adəti
M.Məmmədli qeyd edib ki, milli mədəniyyətimizin müxtəlifliklərini öz üzərində daşıyan, qədim və zəngin adət-ənənələrə söykənən toy şənlikləri Azərbaycanın həyat tərzinin, məişətinin önəmli bir parçası olub, əsrlər boyu özünəməxsus şəkildə təşkil olunmağa davam edib: “Bu böyük şənliyin bir-birinin ardınca qeyd edilən yığıncaqları- elçilik, nişan, xınayaxdı və.s öz zəngin xüsusiyyətləri ilə xalqımızın həyatında önəmli yerini tutur. Toy mərasimlərinin təntənəsi və zənginliyi incəsənətdən də yan ötməyib, daim sənətkarların diqqət mərkəzində olub.
Toy xalqımızın ən qədim adətlərindəndir və özünəməxsusluğu ilə seçilir. Hələ “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanında toy adətlərimizi detalları ilə görürük. Məsələn, elin gənc oğlanları at çapmaqda, ox atmaqda yarış keçirər, pəhləvanlar güclərini sınayar, toya qırx gün, qırx gecə hazırlıq görülərdi. Toy təkcə iki gəncin taleyini birləşdirmir, o həm də iki tərəfin qohumlarının, dostlarının, qonşularının müştərək sevincinə, yeni qohumluq əlaqəsinin qurulmasına səbəb olur. Xüsusilə kiçik kənd toylarında demək olar ki, heç kəs evində oturmur, toyda iştirak etməkdən qaçınmır. Beləliklə, toy şənliyi sadə dil ilə desək, “festival”a çevrilir. Bir çox rəssamlarımız toy mərasiminin bütün iştirakçılarının fəal rol oynadığı əyləncəli səhnələri də kətan üzərinə köçürməyi unutmayıblar. Belə rəssamlarımızdan biri də Fikrət İbrahimlidir”.
Mənəvi dəyərlər sistemimiz
Folklorşünas qeyd edib ki, xalqımızın əsrlər boyu yaratdığı adət və ənənələr dövlət səviyyəsində qayğı ilə əhatə olunduqca hər bir vətəndaşın mənəvi irsə, mədəni köklərə bağlılığı daha da artır: “Mədəniyyət müəssisələri isə bu qayğıdan istifadə edərək adət və ənənələrimizin, milli yaradıcılıq təcrübəmizin inkişafına əsaslı zəmin yaradır. İndiki mərhələdə mədəniyyət müəssisələri dini bayramlarımızın təntənəli şəkildə keçirilməsi üçün də konkret proqramlar hazırlayır. Həmin bayramın ictimai, mədəni əhəmiyyətini artırmaqdan ötrü bədiiemosional vasitələrdən istifadə edirlər.
Hər bir milləti tanıdan və onu digər xalqlardan fərqləndirən ən önəmli xüsusiyyətlərindən biri onun adət və ənənələri, bu müstəvidə yüksək mənəvi dəyərlər sisteminə malik olmasıdır. Bu baxımdan qloballaşan dünyada milli adət-ənənələr əsasında formalaşdırılan yüksək mənəvi dəyərlər sistemi hər bir millətin mənəvi, mədəni simasını göstərir”.
Yeganə BAYRAMOVA
Məqalə “Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi”nin maliyyə dəstəyi ilə “Azərbaycanın dövlətçilik tarixinin, milli adət-ənənələrinin, elm və mədəniyyətinin təbliği” istiqaməti üzrə hazırlanmışdır
Xəbər lenti
Hamısına baxMaraqlı
10 Noyabr 13:24
Dünya
10 Noyabr 12:30
Dünya
10 Noyabr 11:18
Siyasət
10 Noyabr 10:44
Formula 1
10 Noyabr 10:25
Hadisə
10 Noyabr 09:58
Dünya
10 Noyabr 09:32
Sosial
10 Noyabr 08:19
Diaspor
09 Noyabr 23:21
İdman
09 Noyabr 22:19
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Xəbər lenti
09 Noyabr 14:52
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28

