Avropa İttifaqına “hə”, ATƏT-ə “yox”?

Bakı:

19°C

68%

3m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Analitik / Avropa İttifaqına “hə”, ATƏT-ə “yox”?

Avropa İttifaqına “hə”, ATƏT-ə “yox”?

08.10.2021 [11:03]

Sülh, təhlükəsizlik və əməkdaşlığın yolu dürüst siyasətdən, yaxud siyasi səmimiyyətdən keçir

44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələri regional təhlükəsizlik və əməkdaşlıq kontekstində yeni dönəmin başlanmasını şərtləndirdi. Qalib Azərbaycanın yaratdığı reallıqlar bölgədə çoxtərəfli işbirliyinin dərinləşdirilməsi və əhatə dairəsinin genişləndirilməsi üçün unikal imkanlar formalaşdırdı. Bu isə həm region dövlətləri, həm də bölgədənkənar aktorlar üçün strateji şans - tarixi fürsətdir.

Əsas məsələ postkonflikt dövründə regionun geostrateji dizaynında fəal iştirak etmək və ya prosesə dəstək verməkdir. Prezident İlham Əliyevin Avropa İttifaqının (Aİ) ölkəmizdəki nümayəndəliyinin yeni təyin olunmuş rəhbəri Petr Mixalkonun etimadnaməsinin qəbulu zamanı da bu məsələlər diqqət mərkəzində oldu. Azərbaycan Prezidenti diqqətə çatdırdı ki, ən mühüm sahələrdən biri postmüharibə dövründə inkişafın, davamlı sülhün və əməkdaşlığın bərqərar olmasına Avropa İttifaqının töhfəsidir və biz buna hazırıq. Dövlət başçısı Azərbaycanın səhifəni çevirdiyini, qonşu Ermənistanla əlaqələr qurmaq istədiyini vurğuladı: “Biz sülh razılaşması, delimitasiya, kommunikasiyaların açılması ilə bağlı danışıqlara başlamağa hazırıq. Bu proses qismən başlayıb. Lakin düşünürəm ki, əgər Avropa İttifaqı fəal iştirak etsə, -mən belə bir istəyin olduğunu görürəm, - bu, bir çox sahələrdə bizə kömək edə bilər. Ümumilikdə Cənubi Qafqazda vəziyyət 30 il ərzində olmayan tamamilə yeni bir miqyas ala bilər. Bu da sabitlik, proqnozlaşdırılma və sülhün çox mühüm amili ola bilər”.

Eyni zamanda, dövlət başçısı mühüm bir məqama da diqqət çəkərək “Biz Avropa İttifaqına səylərin səfərbər olunması və postmüharibə vəziyyətinə töhfə verilməsi prosesində böyük tərəfdaşımız və dürüst vasitəçi kimi güvənirik”,-deyə vurğuladı. Bəli, dürüst siyasət, yaxud siyasi səmimiyyət - bu, yeni mərhələdə qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq şəraitində regionun strateji gələcəyinin inşasına imkan verəcək.

Əlbəttə, bu əməkdaşlıq regional inkişaf kontekstində yaxşı perspektivlər vəd edir. Ümumiyyətlə, dünyada böyük etimada malik olan Azərbaycan Avropa İttifaqı ölkələri üçün vacib və cəlbedici tərəfdaşdır. Aİ ölkəmiz ilə müxtəlif sahələri əhatə edən çoxşaxəli münasibətlərin inkişafına xüsusi əhəmiyyət verir. Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyində rolunun artmasını isə ayrıca qeyd etmək gərəkdir. Ölkəmiz 15 il ərzində Avropa bazarında etibarlı neft təchizatçısıdır və prosesdə hər hansı fasilə olmayıb. Azərbaycanla əməkdaşlığın üstünlüyünü şərtləndirən digər amillər ondan ibarətdir ki, respublikamızın təbii qazının qiyməti digər mənbələrdən daxil olan qazdan ucuzdur. Eyni zamanda, Cənub Qaz Dəhlizi alternativ mənbə kimi çox mühüm əhəmiyyətə malikdir. Bu isə həm enerji təhlükəsizliyi, həm də regional iqtisadi sabitlik və inkişaf məsələsidir.

Göründüyü kimi, regionda sülh, təhlükəsizlik və əməkdaşlığın yolu dürüst siyasətdən, yaxud siyasi səmimiyyətdən keçir. Gələcəyə strateji baxışın əsas prinsipi budur. Amma hələ də gələcəyə keçmişin diktəsi ilə nəzər salmağa cəhd göstərən, obyektiv və prinsipial mövqe ortaya qoya bilməyən qüvvələr də var. ATƏT-in Minsk qrupu bu sıradadır. 30 ilə yaxın müddət ərzində vasitəçilik missiyası daşıyan, amma vəzifəsini yerinə yetirə bilməyən ATƏT-in Minsk qrupunun fəaliyyəti etimad və səmimiyyətdən uzaq olub, sülhə, təhlükəsizliyə xidmət etməyib. Bir sözlə, bu qurum “turist diplomatiyası” ilə məşğul olub. Münaqişə isə həll edilib, ona görə də ATƏT-in Minsk qrupunun bu istiqamətdə fəaliyyətinə artıq heç bir əsas və ehtiyac yoxdur. İndi əsas məsələ müharibəsonrası dövrdə bölgədə davamlı sülh və təhlükəsizliyin təmin edilməsi, 10 noyabr Bəyanatında əksini tapan məsələlərin icrası, kommunikasiyaların açılması və digər bir sıra istiqamətlərdə fəaliyyət göstərməkdir. “Siyasi reanimasiya” şəraitində olan Minsk qrupu isə varlığını qorumağa çalışsa da, yeni mərhələnin şərtlərinə və çağırışlarına fəaliyyət üçün konkret təklif və təşəbbüslərlə çıxış etmir.

Bütün bu məsələlər isə yeni dönəmdə “Avropa İttifaqına “hə”, ATƏT-ə isə “yox” sualı ətrafında ictimai rəydə müzakirələrin aparılmasını şərtləndirir.

Nurlan QƏLƏNDƏRLİ

Paylaş:

Baxılıb: 756 dəfə