Heydər Əliyev
yeni azerbaycan logo

Ana səhifə / Analitik / NATO-Rusiya müharibəsi yenidən aktuallışır

NATO-Rusiya müharibəsi yenidən aktuallışır

13.06.2023 [11:17]

“Böyük Avropa müharibəsi” - hava hücumuna nüvə raketləri cavab verəcək?

Müttəfiqlər Rusiya səmasını “tədqiq etməyə” başladı

Gələn ay Vülnüsdə baş tutacaq NATO-nun Zirvə görüşü Rusiya-Ukrayna müharibəsi kontekstində mühüm qərarlarla yadda qala bilər. Hətta bəzi siyasi ekspertlər, bu sammitdə Rusiyaya qarşı yeni konsepsiyanın - yol xəritəsinin hazırlanacağını da istisna etmir. Artıq Ukraynaya dəstəyini və rəsmi Kiyevi silahlandırmağı daha da intensivləşdirən Qərb blokunun bu problemi “uzatmaq” fikrində olmadığı açıq-aşkar ortadadır.

Təbii ki, Rusiya da prosesi görür və dəyərləndirir. Bu mənada, Kremlin gözlənilən təhlükənin qarşısının alınması üçün müdafiə tədbirlərinə əl atması anlaşılandır. Amma, deyəsən, Moskvanın bu dəfəki “önləyici tədbir”i daha sərt xarakter daşıyır, mühüm təhdid formalaşdırır. Belə ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin Soçidə belaruslu həmkarı Aleksandr Lukaşenko ilə görüşdə Belarusa nüvə silahlarının yerləşdirilməsi üçün hazırlıqların tamamlandığını bildirib. O qeyd edib ki, 7-8 iyulda Belarusda taktiki nüvə silahı yerləşdirəcəyik: “Hər şey plan üzrədir, hər şey stabildir”.

Xatırladaq ki, bundan əvvəl də həm Rusiya Prezidenti Putin, həm də onun belaruslu həmkarı Aleksandr Lukaşenko taktiki nüvə silahlarının Belarusda yerləşdiriləcəyini və bunun üçün xüsusi obyekt tikildiyini bildirmişdi. Lukaşenko nüvə silahı ilə bağlı tənqidlərə cavab olaraq, nüvə silahlarının yerləşdirilməsi planlarının şantaj olmadığını, Qərbin Belarusu məhv etmək istədiyini və işğala hazırlaşdığını iddia edərək, xalqını Qərbə qarşı “qoruduğunu” qeyd etmişdi.

Rusiya niyə və hara tələsir? - Avropaya tuşlanmış “nüvə başlığı”...

Qərb mediası isə Rusiyanın bu cür “tələskənliyini” bir sıra məqamlarla izah edir. Belarusda taktiki nüvə silahlarının yerləşdirilməsi tarixinin “önə çəkilməsi” ilk növbədə Vilnüs Sammitində NATO-nun “şimala doğru genişlənmə” planının yekunlaşması ilə əlaqələndirilir. Belə ki, İsveçin Türkiyənin irəli sürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirəcəyi təqdirdə rəsmi Stokholmun Alyansa üzv olma perspektivini yaradıb. Belə olan halda, NATO-nun “şimal sərhədi” tam olaraq formalaşır - bu isə, Rusiya üçün mühüm təhlükə deməkdir. Nəzərə alsaq ki, Rusiyanın əsas “nüvə gücü”məhz şimal dənizlərində “qorunur”, İsveç və Finlandiya üzərindən NATO-nun həmlələləri Kremli çətinliklərlə üzləşdirə bilər. Bu baxımdan, Moskva “qəflətən yaxalanmamaq” üçün Belarus variantını daha tez həyata keçirmək niyyətindədr.

Ağ Evin isə Moskvanın Belarusda taktiki nüvə silahları yerləşdirmək planına ehtiyatla yanaşdığı ortadadır - reaksiyanın “nəticələrə nəzarətini davam etdiririk” şəklində ifadə edilməsi “Böyük Avropa müharibəsi” təhdidindən yayınma yollarının axtarıldığını deməyə əsas verir.

NATO bütün gücünü Almaniya səmasına “daşıyır”...

Bununla belə, NATOda silahlı toqquşma ehtimalından vaz keçmir - Alyans yeni mərhələ üçün silahlı gücünün “taktiki - strateji” anlamda hansı gücə malik olduğunu həm dəyərləndirmək, həm də nümayiş etdirmək niyyətindədir. İyunun 12-dən başlayaraq Almaniya Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanlığı altında başlanan “Air Defender 2023” təlimləri bunu deməyə əsas verir. NATO tarixinin ən genişmiqyaslı hava təlimi kimi dəyərləndirilən tədbirə 250-dən çox helikopter və təyyarə cəlb olunub. Manevrlərdə 25 ölkədən 10 mindən çox hərbçinin iştirakı planlaşdırılıb. “Air Defender 2023” hərbi təliminin bəyan olunan məqsədi isə “havada təhlükəli qüvvə olduğuna dair aydın və güclü siqnal” verməkdir. Bir sıra siyasi-hərbi mütəxəssislərin fikrincə, bu kimi “rəngarəng, ciddi və tam real mənzərəni əks etdirəcək” təlimlər, təlimə cəlb olunan “hava maşınları”nın ən müasir sistemlərə malik olması NATO-nun məqsədlərindən xəbər verir:

- Alyans Avropada tammiqyaslı silahlı münaqişə proqnozlaşdırır;

- Bu kimi taktiki hazırlıq hava hücumundan müdafiə ilə yanaşı, həm də hava hucumu strategiyasının üsullarının  işlənib hazırlanmasına xidmət edir;

- Fors-major situasiyalarda hazırlıqsız yaxalanmalardan yayınmaq məqsədlidir;

- Əlindəki ən müasir hava sistemlərini-qırıcıları, bombardmançıları və hava laynerlərini nümayiş etdirir.

Almaniya Silahlı Qüvvələrinin mətbuat xidmətinin təlimlərlə bağlı yaydığı bəyanatda da bildirilir ki, “iyunun 12-dən Almaniya səması izdihamlı və səs-küylü ola bilər: iki həftə ərzində 25 dövlət 250 təyyarə və helikopterlə müxtəlif hava əməliyyatlarına hazırlığı yoxlayacaq”.

Hərbi təlimlərə cəlb edilən texnikalardan 100-ü ABŞ-a məxsusdur. Təlimin əsas mərhələsi Almaniya səmasında keçiriləcək, Rumıniya və Baltikyanı ölkələrdə isə manevrlərin iştirakçıları gediş-gəliş əsasında missiyaları yerinə yetirəcəklər. “Bundesver”in açıqlamasında təlimin həm də “ən qısa müddətdə böyük hava birləşmələrinin köçürülməsi” xarakteri daşıdığı da bildirilib. Almaniya Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanlığından general-leytenant Gunther Katz bildirib ki, “Air Defender 2023”də hava əməliyyatlarının demək olar ki, bütün formaları işlənəcək. Məlumata görə, təlim ssenarisi Alyansın Nizamnaməsinin 5-ci maddəsinə əsasən “Alyansın ərazisinin kollektiv müdafiəsini” simulyasiya edir.

Ukraynaya çatdırılması planlaşdırılan F-16 qırıcıları...

Rusiyalı təhlilçilər isə bu təlimlərin açıq şəkildə Kremlə qarşı yönəldiyini bildirirlər. Onlar Alyansın Rusiyaya qarşı “Avropada genişmiqyaslı silahlı münaqişənin aparılması üsullarını işləyib hazırlamaq” niyyətində olduğunu qeyd edirlər. “Xüsusən, müttəfiq aviasiyasının iki strateji istiqamətdə - Rumıniyanın hava məkanına daxil olmaqla cənubda və Baltikyanı ölkələrdə hərəkətlərinin işlənməsi planlaşdırılır. Əslində, bu faktın özü təlimlərin Rusiyaya qarşı yönəldiyini göstərir. Çünki Baltik və Qara dəniz bölgələri Rusiya Federasiyası ilə həmsərhəddir”, -deyə rusiyalı ekspert Sergey Yermakov Rusiya Televiziyasına şərhində bildirib.

Sergey Yermakovun sözlərinə görə, “Air Defender 2023” təlimlərinə Ukraynaya çatdırılması planlaşdırılan F-16 qırıcılarının da cəlb olunması təsadüfi deyil. “Bütün səbəbləri bir araya topladıqda aydın olar ki, NATO faktiki olaraq geniş anti-Rusiya strategiyası həyata keçirir və təlimlər onun mühüm elemen?lərindən biridir”, - deyə ekspert bildirib.

Qərb “məşq edir” - Ukrayna məğlub olarsa...

Digər ekspertlər isə təlimlərin əsas səbəbi kimi Qərbin Ukrayna ilə bağlı arzularının məhvini göstərir - NATO tədricən Ukraynanın məğlub olduğu” reallığı ilə barışmağa hazırlaşır.

Almaniyanın “Bild” qəzeti də bu təlimləri Rusiyaya və Prezident Putinə “siqnal” adlandırıb. Qeyd olunur ki, bu təlimlə bağlı ilkin razılaşma hələ 2018-ci ildə əldə olunub. Qəzet hesab edir ki, bu təlimlərin əsas məqsədi alyansın ən pis ssenariyə necə cavab verə biləcəyini nümayiş etdirməkdir. Almaniya kansleri Olaf Şolts isə bildirib ki, bu manevrlər Baltik dənizi regionunda Rusiya ilə NATO arasında münasibətlərin kəskinləşməsinə səbəb olmayacaq. O bildirib ki, belə bir narahatlıq yoxdur. Çünki Almaniya Hərbi Hava Qüvvələri öz işinə çox məsuliyyətlə yanaşır.

SADİQ

Paylaş:
Baxılıb: 693 dəfə

Xəbər lenti

Hamısına bax

Xəbər lenti

YAP xəbərləri

MEDİA

Siyasət

Gündəm

İqtisadiyyat

MEDİA

44 günün dastanı...

08 Noyabr 09:34

Analitik

Siyasət

Ədəbiyyat

ZƏFƏR NƏĞMƏLƏRİ

08 Noyabr 08:28

Arxiv
B Be Ça Ç Ca C Ş
1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30