Rusiya, Çin və İran həmrəyliyi: Ərəb körfəzində əzələ nümayişi
14.03.2024 [11:00]
Xəbər verildiyi kimi, martın 12-də Ərəb körfəzində üç ölkənin - Rusiya, Çin və İran hərbi dəniz qüvvələrinin birgə təlimlərinə başlanıb. Təlimlər “Dəniz təhlükəsizlik kəməri - 2024” beynəlxalq dəniz təlimi çərçivəsində həyata keçirilir. Hərbi manevrlər Oman körfəzində, Ərəb dənizinin şimal-qərbində icra olunur.
Ölkəmiz ilk dəfə olaraq bu təlimlərdə müşahidəçi qismində iştirak edir. Azərbaycanla yanaşı, Pakistan, Qazaxıstan, Oman, Hindistan və Cənubi Afrikanın hərbi dəniz qüvvələrinin nümayəndələri də təlimlərə müşahidəçi qismində qatılıblar.
Dəniz təhlükəsizliyi əməliyyatları
Rusiya Müdafiə Nazirliyinin yaydığı məlumatda bildirilir: “Varyaq” mühafizəçi raket kreyseri və “Marşal Şapoşnikov” freqatından ibarət Sakit Okean Donanmasının döyüş gəmiləri dəstəsi İran və Çin hərbi dəniz qüvvələrinin gəmiləri ilə birgə beynəlxalq hərbi dəniz təliminin praktiki tapşırıqlarını yerinə yetirməyə başlayıb. Təlimin əsas məqsədi dəniz təsərrüfat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üzrə təcrübə keçməkdir”.
Beləliklə, təlim zamanı üç ölkənin hərbi gəmiləri birgə manevrlər edərək yerüstü və hava hədəflərinə atəş açıb, dəniz quldurları tərəfindən əsir götürülən gəminin azad olunması tapşırıqlarını məşq edib.
Təlimlərə Rusiya hərbi dəniz qüvvələrinin, eləcə də İran və Çinin hərbi dəniz donanmasının 20-dən çox gəmisi, yardımçı gəmiləri və döyüş katerləri cəlb olunub. Məşqlərdə dəniz-aviasiya helikopterlərindən də geniş istifadə olunub.
Beynəlxalq Dəniz Təhlükəsizlik Kəməri təlimləri altı ildir keçirilir. 2018-ci ildə başlayan ilk təlim-məşq əməliyyatı da elə hazırkı məkanda - Ərəb dənizində keçirilib. Məlum olduğu kimi, hər il keçirilən təlimlərdə davamlı olaraq adı çəkilən üç ölkə iştirak edirdi. Bu il isə təlim əməliyyatlarına ilk dəfə müşahidəçi ölkələr də cəlb olunub. Azərbaycan da həmin müşahidəçi dövlətlər sırasındadır.
Rusiya mətbuatının verdiyi məlumata görə, bu il manevrlərdə Rusiyanın Sakit Okean Donanmasının flaqmanı “Varyaq” kreyseri və daha çox “Kalibr” raketlərinin daşıyıcısı olan “Marşal Şapoşnikov” freqatı iştirak edir.
Birgə məşqlər
Dediyimiz kimi, təlimlərə 20-dən çox hərbi gəmi, bundan əlavə, yardımçı gəmilər və döyüş katerləri, eləcə də hərbi helikopterlər cəlb olunub. Xatırladaq ki, ötən ilki təlimdə Rusiyanın dünyada ilk hipersəs raketlərinin tam ştatlı daşıyıcısı olan məşhur “Admiral Qorşkov” freqatı da iştirak edib. 2023-cü ildə Rusiya, Çin və İranın “Dəniz təhlükəsizlik kəməri” üçtərəfli təlimləri martın 16-dan 17-dək Ərəbistan dənizində, İranın Çahbehar limanı yaxınlığında keçirilmişdi.
Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələri Şimal Donanmasının mətbuat xidmətinin məlumatına görə, iştirakçılar hərbi gəmilərdən ibarət beynəlmiləl dəstənin formalaşdırılması, müxtəlif birləşmələrdə birgə taktiki manevrlər və döyüş əmrləri üzrə məşqlər ediblər. Bundan əlavə, gün ərzində dənizdəki hədəflərin artilleriya atəşinə tutulması, hava hədəflərinin gecə vaxtı artilleriya ilə vurulması, dəniz quldurları tərəfindən girov saxlanan gəmilərin azad edilməsi, eləcə də dənizdə qəza vəziyyətində olan gəmilərə yardım göstərilməsi üzrə təlimlər keçirilib.
Çin isə təlimlərdə “Urumçi” raket daşıyıcıları, “Lini” freqatı və “Dunpinxu” hərbi təchizat gəmisi ilə təmsil olunub. Çin Müdafiə Nazirliyi təlimlərin regional dəniz təhlükəsizliyini birgə təmin etmək məqsədilə aparıldığını bildirib.
Ərəb, Fars, yoxsa Kəngər körfəzi?
Dəniz təhlükəsizliyi təlimlərinin keçirildiyi Ərəb körfəzi tarixən ərəb dövlətləri ilə İran arasında çəkişmələrə səbəb olub. Ərəblər bu körfəzi “Ərəb körfəzi”, farslar isə “Fars körfəzi” adlandırırlar.
Qədim yunan qaynaqlarında körfəzin adı “Qırmızı dəniz” kimi çəkilir. Qədim Babil mənbələrində isə bura “Akkadın şimalında yerləşən dəniz” adlandırılıb.
Fars sülaləsi olan Əhəmənilər körfəzi “Pars dənizi” adlandırır, Osmanlı mənbələri onu “Bəsrə körfəzi” kimi tanıdırdılar. Bu mübahisəli coğrafi məkanın adı bir sıra tarixi mənbələrdə “Kəngər körfəzi” kimi də yazılır.
Son dövrlərdə körfəzin “Fars körfəzi”, ya “Ərəb körfəzi” adlandırılması məsələsi bəzi ərəb ölkələri ilə İran arasında ciddi mübahisə mövzusudur.
Beləliklə, körfəzin adı mübahisəli olsa da, orada keçirilən təlim əməliyyatlarının ünvanı konkret, məqsədi birmənalıdır. Analitiklərin fikrincə, bu təlimlər regionda təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi, beynəlxalq dəniz ticarətinin qorunması, dəniz quldurluğu və terrorizmlə mübarizə, dəniz əməliyyatları sahəsində təcrübə mübadiləsi baxımından vacib sayılır.
Azərbaycan beynəlxalq dəniz təlimində
Azərbaycan bu təlimlərdə ilk dəfə müşahidəçi qismində iştirak etsə də, gələcəkdə bu cür beynəlxalq layihələrin əsas iştirakçılarından biri olmaq potensialına malikdir. Bunun üçün ölkəmizin qalib ordusu, döyüş qüdrəti, eləcə də modern texnika ilə təchiz edilmiş hərbi donanması var. Bundan başqa, ölkəmiz Rusiya və Çinlə bir çox istiqamətlərdə, o cümlədən hərbi-texniki sahədə əməkdaşlığını inkişaf etdirir. Bütün bunları nəzərə alsaq, növbəti illərdə keçiriləcək dəniz donanması təlimlərinə ölkəmizin də qatılacağını proqnoşlaşdıra bilərik.
Murad Köhnəqala
Xəbər lenti
Hamısına baxSiyasət
10 Noyabr 10:44
Formula 1
10 Noyabr 10:25
Hadisə
10 Noyabr 09:58
Dünya
10 Noyabr 09:32
Sosial
10 Noyabr 08:19
Diaspor
09 Noyabr 23:21
İdman
09 Noyabr 22:19
Siyasət
09 Noyabr 21:31
Siyasət
09 Noyabr 20:31
Gündəm
09 Noyabr 18:56
İqtisadiyyat
09 Noyabr 18:41
Xəbər lenti
09 Noyabr 18:14
Siyasət
09 Noyabr 17:20
Sosial
09 Noyabr 16:32
Dünya
09 Noyabr 15:18
YAP xəbərləri
09 Noyabr 14:58
Siyasət
09 Noyabr 13:25
Gündəm
09 Noyabr 13:22
YAP xəbərləri
09 Noyabr 12:48
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:55
YAP xəbərləri
09 Noyabr 11:37
İdman
09 Noyabr 11:14
Gündəm
09 Noyabr 10:35
Siyasət
09 Noyabr 10:13
Siyasət
09 Noyabr 10:12
Gündəm
09 Noyabr 09:56
MEDİA
09 Noyabr 09:29
Sosial
08 Noyabr 23:19
Sosial
08 Noyabr 22:54
Hərbi
08 Noyabr 22:16
İqtisadiyyat
08 Noyabr 21:31
Siyasət
08 Noyabr 20:55
Dünya
08 Noyabr 20:32
Sosial
08 Noyabr 19:20
Siyasət
08 Noyabr 19:19
Siyasət
08 Noyabr 19:18
Sosial
08 Noyabr 19:17
Xəbər lenti
08 Noyabr 19:16
Gündəm
08 Noyabr 18:49
Dünya
08 Noyabr 18:25
Xəbər lenti
08 Noyabr 18:02
Dünya
08 Noyabr 17:42
Gündəm
08 Noyabr 17:24
Gündəm
08 Noyabr 17:13
Dünya
08 Noyabr 16:30
Dünya
08 Noyabr 15:26
Dünya
08 Noyabr 14:51
Dünya
08 Noyabr 14:39
Xəbər lenti
08 Noyabr 13:42
Dünya
08 Noyabr 13:14
Siyasət
08 Noyabr 13:11
Dünya
08 Noyabr 12:48
Gündəm
08 Noyabr 12:16
Gündəm
08 Noyabr 12:15
Gündəm
08 Noyabr 12:12
Gündəm
08 Noyabr 11:42
Gündəm
08 Noyabr 11:25
Siyasət
08 Noyabr 10:58
YAP xəbərləri
08 Noyabr 10:35
Sosial
08 Noyabr 10:12
İqtisadiyyat
08 Noyabr 09:56
Xəbər lenti
08 Noyabr 09:39
MEDİA
08 Noyabr 09:34
Analitik
08 Noyabr 09:12
Siyasət
08 Noyabr 08:52
Ədəbiyyat
08 Noyabr 08:28
Gündəm
08 Noyabr 00:26
YAP xəbərləri
07 Noyabr 23:52
Gündəm
07 Noyabr 21:41
Gündəm
07 Noyabr 21:10

